O. O. Hoshimov, M. M. Tulyaganov kompyuterli va raqamli texnologiyalar


EHMni matematik ta’minlashda o‘z hisoblash algoritmiga ega bo‘lgan bir qancha sonli metodlar mavjud



Yüklə 0,65 Mb.
səhifə31/35
tarix17.05.2023
ölçüsü0,65 Mb.
#115169
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35
O. O. Hoshimov, M. M. Tulyaganov kompyuterli va raqamli texnolog

EHMni matematik ta’minlashda o‘z hisoblash algoritmiga ega bo‘lgan bir qancha sonli metodlar mavjud.
Ularni ikkita asosiy guruhga bo‘lish mumkin: bir qadamli va ko‘p qadamli metodlar.
Ko‘p qadamli metodlar chiziqsiz boshqarish tizimlarni tadqiq qi- lish uchun noqulay, ayniqsa elektr yuritmalarni, ABTni tadqiq qilish- da. Chunki bu tizimlarda ko‘pincha hisoblash jarayonida integrallash qadamni o‘zgartirish zaruriyati tug‘iladi. Bu holda EHMda qadamni avtomatik tanlash yoki o‘zgaruvchi qadamli sonli integrallashda katta dasturlar yordamida bir necha nuqtalarda kattaliklar qiymatini qayta hisoblashni talab qiladi. Bu esa qo‘shimcha katta miqdorda mashina vaqtining sarf bo‘lishiga olib keladi.
Bundan tashqari, ko‘p qadamli metodlar ichida keng tarqalgani quyidagilar: Eyler metodi (kesmalar metodi), takomillashgan Eyler - Koshi (trapetsiya metodi), Runge - Kutta (4 darajali). Bu metodlarning hammasi o'z strukturasiga ko‘ra parallel tipidagi metodlarga kiradi.
Professor A.V Basharin tomonidan yangi - ketma-ketlik tipidagi sonli metod algoritmi ishlab chiqilgan [2]. Bu algoritm yuqorida nomlari keltirilgan metodlarga qaraganda afzallikka ega.
Yuqorida nomlari keltirilgan metodlar taqqoslanganda, [2] quyidagi natijalar olingan.
Bir xil integrallash qadami bilan yechilganda o‘rta kvadratik xatolik: Eyler metodi uchun - 0.447-10'1, Eyler -Koshi metodi uchun

  • 0.2940-103, A. V Basharin metod uchun - 0.184-10'3, Runge-Kutta metodi uchun - 0.628-0'8.

Gorner sxemasi yordamida ko‘phadni hisoblash

Yüklə 0,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin