«Научный импульс» апреля, 02 1489 «jismoniy sifatlarni tarbiyalashda harakatli o‘yinlarni qo‘llash uslubiyati» Xalimova Madinabonu Xusanboy qizi
Yüklə 71,95 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
часть 3 « Научный импульс » апреля , 202 3 1493 beradigan o‘yinlardan iborat bo‘lishi mumkin. SHuni ham nazarda tutish kerakki o‘yin darslarini o‘tkazish o‘quvchilardan ayrim o‘yin harakatlari ko‘nikmalariga ega bo‘lishni talab qiladi. O‘yin darslarini har o‘quv choragining oxirgi o‘n kunliklarida o‘tkazish maqsadga muvofiqdir. Chunki, shunda o‘qituvchiga bolalar qanday harakat ko‘nikmalarini egallagani aniqlash imkonini beradi. Harakatli o‘yinlar III-IV sinf darslarida ham ancha keng o‘rin oladi. Bu sinflardagi harakatli o‘yinlar jismoniy tarbiya darslarida hosil qilingan harakat ko‘nikmalarini takomillashtirish va mustahkamlash uchun xizmat qiladi. Darsning asosiy qismi muayyan vazifani amalga oshirishga, masalan, basketbol o‘yinining asosiy elementlarini o‘rgatishga doir o‘yin materiallaridan iborat bo‘lsa, uning kirish qismida “To‘plar poygasi” singari harakatli o‘yinlardan foydalanish mumkin. Bunday hollarda darsning asosiy qismiga “Ovchilar va o‘rdaklar”, “Otishma” o‘yinlari kiritiladi. O‘yinlardan foydalanishda faqat ularning elementlari qanchalik tez bajarilganini emas, balki bajarilish sifatini ham alohida hisobga olish zarur (T.S.Usmonxo‘jaev, 1990). O‘rta maktab yoshidagi o‘quvchilar bilan o‘tkaziladigan darslarda harakatli o‘yinlar jismoniy tarbiyaning boshqa vositalariga o‘rin bera boshlaydi. Ammo ana shu yoshdagi bolalarga har xil harakatli o‘yinlar ham uyushtirib turiladi. O‘qituvchi harakatli o‘yinlarni o‘tkazishda uchun V-VII sinf o‘quvchilarining yosh xususiyatlari ularning organizmi tezroq o‘sishi bilan ifodalanishini unutmasligini va shuning uchun darslarda o‘tkaziladigan mashg‘ulotlar vaqtida uyushtiriladigan o‘yinlarni asta-sekin murakkablashtirib, maqsadga muvofiqlashtirib berishi lozim. O‘yin jarayonida mazkur yoshdagi o‘quvchilar haddan tashqari og‘ir jismoniy harakat qilmasligi va o‘qituvchi ularning har biriga tegishlicha munosabatda bo‘lishi zarur. V-VII sinflarda foydalaniladigan harakatli o‘yinlar miqdori ancha kam bo‘lib, ularning materiallari hajmi ta’lim-tarbiyaviy vazifalardan kelib chiqadi. Mazkur sinflarda o‘tkaziladigan harakatli o‘yinlar tashkiliy jihatdan ham, harakatlarning mazmuni jihatdan ham birmuncha murakkabroq bo‘ladi. Bunda sport elementlarini o‘z ichiga olgan o‘yinlarga, shuningdek, sport o‘yinlariga kengroq o‘rin beriladi. V-VII sinflarda harakatli o‘yinlarni darsning ikkinchi va uchinchi qismlarida o‘tkazish tavsiya etiladi. Darsning asosiy qismida o‘quvchilarni birorta murakkab sport o‘yinini o‘rganishga tayyorlash uchun darsning tayyorgarlik qismiga ba’zi o‘yinlarni kiritish mumkin. Harakatli o‘yinlardan ko‘zda tutiladigan asosiy maqsad o‘quvchilarni sport o‘yinlariga tayyorlashdir. Bunday o‘yinlarda birorta sport o‘yini texnikasi va taktikasining elementlari takomillashtiriladi. Ishlab chiqilgan metodikaga asosan harakatli o‘yinlardan foydalaniladigan darslar chorak oxirida, ta’til oldidan tekshirish normativlariga baho qo‘yilganidan keyin o‘tkaziladi. Darsning puxtaroq bo‘lishiga erishish, shuningdek, orttirilgan ko‘nikmalarni mustahkamlash |