6-c f sil.
Subay oldu undan ehtiyat edib
oruc tutan kims
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
927.
vay t edilir ki, Abdullah demi dir: “Biz Pey mb rl
birlikd olark n o
bel buyurdu: “Qoy evl nm
imkan olan (h r k s) evl nsin. Çünki evlilik,
gözl ri v cinsiyy t üzvünü (zinadan) qoruyan n yax (s
bdir). mkan ol-
mayanlar is oruc tutsunlar. Çünki oruc (insan n) hv tini soyudur.” ( l-Bu-
xari, 1905)
7-ci f sil. Pey mb rin : «Ay
gördüyünüz zaman oruc tutun v
ay gördüyünüz zaman orucu
saxlay n» sözü
-
:
:
»
«
-
:
»
«.
]
:
[
hih l-Buxari
Oruc kitab .
338
928. Abdullah ibn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Ay iyirmi
doqquz gec dir. Odur ki, hilal görünc
k oruc tutmay n. Göy üzü buludlu
oldu undan hilal görm
niz, ( aban ay ndak ) günl rin say otuza çatd n.”
l-Buxari, 1907)
-
:
»
«.
]
:
[
929. Ummu S
r vay t edir ki, (bir d ) Pey mb r bir ay rzind zöv-
rin yax nla mayaca na dair and içdi. yirmi doqquz gün keçdikd n sonra
r v ya ax am onlar n yan na g ldi. (Zövc rind n biri) ona dedi: “Ax s n
and içmi din ki, bir ay biziml yax nl q etm
ks n?!” Pey mb r dedi:
“Ay iyirmi doqquz gün olmu dur.” ( l-Buxari, 1910)
8-ci f sil. Bayram aylar skilmir
1
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
930.
bu B kr
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ ki ay vard r ki, bunlar
skilmirl r. Bu, bayram aylar – ramazan v zülhicc dir.” ( l-Buxari, 1192)
9-cu f sil. Pey mb rin : «...biz
yazma , n d hesablama
(bacar q)» sözü
-
:
:
»
«
-
:
»
«
.
.
]
:
[
931. bn Öm r
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Biz savads z
2
bir üm-
tik, n yazmaq bilirik, n d hesablamaq. Ay gah bel , gah da bel (olur).”
ni h rd n iyrimi doqquz, h rd n d otuz gün olur.” ( l-Buxari, 1913)
1
ks r aliml r bunu bel izah etmi r ki, bu aylardak günl rin say ist r iyirmi doqquz olsun, ist rs
otuz, v ya biri iyirmi doqquz olsun, o birisi otuz, yaxud da
l bax
ndan günl rin saylar ndan as
olmayaraq bu aylar n f zil tind n heç bir ey skilm z. “F thul-Bari”, 6/154; 1910-cu h disin rhi.
2
Bu, bütün müs lman ümm tinin savads z olmas dem k deyildir. Bel ki, shab r aras nda li ibn
bu Talib , Zeyd ibn Sabit v dig r savadl – yaz b oxuma bacaran shab r var idi. Burada Pey m-
rin yaz b oxumaq bilm
si n
rd tutulur. Uca Allah buyurur: st diyimi zab ma düçar edir m.
rh
tim is h r eyi hat edir. M n onu Allahdan qorxan, z kat ver n v ay rimiz iman g tir n-
r üçün yazaca am. O k sl r ki, yanlar ndak Tövrat v ncild haqq nda yaz lm oldu unu gördükl ri
elçinin – yaz b-oxumaq bilm
n pey mb rin ard nca ged rl r. O pey mb r onlara yax i r görm yi
buyurar, pis
ll ri is qada an ed r, onlara pak eyl ri halal, murdar eyl ri is haram ed r. Onlar n
r yükl rini yüngüll dir r v onlar buxovlardan xilas ed r. Ona iman g tir n, onu d st kl
n, ona
köm k ed n v onunla gönd rilmi nurun ard nca ged nl r is nicat tapanlard r.” ( l- raf, 156-157)
339
10-cu f sil.
Ramazandan bir gün v ya iki gün
vv l oruc tutulmaz
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
932.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “Sizl rd n heç k s ra-
mazandan bir gün v ya iki gün vv l oruc tutmas n. F
t, vv ll r oruc tutan
adam h mi ki qaydada
1
orucunu tuta bil r.” ( l-Buxari, 1914)
11-ci f sil. Uca Allah n: «Orucluq
gec si zövc rinizl yax nl q
etm k siz halal edildi. Onlar
sizin üçün bir libas, siz d onlar
üçün bir libass z...»
2
sözü
-
:
:
[
!
"
#
$
%
&
('
)
*
+
,
-
/.
. . .
Z
-
:
.
.
:
[
!
"
#
$
%
&
('
Z
:
[
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
Z
.
]
:
[
933.
vay t edilir ki, B ra demi dir: “Muh mm din
shab ri oruc tutduq-
lar zaman iftar etm mi yatsayd lar, sonradan bütün gec ni v növb ti günü
ax am dü
k yem k yem zdil r. Bir d Qeys ibn Sirm l- nsari oruc
tutmu du. N hay t, iftar vaxt yeti dikd zövc sinin yan na g lib ondan: “Ye-
bir ey varm ?”– dey soru du. Zövc si: “Yoxdur, amma bu d qiq gedib
nin üçün bir ey haz rlayaram”– dedi. Qeys gün rzind çox i diyind n dö-
bilm yib yuxuya getdi. Zövc si g lib onu bu halda gör nd : “S n ziyana u ra-
n”– dedi. N hay t, günorta olduqda Qeys hu unu itirdi. Sonra bu haqda Pey-
mb
x
r verdil r v bu ay nazil oldu: “Orucluq gec si zövc rinizl
yax nl q etm k siz halal edildi. Onlar sizin üçün bir libas, siz d onlar üçün bir
libass z. Allah bilir ki, siz orucluq gec rind zövc rinizl yax nl q etm kl özü-
nüz x yan t edirsiniz. El buna gör d O, tövb nizi q bul edib sizi ba lad .
Art q bu günd n onlara yax nla n v Allah n sizin üçün
ld n mü yy n etdi-
yin nail olma a çal n...” Müs lmanlar bu ay nin nazil oldu una çox sevindi-
r. (Sonra) bu ay nazil oldu: “Dan yeri sökül nd a sap qara sapdan (
q
gec nin qaranl ndan) seçil
q
r yeyin için”
3
. ( l-Buxari, 1915)
1
Birinci v dördüncü günl r v ya güna
oruc tutan adamd rsa, h min günl rd oruc tuta bil r.
2
“ l-B
” sur si, 187.
3
“ l-B
” sur si, 187.
hih l-Buxari
Oruc kitab .
340
12-ci f sil.
Uca Allah n: «Dan yeri sökül nd
sap qara sapdan (
q gec nin
qaranl ndan) seçil
q
r
yeyin için...»
1
sözü
-
:
:
[
C
D
E
F
G
H
I
J
K
L
M
ON
Z
-
:
[
E
F
G
H
I
J
K
L
Z
:
»
«.
]
:
[
934.
vay t edilir ki, Adiy ibn Hatim demi dir: “A sap qara sapdan seçil
r yeyin için” ay si nazil olduqda m n bir a v bir qara ip götürüb yast -
n alt na qoydum v gec boyunca bu ipl baxd m, lakin heç bir ey ay rd
ed bilm dim. S
ri gün Pey mb rin yan na g lib n etdiyimi ona x
r
verdim. Pey mb r (m
) dedi: “ slind , bu, gec nin qaranl v gündü-
zün ayd nl
r.” ( l-Buxari, 1916)
13-cü f sil.
hur yem yi
2
il sübh namaz
aras nda n q
r vaxt qal r?
-
:
-
:
.
.
]
:
[
935.
vay t edilir ki, Zeyd ibn Sabit
demi dir: “Biz Pey mb rl
birlikd
hur yem yini yedik. (Yem kd n) sonra Pey mb r namaza durdu.”
s) soru du: “Azanla s hur yem yi aras ndan n q
r vaxt keçmi di?”
(Zeyd) dedi: “(
min vaxt rzind ) lli ay oxumaq olard .
” ( l-Buxari, 1921)
14-cü f sil. Müst
b say lan
3
hur yem yinin b
ti
-
:
-
:
:
»
«.
]
:
[
936.
s ibn Malik r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “S hur yem yini ye-
yin! H qiq n, s hurda b
t var.” ( l-Buxari, 1923)
1
“ l-B
” sur si, 187.
2
Oruc tutan müs lman n s
r dan yeri sökülm mi
n vv l yediyi yem
s hur yem yi deyilir.
3
mam l-Buxari bu ba qla dem k ist mi dir ki, oruc tutan adama gec nin bir vaxt s hur yem yin
qalxmaq vacib deyil, lakin bunda onun üçün xeyir v b
t vard r.
341
15-ci f sil.
Oruc tutmaq ist
n kims nin
gündüz vaxt niyy t etm si
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
937.
vay t edilir ki, S
ibn kva demi dir: “Pey mb r a ura günü
1
bir
ri gönd rdi ki, insanlara elan etsin: “Kim yem k yeyibs , daha yem sin (v
oruc tutsun); kim d yem yibs , yem sin.” ( l-Buxari, 1924)
16-c f sil. Oruc tutan adam n
cunub ik n s
r yuxudan
oyanmas
-
:
-
.
]
:
-
[
938. Ai v Ummu S
r vay t edir ki, Pey mb r (ail si il yax nl q et-
dikd n sonra) dan yeri sökül nd cunub ik n yuxudan oyan b qüsl ed r v
orucunu tutard .” ( l-Buxari, 1925-1926)
17-ci f sil. Oruc tutan adam n (öz
qad
) qucaqlamas haqq nda
-
:
-
:
.
]
:
[
939.
vay t edilir ki, Ai
demi dir: “Pey mb r orucluqda (zövc rini)
qucaqlay b öp rdi. (T bii ki, n fsini) saxlamaqda n möhk m irad si olan z o
idi.” ( l-Buxari, 1927)
18-ci f sil. Oruc tutan adam n
unudaraq yem si v ya içm si
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
940.
bu Hureyra r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “
r (kims ) unudub
(yem k) yey rs v ya (su) iç rs , qoy orucuna davam etsin. Çünki (h min
vaxt) onu yedird n d , içird n d Allahd r.” ( l-Buxari, 1933)
1
Muh rr m ay n 10-u.
hih l-Buxari
Oruc kitab .
342
19-cu f sil. Ramazanda (oruc
ik n) cinsi laq
girmi kims -
nin (k ffar olaraq) verm
bir
eyi yoxdursa v onun özün s -
verilmi dirs , (bunu öz ail -
sin verm kl ) k ffar ed bil r
-
:
-
:
.
:
»
«
.
.
:
»
«
.
.
:
»
«
.
.
:
»
«
.
.
-
-
:
»
«
.
.
:
»
«
.
:
-
-
:
»
«.
]
:
[
941.
vay t edilir ki, bu Hureyra demi dir: “(Bir d ) biz Pey mb rin ya-
nda oturmu duq. Bird n bir n r g lib dedi: “Ya R sulullah, h lak oldum.”
Pey mb r soru du: “N olub s
?” Dedi: “(Ramazanda) oruclu ik n zöv-
ml cinsi laq
girmi m.” (Pey mb r ) soru du: “Köl azad ed bil r-
nmi?” O: “Xeyr!”– dedi. (Pey mb r ) soru du: “ ki ay ard l oruc tuta bi-
rs nmi?” O: “Xeyr!”– dedi. (Pey mb r ) soru du: “Altm kas yedird
bil rs nmi?” O: “Xeyr!”– dedi.
Bundan sonra Pey mb r bir q
r susdu. Bu snada Pey mb
bir
nbil xurma g tirdil r. (Pey mb r ) soru du: “Sual ver n adam haradad r?”
Adam: “M n (buradayam)”– dedi. (Pey mb r z nbili ona t f uzad b) buyur-
du: “Götür bunu, (öz ad ndan) s
ver!” Adam dedi: “M nd n d kas b ola-
nam s
verim, ya R sulullah? Vallahi ki, M din nin bu iki da -k
kli sa-
si aras nda m nim ail md n daha kas b ail yoxdur.” Pey mb r di ri gö-
rün
k
1
güldü, sonra dedi: “El is bunu ail
yedirt!” ( l-Buxari, 1936)
20-ci f sil. Oruc tutan adam n
qan ald rmas v qusmas
-
:
-
.
]
:
[
942. bn Abbas
r vay t etmi dir ki, Pey mb r ihramda ik n qan ald rd
kimi oruclu ik n d qan ald rm
r.” ( l-Buxari, 1938)
21-ci f sil. S
rd oruc tutmaq
ya tutmamaq
-
:
-
:
:
»
«
.
:
»
«
.
.
:
»
«
.
1
Pey mb r gül rk n heç vaxt dama görünm zdi. O, sad
gülüms
rdi.
343
:
»
«
.
]
:
[
943.
vay t edilir ki, ibn bu uf
demi dir: “Biz Pey mb rl
birlikd s r-
olark n o, bir adama: “Dü , m nim üçün s q haz rla!”– dey buyurdu.
Adam dedi: “Ya R sulullah, gün (h batmay b ax ).” Pey mb r (bir d )
buyurdu: “Dü , m nim üçün s q haz rla!” Adam (yen ) dedi: “Ya R sulullah,
gün (h batmay b ax ).” Pey mb r (yen ) buyurdu ki: “Dü , m nim üçün
q haz rla!” Onda h min adam (miniyind n) enib onun üçün s q haz rlad .
(Pey mb r ) s qdan içdikd n sonra lini ( rq t
f) uzad b dedi: “Gec -
nin bu istiqam td n g ldiyini gördüyünüz zaman, (bilin ki,) art q oruc tutan
adam orucunu açmal r.” ( l-Buxari, 1941)
-
.
:
»
«.
]
:
[
944. Pey mb rin zövc si Ai
r vay t etmi dir ki, tez-tez oruc tutan H mz
ibn Amr l- sl mi Pey mb rd n : “S rd oruc tuta bil mmi?”– dey so-
ru mu , o da ona: “ st yirs n tut, ist yirs n tutma!”– dey cavab vermi dir. ( l-
Buxari, 1943)
22-ci f sil. Ramazan n bir neç
gününü oruc tutduqdan sonra
ç xmaq
-
:
-
.
]
:
[
945.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “Pey mb r ramazan ay nda M k-
yola dü dü v (mü yy n müdd
k) oruc tutdu. N hay t, K did
1
lib çatd qda orucunu açd v (onun yan nda olan) insanlar da oruclar aç-
lar.” ( l-Buxari, 1944)
23-cü f sil
-
-
:
.
]
:
[
946.
vay t edilir ki, bu D rda demi dir: “Biz Pey mb rl
birlikd isti bir
günd s
ç xd q. (El bir isti var idi ki,) istinin idd tind n adam lini ba -
na tuturdu. H min gün aram zda Pey mb rd n v ibn R vahadan ba qa
heç k s oruc tutmam
.” ( l-Buxari, 1945)
1
M kk nin yax nl nda Osfanla Kudey aras nda yerl
n bir yer.
hih l-Buxari
Oruc kitab .
344
24-cü f sil. Pey mb rin :
«S
rd oruc tutmaq yax
l
deyildir» sözü
-
:
:
»
«
-
:
:
»
«
.
.
:
»
«.
]
:
[
947.
vay t edilir ki, Cabir ibn Abdullah
demi dir: “Pey mb r s rd ik n ta-
td n dü mü bir ki inin traf na toplanm shab ri görüb (onlardan): “N ba
verib?”– dey soru du. Onlar: “Bu adam oruc tutub”– dey cavab verdil r. Pey-
mb r buyurdu: “S rd oruc tutmaq yax
l deyildir.” ( l-Buxari, 1946)
25-ci f sil. Pey mb rin oruc
tutan v tutmayan shab ri
(buna gör ) bir-biril rini
namam lar
-
:
-
:
.
]
:
[
948.
vay t edilir ki,
s ibn Malik demi dir: “Biz Pey mb rl
birlikd s -
ç xard q v (aram zda) oruc tutanlar tutmayanlar , tutmayanlar da tutanla-
q namazd lar.” ( l-Buxari, 1947)
26-c f sil. Boynunda orucun
zas
1
qalaraq öl n kims
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
949. Ai
r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “
r öl n adam n boynunda
za orucu qalm
rsa, qoy onun yax nlar ndan biri h min orucu tutsun.” ( l-
Buxari, 1952)
-
:
:
:
»
«
.
]
:
[
950.
vay t edilir ki, ibn Abbas
demi dir: “Bir n r Pey mb rin yan na
lib dedi: “Ya R sulullah, anam v fat etmi v boynunda bir ay n orucu qalm -
r. M n onun yerin bu orucu tuta bil
mmi?” Pey mb r buyurdu: “B li,
(tuta bil rs n). Borcu öd nm
n çox haqq olan Allahd r.” ( l-Buxari, 1953)
1
Burada ramazandan qalm q za orucu, yaxud n zir edilmi oruc, yaxud da k ffar orucu q sd edilir.
345
27-ci f sil. Oruc tutan adam n
zaman iftar etm lidir?
-
:
-
:
:
»
«
.
:
»
«
.
:
:
»
«
.
:
»
«
.
]
:
[
951.
vay t edilir ki, Abdullah ibn bu uf
demi dir: “Biz Pey mb rl
birlikd s
ç xd q; o, (s rd ) oruc tutmu du. (N hay t,) gün batma a
meyl etdikd Pey mb r (bir adama): “Dü , bizim üçün s q haz rla!”– dey
buyurdu. Adam dedi: “Ya R sulullah, b lk ax ama kimi gözl
siniz.” Pey-
mb r (yen ) buyurdu: “Dü , bizim üçün s q haz rla!” Adam dedi: “Ya
sulullah, gün (h batmay b ax ).” Pey mb r (bir d ) buyurdu: “Dü , bi-
zim üçün s q haz rla!” Onda h min adam (miniyind n) enib onun üçün s q
haz rlad . Daha sonra Pey mb r : “Gec nin bu istiqam td n g ldiyini gör-
düyünüz zaman, art q oruc tutan adam orucunu açmal r”– dedi v lini m -
riq t
f uzatd .” ( l-Buxari, 1956)
28-ci f sil. ftar vaxt gir n kimi
orucu açmaq
-
:
-
:
»
«.
]
:
[
952.
hl ibn S d r vay t edir ki, Pey mb r demi dir: “ nsanlar oruclar
erk n açacaqlar müdd t rzind xeyir içind olacaqlar.” ( l-Buxari, 1957)
29-cu f sil.
Ramazanda yem k yedikd n
sonra gün i görm k
-
:
-
:
.
]
:
[
953.
vay t edilir ki, sma bint bu B kr
demi dir: “Biz Pey mb rin
zaman nda göy üzü buludlu oldu u bir günd (gün in batd
güman edib)
orucumuzu açd q, sonra da gün ç xd .” ( l-Buxari, 1959)
30-cu f sil. U aqlar n oruc
tutmas
-
:
-
:
»
«
.
.
]
:
[
hih l-Buxari
Oruc kitab .
346
954.
vay t edilir ki, Rubeyyi bint Mu vviz
demi dir: “Pey mb r A ura
günü s
r (bir n rl ) nsar n ya ad qlar k ndl
x
r gönd rdi ki: “Kim
r yem k yeyibs , günün qalan hiss sini yem k yem sin (oruc tutsun); kim
yem yibs , orucuna davam etsin.”
(Rubeyyi) demi dir: “Sonralar biz (h r il a ura günü) h m özümüz oruc tu-
tar, h m d u aqlar
za oruc tutma
mr ed rdik. Biz onlar üçün yundan
oyuncaq düz ld rdik ki, onlardan biri a lay b yem k ist dikd bunu ona ve-
k, iftar vaxt na q
r (ba qar
n).” ( l-Buxari, 1960)
31-ci f sil. Orucu dan yeri
sökül
k tutmaq olar
-
:
-
:
»
«
.
]
:
[
955.
bu S idd n r vay t edilir ki, o, Pey mb rin bel dediyini e itmi dir:
“(Orucu pozmadan bir neç gün) dalbadal
1
oruc tutmay n! Hans biriniz oru-
cunu pozmadan onun vaxt uzatmaq ist yirs , qoy dan yeri sökül
k
orucunu davam etsin.” l-Buxari, 1963)
Dostları ilə paylaş: |