bilan yangi ehtiyojlari o‘rtasida tug‘iladigan qarama-qarshilik.
Ya’ni, bolaning ehtiyojlari tez ortib boradi, lekin bu ehtiyojlarni
qondirish imkoniyatlari juda sekin yuzaga keladi.Natijada
bolaning xilma-xil ehtiyojlari bilan tor imkoniyatlari o‘rtasida
jiddiy ziddiyat yuzaga keladi. Bola ana shu ziddiyatni, ana shu
qarama-qarshilikni hal etish jarayonida psixik jihatdan taraqqiy
etadi. Masalan, ilk yoshdagi bolaning tili endi chiqayotgan
bo‘ladi. Uning so‘z zaxirasi deyarli bo‘lmaydi. Bundan tashqari
ular so‘zlarni to‘g‘ri talaffuz eta olmaydilar. Shu sababli bu
yoshdagi bolalarning tilini hamma ham bemalol tushuna olmaydi.
Lekin bolaning mustaqil yura olishi, o‘zgalarning nutqiga
tushunishi unda boshqalar bilan faol munosabatda bo‘lish
ehtiyojini yuzaga keltiradi. Biroq, bolaning hozirgi taraqqiyot
darajasi, imkoniyatlari, ya’ni so‘z zaxirasining nihoyatda ozligi,
talaffuzda qiynalishi atrofdagilar bilan faolroq munosabatda
bo‘lish ehtiyojini qondira olmaydi.
Bolaning faol munosabatga intilishi bilan imkoniyati yo‘qligi o‘rtasidagi qarama-qarshilik
nutqni tez o‘zlashtirish jarayonida hal etiladi. Buning natijasida
bola psixik jihatdan ma’lum taraqqiyotga erishadi. Bolaning
imkoniyatlari ana shu tariqa oshib borgan sari ehtiyojlari yanada
ko‘payib boraveradi.
Dostları ilə paylaş: |