Navoiy innovatsiyalar instituti «tasdiqlayman»

9.2.
 
J.S. MILL IQTISODIY QARASHLARI 
 
Djon Styuard Millning otasi Djeyms Mill (1773–1836)
145
David 
Rikardoning do‘sti va izdoshi edi. Angliyalik falsafachi, tarixchi va 
iqtisodchi, klassik iqtisod maktabi vakili, “rikardochi”dir. 1798-yili 
Edingburg universitetining Bogoslov fakultetini tugatgan, keyinchalik 
o‘z lavozimidan voz kechdi. Ost-Indiya kompaniyasida ishlagan. 
Millning fikricha, siyosiy iqtisod bu oila xo‘jaligini yuritish bilan 
barobar. Siyosiy iqtisodning ikki asosiy obyekti, uning fikricha, 
jamiyatning ehtiyojlari va uni qondirishga qaratilgan taklifdir. O‘zining 
“Vesministr obozreniya” jurnalida bergan maqolasida angliya 
konstitutsiyasining tanqidiy tahlilini berib, uni qaytadan ko‘rib chiqishni 
bildirdi. Asosiy asarlari: “Angliya tomonidan yaratilgan 
145
Д.Джумонов, З.Аллаберганов. Иқтисодий таълимотлар тарихи. –Т.: “IQTISOD-MOLIYA”, 
2017. 132–141-б. 

---

205 
Indiya tarixi” (1817), “Siyosiy iqtisod omillari” (1821) va “Inson 
aqlining hodisalarni tahlil qilish jarayoni” (1826). 
Uning o‘g‘li 
Djon Styuard Mill 
(1806–1873) faqatgina iqtisodiyotga emas, 
shuningdek, siyosiy fanga va filosofiyaga 
sezilarli darajada hissasini qo‘shgan eng 
g‘ayrioddiy va tug‘ma qobiliyat faylasuf edi. 
Uning ulkan zakovatli kuchlarini yakka keng 
va shiddatli ta’lim orqali to‘ldirdi. Uning 
otasi James Mill bolaga ta’limning roli qay 
darajada ekanligini ko‘rsatdi. U 3 yoshligida 
grek tilini va 8 yoshligida lotin 
tilini o‘rgandi. Matematika, kimyo, fizika, logika ilmini o‘rgangandan 
so‘ng u 13 yoshida siyosiy iqtisodiyotni o‘rganishni boshladi. Uning 
rasmiy ta’limi 15 yoshigacha tugallandi va keyingi 4 yilini Benhamning 
5 tomli asarini yozish bilan kechdi. 
J.S.Mill o‘zining birinchi siyosiy iqtisod bo‘yicha «tajriba»sini 
23 yoshida, ya’ni 1829-yil nashr etdi. 1843-yili unga shuhrat keltirgan