Plan: 1.Matris anlayışı (düzbucaqlı, kvadrat, diaqonal, üçbucaq, simmetrik, əks simmetrik,vahid matris). Matrislər üzərində əməllər və onların xassələri. Matrisin transponirə edilməsi 2.İkitərtibli və üçtərtibli determinantlar. n tərtibli determinant anlayışı 3.Minor və cəbri tamamlayıcı 4. Determinantın xassələri 5. Laplas teoremi 6. Bazis minor haqqında teorem. Matrisin ranqı. Determinantin sıfra bərabər olması üçün zəruri və kafi şərt 7. Tərs matris anlayışı
1. Matris anlayışı (düzbucaqlı, kvadrat, diaqonal, üçbucaq, simmetrik, əks simmetrik,vahid matris). Matrislər üzərində əməllər və onların xassələri. Matrisin transponirə edilməsi sayda sətir və sayda sütundan ibarət ədədlərdən tərtib edilmiş düzbucaqlı şəklində olan cədvələ ölçülü matris deyilir.
ölçülü matris
və ya
kimi işarə edilir.
Cədvəli təşkil edən ədədlərinə matrisin elementləri deyilir.
Üfiqi vəziyyətdə düzülmüş elementlər bu matrisin sayda sətrini, şaquli vəziyyətdə düzülmüş elementlər isə onun sayda sütununu təşkil edir. yazılışında indeksi elementin yerləşdiyi sətrin, indeksi isə bu elementin yerləşdiyi sütunun nömrəsini göstərir.
Bir çox hallarda matris və ya –kimi işarə edilir.
Xüsusi halda olarsa, onda
matrisi ölçülü kvadrat matris adlanır.
Kvadrat matrisin sol yuxarı küncündən sağ aşağı küncünə doğru yönələn dioqanala baş dioqanal və bu dioqanal boyu yerləşən elementlərinə isə onun baş dioqanal elementləri deyilir. Sağ yuxarı küncdən sol aşağı küncə doğru istiqamətlənən dioqanal yan dioqanal, həmin dioqanal boyu yerləşən elementləri isə yan dioqanal elementləri adlanır.
Uyğun elementləri bərabər olan iki eyni ölçülü matris bərabər matrislər adlanır.
Matrislər üzərində təyin olunan əməliyyatları nəzərdən keçirək.
