229
xususiyatlari o‗zgarmaydi, lekin bu usulni qo‗llash uchun maxsus yuqori
kuchlanishli tok beruvchi generator hamda elektroenergiya bo‗lishi kerak.
Suvni gamma nurlar ta‟sirida zararsizlantirish. Bunda suvning organoleptik
xususiyatlari o‗zgarmaydi. Lekin bu usulda suvni zararsizlantirish hozirgi kunda
keng qo‗llanilmaydi.
Degazatsiya, temirdan, tuzlardan hamda ortiqcha ftordan xoli qilish, suvni
yumshatish va ftorlash.
Degazatsiya— suvning ta‘mini yaxshilash, qo‗lansa hidni yo‗qotish
demakdir. Suvni aeratsiya qilish, oksidlovchi birikmalarni (ozonlash, katta
miqdorlardagi xlor, marganets, kaliy tuzini qo‗llash) hamda faollashtirilgan qavatli
ko‗mir va adsorbsiyalaydigan suzgichlardan o‗tkazish orqali qo‗lansa hidni
yo‗qotish bilan birga ta‘mini ham yaxshilash mumkin. Bundan tashqari suvga
cho‗kadigan darajada maydalangan faollashtirilgan ko‗mir qo‗shib ham tozalash
mumkin. Keltirilgan usullarni qo‗llashda adsorbentlarning turini, miqdorini,
muddatini aniqlash suvga ta‘m va hid beruvchi birikmalarning tarkibiga bog‗liq.
Agar suv tarkibida temir miqdori 0,5; 1 mg/l dan oshsa, uning ta‘mi
yoqimsiz bo‗ladi. Markaziy vodoprovod suvi tarkibidagi temirning miqdori davlat
tomonidan ruxsat etilgan me‘yor —0,3 mg/l dan oshmasligi kerak.
Suvni temir birikmalaridan xoli qilish. Bunda suvni aeratsiya qilish
maqsadida bosim bilan yuqoriga suv sochiladi va maxsus moslamalarda — sho‗r
suvni qaynatib, tuz oladigan joyda temir ajratiladi. Bu usulda moslamalardan o‗tish
jarayonida ikki valentli oksidlantirilgan temir, temir oksidiga aylanib cho‗kma
beradi yoki suzgichda ushlanib qoladi.
Suvni ortiqcha tuzlardan xoli qilishda oldin kationit, keyin anionit
suzgichlaridan o‗tkazilib, erigan holdagi tuzlar yo‗qotiladi.
Olingan suvlarda qoldiq mineral tuzlarning miqdori 100—200 mg/l dan
oshmasligi kerak.
Dostları ilə paylaş: