241
Skanerdagi so‘zlarni qatnashtirib gaplar tuzing: Bir og‘izgina yolg‘on,
rostgo‘y bola, yolg‘onchi kishi sanga tanga berurman, dedi va b. Kimlar shu
so‘zlar vositasida ertak tuzib beradi.Bolalar o‘zlaricha tuzgan ertaklarini so‘zlab
beradilar.
Bugungi o‘tadigan ertagimiz nomini topdingizmi? Bolalar aytadilar
(Bo‘lmasa o‘qituvchi ertak nomini aytadi: "Rostgo‘y bola"). Kelinglar endi
ertakni eshitib ko‘ramiz. Unda ba’zi notanish so‘zlarga duch kelasizlar. Ularning
mazmunini sizlarga tushuntiraman: (xattaxtaga oldindan yozib qo‘yilgan
bo‘lishi ham mumkin)
Podshoh - yurtni boshqaruvchi kishi.
Vazir - podshohning yordamchisi. Tadbir - o‘ylab qilingan ish. Xomush -
xafa.
4-moduI. Ertakni o‘qituvchi tomonidan o‘qish, ma’lum bir qismini o‘quvchilar
davom ettirishi mumkin.
- Siz yolg‘on gapirgan bolalarni hayotda uchratganmisiz? (O‘quvchilar
javoblari eshitiladi). Rost gapirishning ahamiyatini bilasizmi? O‘qituvchi rost
gapirishning ahamiyati haqida o‘quvchilarning yoshiga mos tushuncha beradi va
xalq maqollaridan aytadi (Masalan, "Boshingga qilich kelsa-da, rost gapir"...
qolganini o‘quvchilar davom ettiradilar).
5 -modul. Mustaqil o‘qish.
Usul: o‘qituvchi o‘quvchilar bilan birga ovoz chiqarib o‘qiy boshlaydi
(o‘quvchilar faqat ko‘z bilan o‘qiydidar), o‘qituvchi jim bo‘lib, o‘qishni ichida
davom ettiradi, o‘quvchilar esa ovoz chiqarib o‘qiydilar, keyin yana o‘qituvchi
ovoz chiqarib o‘qiydi, o‘quvchilar ko‘z bilan o‘qiydilar va shunday o‘qish ertak
oxirigacha davom etadi
O‘qish oldidan topshiriq: xattaxtada yozilgan so‘zlarni ertakda berilganday
izchillikda, so‘zlar qo‘shib yozing:
Qadimda.
podshoh bo‘lgan.
242
Xomush bo‘lib yurgan.
Vazirning maslahati.
gul urug‘i,
farzand qilib olmoqchi.
vaqt o‘tibdi.
shahar aylanibdi.
gullarni ko‘rib o‘taveribdi.
ko‘zi tushibdi.
gullar qani?
qaynattirgan.