Nurmurodov

Polivinilatsetatli yelimlar 
turli charm, qog‘oz, yog‘och, mato, 
shisha va metallami biriktirish uchun ishlatiladi. Ayniqsa, abraziv 
sanoati tarmoqlarida juda keng ishlatiladi. Polivinilatsetatli yelimlar 
polimerlar eritmasi (yelimi); tarkibida uchuvchi (bugianuvchi) 
moddalar boim agan yelimlar; emulsion tarkibli yelimlar kabi 
guruhlarga boiinadi. Shuni aytib o‘tish kerakki, o‘quv ustaxonalarida, 
turmushda, ko‘pincha suv-emulsion yelimlar keng ishlatiladi, chunki 
bunday yelimlaming tannarxi arzon, zararsiz, yonmaydi, yelimli 
choklar bilinmaydi (ko‘rinmaydi).
Rezinali yelimlar, 
asosan, eritmalarga kauchuk yoki rezinali 
aralashmalarni qo‘shib eritish orqali hosil qilinadi. Bunday yelimlar 
vulkanizatsiyalovchi (tabiiy kauchukning organik eritma bilan 
aralashmasi), issiqda vulkanizatsiyalovchi (140-150 °C harorat 
ta ’sirida) va o‘zi vulkanizatsiyalovchi (xona haroratida) yelimlar 
guruhlariga boiinadi. Ikkinchi va uchinchi guruhlarga kiruvchi 
yelimlarga, asosan, sintetik smolalar qo‘shiladi. Ushbu yelimlar bilan 
hosil qilingan birikmalar vulkanizatsiyalovchi yelimlar yordamida
107

---

olingan birikmalarga nisbatan ancha mustahkam bo‘ladi. 
8 8
va 
8 8
H 
markali rezinali yelimlardan eng ko‘p foydalaniladi. Ular, asosan, 
rezinali 
aralashmalami 
va 
butilfenolformaldegidli 
smolalami 
etilatsetat va benzinda eritish orqali hosil qilinadi.
Rezinali yelimlar yordamida rezinani rezina bilan, metallar, 
shishalar va boshqalar bilan birlashtirib, yelimli birikmalar olinadi.
Bundan tashqari, texnikaning turli sohalarida metallami o ‘zaro va 
nometall konstruksion materiallar bilan yelimlab birikma hosil qilish 
uchun tarkibi sintetik smolalar va sintetik kauchukdan iborat boMgan 
yelimlar (БФ-2, БОМ , ВС-Ю Т B K -32-200, BK-3, BK-4, K-153) 
va epoksidli yelimlar (П ВК-1, BK-7, ПУ-2, BK -5) ham keng 
ishlatiladi.