Namangan davlat universiteti obidjon karimov

TEST

1. 
   Munozara arabcha so‘z bo‘lib, ma’n o si...........................dir.
   

1. 
   «qissadan xissa»
   

2. 
   qasd qilmoq
   

4. 
   tortishuv, fikr olishuv
   

4. 
   ziynatlash, bezash
   

2. 
   Munozara janri turkiy xalqlar adabiyotiga qaysi asar orqali kirib kelgan?
   
   1. 
      M.Qoshg‘ariy «Devonu lug’otu turk»
      

2. 
   Y.X.Hojib «Qutadg‘u bilig»
   

4. 
   A.Yugnakiy «Hibatul xaqoyiq»
   

4. 
   Rabg‘uziy «Qissasi Rabg‘uziy»
   

3. 
   «Munozarai shabi ro‘z», «Munozarai osmoni zamin» kabi asarlaming muallifi qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
   
   1. 
      Yusuf Amiriy
      

2. 
   Ahmadiy
   

4. 
   Asadi Tusiy
   

4. 
   Yaqiniy
   

4. 
   Quyida keltirilgan munozara kimning qalamiga mansub?
   

Bo ‘Imadi hargiz fuqaro hamdami


Tamburatik nokasti noodami
Boshtin oyoq qomati talbis erur
Balki о ‘zi modari iblis erur.

1. 
   Asadi Tusiy «Munozarai Gabru muslim»
   

2. 
   Ahmadiy «Rudjomaning orosinda munozara»
   

4. 
   Yusuf Amiriy «Bang va chog‘ir orosinda»
   

4. 
   Mahmud Qoshg‘ariy «Devonu - lug‘otu - turk»
   

52

5. 
   
   
6. 
   
7. 
   Munozaraning qofiyalanish tartibi?
   

1. 
   a-a-a-v, b-b-b-v
   
2. 
   a-v, v-b, g-v
   

4. 
   a-a-v-a, a-a-a-a
   

4. 
   a-a-a-a, a-a-v-a
   

6. 
   Rus va Yevropa adabiyotida «fragment» deb nomlanuvchi she’rlar o'zbek adabiyotida qaysi janrga to‘g‘ri keladi?
   
   1. 
      ruboiy
      
   2. 
      munozara
      

4. 
   qit'a
   

4. 
   marsiya
   

7. 
   Qit'aning shakliy poetik belgilari to‘g‘ri berilgan qatomi belgilang.
   

1. 
   She'r hajmidan kichikroq
   

2. 
   She'r matla’ bo‘lmaydi
   

4. 
   Qofiyalanishida qat'iy sxema yo‘q
   

4. 
   hammasi to‘g‘ri
   

8. 
   Alisher Navoiyning «Xazoyinul maoniy»sida.... ta qit'a bor.
   

1. 
   72 ta
   
2. 
   300 ta
   

4. 
   )210ta E) 630 ta
   

9. 
   «Ul mening jonu jabonimga salom, Jondan ortiq mehribonimga salom»
   

Ushbu qit'a muallifini toping.

1. 
   A Navoiy
   

2. 
   Lutfiy
   

4. 
   Z. M.Bobur
   

4. 
   Jomiy
   

10. 
    XIX asr o‘rtalarida «Faloni» satirik tsikli bilan yozilgan qit'a muallifi kim?
    
0. 
   Muqimiy
   

0. 
   Avaz 0 ‘tar
   

4. 
   Habibiy
   

E) Z avqiy

Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   T. Boboyev«Adabiyot shunoslik asoslari» Toshkent 2002-yil
   
2. 
   X. Umurov «Adabiyotshunoslik nazariyasi» 2005-yil
   
3. 
   B. To ‘qliyev«Adabiyot xrestomatiyasi»
   

4. 
   N.Rahmonov «О ‘zbek mumtoz adabiyoti namunalari»
   

5. 
   O.Nosirov, S. Jamalov, M.Ziyariddinov «O'zbek klassik she’riyati janrlari»
   

6. 
   A. Qosimov, Q . Yo ‘Idashev «Adabiyot» darsligi
   

7. 
   «Adabiyotshunoslik» ma'ruzalar matni.
   

8-MAVZU: RUBOIY VA TUYUQ JANRLARI


Reja:

1.Ruboiyning janr xususiyatlari: hajm, qofiya, vazn.

2.Ruboiyning qofiyalanishiga ko‘ra turlari:

ruboiyi xosa; ruboiyi tarona.

3.Sharq ruboiyoti va o‘zbek ruboiylari.

4.Tuyuq janri, uning o‘ziga xos xususiyatlari.

5.Navoiy va Bobur tuyuq haqida.

6.0 ‘zbek tuyuqchiligi tarixi.

Ruboiy arabcha so‘z bo‘lib, «to'rtlik» degan ma'noni anglatadi. Poetik istiloh sifatida esa to‘rt misradan iborat, a-a-b-a yoki a-a-a-a tarzida qofiyalanib keluvchi o‘ziga xos vaznda yozilgan mustaqil she'r ruboiy deyiladi.

Ruboiy dastlab fors-tojik she'riyatida Ro‘dakiy ijodida paydo bo‘ldi. Bu janr arab adabiyotidan ham o ‘rin oldi. Unga to‘rtliklar asos bo‘ldi. O'zbek mumtoz she'riyatida ruboiyning poetik shaklida bir tomondan, fors-tojik tilidagi ruboiylar, ikkinchi tomondan, o‘zbek xalq she'riyati muhim asos bo'ldi. 0 ‘zbek xalq og‘zaki ijodida ruboiyga o‘xshab ketadigan asarlar qadimdan buyon mavjuddir. 0 ‘zbek folkloridagi ko‘pgina qadimiy lirik she'rlar shakl jihatdan ruboiyni eslatadi. Bunga «Devonu lug‘otit- turk»dagi ko‘pgina to‘rtliklar misol bo‘la oladi.

Ruboiy va uning shakliy-poetik xususiyatlari to‘g‘risida o‘tmish olimlari va hozirgi adabiyotshunoslar qimmatli fikr-mulohazalami bildirganlar. Zahiriddin Muhammad Bobur hazaj bahrining «а...» va «а...» shajaralaridagi 24 shu'bani ko‘rsatgan.

Jondin seni ко p‘ sevarmen, ey umri aziz,