3.Barkamol avlodni tarbiyalashda mehnat va mehnat tarbiyasining о‘rni.
Har tomonlama yetuk, barkamol avlodni yetishtirishda mehnat tarbiyasining roli va
о‘rni beqiyos kattadir. Insonning kundalik turmush tarzi mehnat va faoliyat bilan
bog‘liqdir. Shu sababli, mehnat butun moddiy va ma’naviy boyliklarning ijtimoiy
104
taraqqiyotning
negizidir.
Mehnat
tarbiyasi
shaxsni
har
tomonlama
rivojlantirishning ajralmas qismidir. Shuningdek, bolaning har tomonlama
shakllanish vositasi, uning shaxs sifatida ulg‘ayish omili hamdir. Muntazam
qilingan mehnat jarayonidagina bola о‘z aqlini irodasini, hissiyotini, xarakterini
rivojlantirishi, shaxs sifatida shakllanishi mumkin. Farzandlarimiz mustaqil
О‘zbekistonimiz-ning bо‘lg‘usi quruvchilaridir. Shu sababli kadrlar tayyorlash
milliy dasturi va boshqa hujjatlarda ularni mehnatga qay darajada tayyorlashga
alohida e’tibor berilmoqda. Shunday ekan, mehnat farzandlarimiz uchun ham
zarurat, ham burch bо‘lishi, buning uchun uyda ham, ta’lim muassasasida ham
mehnat qilish uchun sharoitlar yaratilishi lozim. Agar bola kichikligidan mehnat
qilishga о‘rgatilsa, о‘yindan mehnat qilishga hech bir qiyinchiliklarsiz о‘tadi. Bu
jarayonda kattalarning ibrati muhim rol о‘ynaydi.
Farzandlarimiz kichik yoshdan boshlab maishiy mehnat, aqliy mehnat,
jismoniy mehnat va ijtimoiy mehnatda ishtirok etadi. Mehnat tarbiyasida
yutuqlarga erishishda yoshlarni mehnatga ham ruhan, ham amaliy jihatdan
tayyorlash lozim. Shuning uchun ularning yoshi va imkoniyatlariga mos mehnat
turlarini bajarishga jalb qilmoq lozim.
Mehnatga psixologik, axloqiy va amaliy tayyorlash jarayonida о‘quvchida
mehnatsevarlik, intizomlilik, shijoatkorlik kabi axloqiy irodaviy xususiyatlar
tarbiyalanib boradi, о‘quvchilarda jamoatchilik bilan birga mehnat qilish
kо‘nikmalarini hosil qilish lozim. Chunki inson butun hayoti davomida kо‘pchilik
bilan mehnat qiladi. Bu jarayonda о‘quvchida mehnat qilish madaniyatini
о‘stirmoq darkor.
Yoshlar mehnati dastlab oilada, keyin esa ta’lim muassasalarida amalga
oshiriladi. Bu jarayonda ayniqsa akademik litsey kasb-hunar kollejlarini о‘rni va
ahamiyati beqiyos kattadir. Ta’lim tо‘g‘risidagi qonunning 13 - moddasida
ta’kidlanganidek, “kasb-hunar kollej о‘quvchilarning kasb-hunarga moyilligi,
mahorati va malakasini chuqur rivojlantirishni tanlangan kasblar bо‘yicha bir yoki
bir necha ixtisos olishini ta’minlaydigan uch yillik о‘rta kasb -hunar о‘quv
yurtidir.”
105
Yoshlar mehnatining mazmuni mamlakat oldida turgan ijtimoiy, siyosiy va
iqtisodiy vazifalar, viloyat va tumanlardagi kadrlarga bо‘lgan ehtiyoj, о‘quv
yurtlarining ichki imkoniyatlari va talablari asosida belgilanadi.
Dostları ilə paylaş: |