Navoiy davlat konchilik va texnologiyalar universiteti

10.6. Iqtisodiy jarayonlar va hodisalarning matematik formulalar orqali ifodalanishi.

Iqtisodiy tadqiqotlarda qo‘llanilayotgan korrelyatsion formulalar turli shaklga ega. Iqtisodiy qatorlar dinamikasi o‘rtasidagi bog‘lanishlar chizig‘i shaklini aniqlayotganda, ko‘pchilik hollarda quyidagi shakllardan foydalaniladi:

Chiziqli -
Ikkinchi darajali parabola -
Uchinchi darajali parabola -
n - darajali parabola -
Ikkinchi darajali giperbola -
b - Ikkinchi darajali giperbola -
Logarifmik -
Yarim logarifmik -
Ko‘rsatkichli funksiya -
Darajali funksiya -
Logistik funksiya -
Tayanch so‘z va iboralar

Prognozlashtirish usullaridan samarali foydalanish. Usullarni tasniflash belgisiga ko‘ra prognozlashtirish. Prognozlashtirish usullarining klassifikatsiyasi. Intuitiv va formal usullar. Prognozlashtirishda ekspert baholash usullari. Ekstropolyatsiya usullari. Korrelyatsiya va regressiya tahlili usuli. Iqtisodiy-matematik modellashtirish usullari. Prognozlashtirishning normativ usuli. Bozor iqtisodiyoti sharoitida iqtisodiy prognoz qilish zarurati. Asossiz qarorlar qabul qilinishidan ko‘riladigan zararlar. Iqtisodiy prognozlar qilishning uzoq muddatli, o‘rta muddatli va kundalik rivojlanish yo‘llarining eng samarali variantlarini aniqlash. Ob’ekt va muammolarni tahlil qilish. Ob’ektning rivojlanish tendensiyasi. Regression tahlil. O‘rganilayotgan ob’ektning tasodifiy xarakatga bog‘liqligi. Matematik apparatdan iqtisodiy tadqiqotda foydalanish. Iqtisodiy jarayonlar va hodisalarning matematik formulalar orqali ifodalanishi

Mavzu-11. MAKROIQTISODIY PROGNOZLASh MODELLARI


Reja:

1. Iqtisodiy-ijtimoiy prognozlashtirish modellarining klassifikatsiyasi.

2. Ekonometrik modelllar.
3. Makroiqtisodiy modellar.
4. Iqtisodiyotni rivojlantirish modellari.
5. Tarmoqlararo dinamik balans modeli
6. Prognozlashtirishni mukammalashtirishning muhim yo‘nalishlari.
7. Mahsulot xom ashyo nomenklaturasiga asoslangan modellar.