Инженерлик ободонлаштириш ва транспорт Исамухамедова Д У
Loyihalashning texnik-iqtisodiy ko'rsatkichini aniqlovchi venikal rejalashtirishda asosiy holatlar quyidagilardir: a) loyihaviy yechimlar samaradorligini oshirish bilan yer
ishlari hajm ini imkon qadar kamaytirish;
b) yer ishlarini balansini, ya’ni qazish va to'kish ishlarini
m uvozanatlashtirish va bu bilan
ortiqcha tuproqlam i shahardan
tashqari tashish ishlariga chek qo'yish;
d)
yer
massasini
bir joydan
ikkinchi jovga
ko'chirish
masofalarini imkoniyat darajasida kamaytirish (bu masala vertikal
rejalashtirish loyihasida va uni amalga oshirishda yechiladi).
Bu holatlar shahar, turar joy tum ani, mikrorayon va shahar
hududidagi barcha qurilish majmuasi uchun taalluqlidir.
Shuni
nazarda tutish
lozimki,
qadimiy
shaharlam ing
hududlarida
pastqam joylar turli vaqtlarda turlicha bino va
inshootlar qurilishi natijasida har xil chang, tuproq, chiqindi va
h.k.lar bilan to'lib borib, bu joylarda gruntning «madaniy qatlam»
deb ataluvchi qatlami hosil bo'lgan.
Vertikal rejalashtirish jarayonida m adaniy qatlam ni saqlash,
ko'kalam zorlashtirish uchun juda muhim dir. Bu o 'z navbatida,
tabiiy relyef sharoitida bino va inshootlam i saqlangan ko'kalam zor
ichida landshaft rejalashtirish asosida joylashtirishga im kon beradi
va binolam i rejalashtirishda bir xillikdan xalos qiladi.
Vertikal rejalashtirishni amalda qo'llash maxsus tuzilgan
loyihalaiga asoslanadi. Vertikal rejalashtirishda loyihalashning
asosiy usullari, quyidagilardir
•
loyihaviy profillar usuli; • loyihaviy (qizil) gorizontallar usuli; • grafoanalitik usullar. 18