Mustaqil ta’lim – 8. Ochiq tizimlarda entropiyaning lokal kamayishi. Dissipativ strukturalar.
Entropiya: Sistemadagi buzilish yoki tasodifiylikning miqdoriy o’lchovi sifatida tavsiflanadi. Kontseptsiya issiqlik energiyasini bir tizimda o’tkazish bilan bog’liq bo’lgan termodinamikadan kelib chiqadi
Dissipativ sistemalar: Harakat davomida toʻla mexanik energiyasi (kinetik va potensial energiyalar yigʻindisi) uzluksiz kamaya borib, boshqa energiya shakllariga, mas, issiklik, nurlanish va h. k. energiyaga aylana boradigan dinamik sistemalar
Dissipativ sistemalar: Harakat davomida toʻla mexanik energiyasi (kinetik va potensial energiyalar yigʻindisi) uzluksiz kamaya borib, boshqa energiya shakllariga, mas, issiklik, nurlanish va h. k. energiyaga aylana boradigan dinamik sistemalar
Boltzmann doimiy: Fizikada, Boltzmann doimiy qiymati 1.38065 × 10 -23 J / K ga teng. U entropiyani hisoblashda ishlatiladi
Konveksiya: Haroratlararo farq kritik haroratdan oshganda, suyuqlikda konveksiya sodir bo’nad: sovuq suyuqlik pastga, issig’i esa yuqoriga ko’tariladi
Kinetik-fazo o’tishlar: Muvozanatlanmagan sistemalardagi o’tishlar, ular kuchli muvozanatnanmagan, ko’p zarrachani sistemalarda yuzaga kelib, ularning holati makroskopik kattaliklarga oid nochiziq tengnamalar vositasida tasvirlanadi
Mustaqil ta’lim – 9. Mexanik rezonansni o’rganish.
Mexanik rezonans - bu mexanik tizimning o’zining tabiiy vibratsiya tezligi (unin rezonans tezligi yoki rezonans tezligi) bilan o’zining o’zilishlarining tezligi mos kelganda, boshqa chastotalarga nisbatan kattaroq amplituda bilan javob berishiga xos tendentsiyadir
Bu, ko’prik, bino va samolyotlar kabi noto’g’ri qurilgan tuzilmalarda zorroniy aylanish harakatlari va potentsialan katastrofik muvaffaqiyatsizlikka olib kelishi mumkin.
Bu rezonans halokati deb ataladi. Har bir binoning, minoraning va ko’prikning qurilish loyihasida rezonans halokatlarini oldini olish asosiy muammo bo’lib turadi
