5. Bir guruh marshrutda yuk tashuvchi transport vositalari ishini xisoblash
Bir guruh marshrutlarda (rasm) yuk tashuvchi avtomobillar ishini hisoblashda
10 jadvalda keltirilgan birlamchi ko‘rsatkichlardan foydalanamiz.
Mar
Shrut
tarti
Bi
Qaer
Dan
Yuk
Olina
Di
Qaer
Ga va
Kimga
Yuk
Kelti
Riladi
Yuk
Xajmi
Ming
T
st
L
o
L
y
uk
L
b
k
T
ish
T
o
T
t
V
t
Avto
Mobi
l
mark
asi
496
5.
Bir gurux marshrutlarda ishlovchi avtomobillar ishiii xisoblash
birlamchi
Har bir marshrutda ishlovchi avtomobillar ishini aloxida hisoblaymiz va buning
uchun barcha marshrutlarni ajratib olamiz: orqaga bo‘sh qatnovchi ab mayatnikli
marshrut, xalqasimon vgdejv marshrut va ikki tomonlamali yuk tashiluvchi ziz
marshruti.
Tashish muddati k
e
=20 kun
Har bir alohida marshrut uchun xisoblarni alohida bajaramiz.
Orqasiga bo‘sh qatnovchi ab marshruti (rasm) 1. 1.avtomobilning marshrutda
ishlash vaqti:
.
67
,
11
33
,
0
12
24
8
12
0
соат
t
Т
Т
ИШ
М
Ayni marshrutdagi yo‘ldan foydalanish koeffitsienti
m
= 0,5 ga teng
2. Avtomobilning kun davomida yukli qatnovlarini sonini aniqlaymiz:
.
3
,
10
7
,
0
24
5
,
0
10
24
5
,
0
67
,
11
T
O
T
M
юк
T
M
M
K
t
V
l
V
T
Z
1
A
V
B
A
Qum
30
-
1.
0
-
8
-
10
-
-
10
12
-
0.2
-
24
24
Maz
503
2
V
G
D
E
J
G
D
E
J
V
Tarali
yuk
-
Tarali
yuk
-“-
20
-
16
12
-
1.
0
-
0.
8
0.
6
-
12
-
-
-
-
16
-
12
14
-
-
8
-
-
6
14
-
-
-
-
0.4
-
0.4
0.4
-
0.
3
-
0.
3
0.
3
-
20
24
24
22
24
Gaz5
3
3
Z
I
I
Z
Yig‘il
Ma
yuk
20
20
1.
0
0.
8
5
-
15
15
-
-
12
-
0.5
0.5
0.
3
0.
3
25
25
Zil
130
497
Avtomobillar sonini 10 butunga keltirib, sarflanuvchi vaqtlarni kayta
hisoblaymiz.
Marshrutdagivakt
.
33
,
11
24
5
,
0
)
3
,
0
24
5
,
0
10
(
10
)
(
1
1
соат
V
t
V
l
Z
Т
T
M
T
O
T
M
юк
е
М
Ishdagi vaqt
.
66
,
11
33
,
0
33
,
11
0
1
соат
t
Т
Т
М
ИШ
3. Avtomobilning
bir
kunlik
unumdorligini
hisoblaymiz
tonnadagisi
;
70
0
,
10
0
,
1
7
1
т
Z
Y
q
Q
юк
CT
H
K
Tonna-kilometrdagisi
ТКМ
l
Q
Р
к
ю
к
к
700
10
70
.
4.Yuklarni tashish uchun zarur bo‘lgan avtomobillar soni
.
14
70
30
30000
т
Q
К
Q
А
к
э
режа
Э
5.
Yuk tashish chizmasiga ko‘ra avtomobilning bir kunlik umumiy qatnov
masofasi quyidagicha bo‘ladi
.
198
10
8
5
,
0
10
10
)
(
11
0
1
0
1
км
l
l
l
Z
l
L
бк
M
к
юк
сут
Yo‘ldan foydalanish koeffitsienti
.
505
,
0
198
10
10
сут
к
юк
L
Z
l
Vgdejv marshrut (rasm) uchun. Chizma ko‘rinishiga ko‘ra marshrut xalqasimon
bo‘lib, unda gd va ej yo‘l bo‘lagida avtomobil bo‘sh (ya’ni yuksiz) qatnaydi.
Halqasimon marshrutda ishlovchi avtomobil ishini hisoblashda marshrut
bo‘yicha aylanish vaktidan foydalaniladi, mayatnikli marshrutda esa qatnovlar
vaqtidan foydadaniladi.
1. Avtomobilni marshrutda ishlash vaqti
.
5
,
13
5
,
0
14
24
12
14
0
соат
t
Т
Т
ИШ
М
2.avtomobilning marshrutdagi bir aylanish vaqti:
498
.
36
,
4
25
,
0
2
,
0
64
,
0
3
,
0
3
,
0
5
,
0
4
,
0
4
,
0
3
,
0
67
,
0
4
,
0
24
6
2
,
0
22
14
3
,
0
3
,
0
24
12
4
,
0
20
8
3
,
0
24
16
4
,
0
0
0
0
0
соат
V
l
t
V
l
t
t
V
l
t
V
l
t
V
l
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
t
ЖВ
Т
ЖВ
бк
Ж
Т
ЕЖ
Т
ЕЖ
юк
Е
Е
Т
Е
Д
Т
Е
Д
юк
Д
Д
Г
Т
Д
Г
бк
Г
Т
Г
В
Т
Г
В
юк
В
ЖВ
х
Ж
Т
Ж
Е
х
Е
о
Е
Т
Е
Д
х
Д
о
Д
Г
х
Г
Т
ВГ
х
В
айл
3. Avtomobilning marshutdagi bir kunlik aylanishlar sonini aniqlaymiz:
1
,
3
36
,
4
5
,
13
айл
M
айл
t
T
Z
4. Aylanishlar sonini 3 butunga keltirib, sarflanish vaqtlarini qayta hisoblaymiz.
Marshrutdagi vaqt
соат
t
Z
Т
айл
айл
М
08
,
13
36
,
4
0
,
3
1
1
Ishdagi vaqt
.
58
,
13
5
,
0
08
,
13
0
1
1
соат
t
Т
Т
М
Н
5. Avtomobilning bir kunlik ish unumdorligini topamiz: tonnadagisi
;
8
,
28
0
,
3
)
6
,
0
8
,
0
0
,
1
(
0
,
4
)
(
1
т
Z
Y
Y
Y
q
Q
айл
ЕЖ
ДЕ
ВГ
H
K
Tonna-kilometrdagasi
8
,
28
0
,
3
)
6
,
0
8
,
0
0
,
1
(
0
,
4
)
(
1
айл
ЕЖ
ДЕ
ВГ
H
K
Z
Y
Y
Y
q
Q
tkm
6. Rejadagya yuklarni tashish uchun zarur bo‘lgan avtomobillar soni
.
к
э
ЕЖ
ДЕ
ВГ
Э
Q
К
Q
Q
Q
А
Marshrut bo‘ylab tashiluvchi yuklar har xil klassli bo‘lgani uchun, ularni
keltirish koeffitsienti orqali bir klassga keltirish zarur. Barcha yuklarni 1 klassga
keltirish ancha engalik beradi.
.
Y
x
x
келт
Q
Q
Bunda
q
x
- ayni klass yuk hajmi, t
Y
x
- ayni klass yuk uchun yuk ko‘tarish qobiliyatidan foydalanish koeffitsienti.
Yukoridaaytilganga ko‘ra marshrutning de bo‘lagidagi keltirilgan yuk hajmi:
000
.
20
8
,
0
000
.
16
Y
ДЕ
ДЕ
ДЕ
кел т
Q
Q
t
Ej bo‘lakdagi keltirilgan yuk xajmi
499
000
.
20
6
,
0
000
.
12
Y
ДЕ
ДЕ
ДЕ
кел т
Q
Q
t
Yuqorida aytilganga ko‘ra marshrutda tashiluvchi yuklarni barchasini bir klassli
yuklarga keltirildi va bu hajmdagi yuklarni tashishlik uchun zarur avtomobillar soni
aniqlanishi kerak. Agar marshrutni biror bo‘lagidagi tashiluvchi yuklar hajmi boshqa
marshrut bo‘lagidagi yuk qajmidan ko‘p (yoki kam) bo‘lsa, ayni bo‘lakdagi farq
uchun qo‘shimcha mayatnikli marshrut tuziladi.
Agar marshrutning de bo‘lagidagi 2 klassli yuk xajmi 18.000 t bo‘lsa, uning
16.000 t nasi tashish halqasimon marshrutga kirgaziladi. 2000 t yuk uchun esa
alohodi mayatnikli marshrut tuzilishi lozim bo‘ladi.
Bizning yuqorida keltirilgan misolimiz uchun yuklarni tashish uchun zarur
bo‘lgan avtomobillar soni.
.
55
8
,
28
30
12000
16000
20000
т
т
т
т
А
Э
ga teng ekan
7. Avtomobilning bir kunlik bosib o‘tgan masofasi
.
174
6
)
6
6
(
0
,
3
)
6
14
12
8
16
(
)
(
11
0
1
0
1
км
l
l
l
Z
l
L
бк
айл
айл
сут
8.
Avtmobiliing yo‘ldan foydalanish koeffitsienti
725
,
0
174
3
)
14
12
16
(
)
(
1
1
сут
айл
ЕЖ
юк
ДЕ
юк
ВГ
юк
сут
айл
айл
юк
L
Z
l
l
l
L
Z
l
Orqasiga ham yukli qatnovchi ziz mayatnikli marshruti uchun
1.
Avtomobilni marshrutdagi ish vaktini aniqlaymiz:
.
8
,
11
2
,
0
12
25
5
12
0
соат
t
Т
Т
ИШ
М
2.
Kun davomida bir avtomobilning qatnov sonini hisoblaymiz
4
,
8
8
,
0
25
0
,
1
15
25
0
,
1
8
,
11
к
Z
Qatnov sonini 8 butunga keltirib, ish bajarish vaqtlarini qayta hisoblaymyz .
Agar qatnovlar soni tok 9 butunga keltirsak, ish kunining so‘ngtida avtomobil
marshrutining i nuqtasida bo‘lib, nolinchi qatnov masofasini ko‘payishiga olib
kelardi. Shuning uchun misolimizda juft son 8 keltirdik.
3.
Avtomobilning ish vaqtlarini qayta hisoblaymiz
Marshrutdagi vaqt
;
2
,
11
25
0
,
1
)
8
,
0
25
0
,
1
15
(
8
1
соат
Т
М
Ish vaqti
.
4
,
11
2
,
0
2
,
11
0
1
1
соат
t
Т
Т
М
ИШ
4. Bpraigomooilning kunlik unumdorligi: tonnadagisini
500
;
36
2
8
)
8
,
0
0
,
1
(
5
2
)
(
2
)
(
1
1
т
Z
Y
Y
q
Z
Y
q
Y
q
Q
айл
ИЗ
ЗИ
H
к
ИЗ
H
ЗИ
H
K
tonna-
kilometrdagasi
.
540
15
36
ткм
т
l
Q
Р
юк
K
K
4.rejadagiyuklarni tashishga zarur bo‘lgan avtomobillar soni
.
к
к
ИЗ
ЗИ
Э
Q
К
Q
Q
А
Marshrutda 2 xil klassli yuk tashilishini hisobga olib, unda 2- klassli yukni 1
klassga keltiramiz
.
25000
8
,
0
20000
т
Q
кел т
Aniqlangan miqdorga ko‘ra tashishning to‘g‘ri yo‘nalish bilan orqaga
qatnovidagi yuk miqdorlari ekvivalent emas ekan. Shuning uchun bu erda 2 ta
mustaqil marshrut tuziladi: zi marshrutida to‘g‘ri yo‘nayaishda 20.000 t 1 klassli yuk
bo‘lgani uchuya, orqa iz yo‘nalishda 20.000t0,8=16000 t 2 klassli yuk tashiladi. Iz
yo‘nalishdaga qolgan 4.000 t 2 klassli yuk tashishga ko‘shimcha mayatnikli mustaqil
marshrut bo‘yicha yuk tashiladi. Bunda orqaga qatnov bo‘sh bo‘ladi.
Aytilganga ko‘ra birinchi marshrutda (ziz) yuk tashish uchun zarur avtomobillar
soni
.
33
36
30
16000
20000
т
т
А
Э
6.
Bir avtomobilning kunlik bosib o‘tgan masofasi birinchi marshrut
bo‘yicha
.
125
5
8
15
0
1
км
l
Z
l
L
айл
юк
сут
7. Avtomobilning kunlik yo‘ldan foydalanish koeffitsienti
.
96
,
0
125
15
8
1
сут
к
юк
L
Z
l
Ko‘shimcha iz yo‘nalish marshrutidagi 4.000 t yuk tashish uchun hisobni davom
etamiz.
1. Avtomobilning marshrutdagi ish vaqti
.
2
,
11
8
,
0
12
25
15
5
12
0
соат
t
Т
Т
ИШ
М
2. Kun davomida bir avtomobilning qatnov sonini hisoblaymiz
6
,
5
8
,
0
25
5
,
0
15
25
5
,
0
2
,
11
к
Z
Qatnovlarsonini 6 butunga keltirib avtomobil ish vaqtini qayta hisoblaymiz
501
Marshrutdagisi
;
12
25
5
,
0
)
8
,
0
25
5
,
0
15
(
6
1
соат
Т
М
Ishdagisi
.
8
,
12
8
,
0
12
0
1
1
соат
t
Т
Т
М
иш
3.
Avtomobilning kunlik tonnadagi unumdorligi
.
24
6
8
,
0
5
т
Q
K
4.
Yuklar tashish uchun zarur bo‘lgan avtomobillar soni
.
6
24
30
4000
к
к
кушим ча
Э
Q
К
Q
А
5.
Avtomobilning bir kunlik qatnov masofasi
.
200
)
15
5
(
5
,
0
6
15
0
км
L
6.
Kun davomida avtomobilning yo‘ldan foydalanish koeffitsienti
.
45
,
0
200
6
15
ga teng ekan.
Dostları ilə paylaş: |