Obodonlashtirish va transport

%
chegarasidagi tekis bo'lgan relyef;
• nishabligi 3—6 % chegarasidagi sezilarsiz qiyalikdagi relyef;
• nishabligi 6—10 % chegarasidagi sezilarli qiyalikdagi relyef;
• nishabligi 10—20 % chegarasida bo'lgan qiyalik;
• nishabligi 20 % katta bo'lgan qiyalik.
14

---

Tog‘!i relyef turli balandliklardagi tog'lam ing mavjudligi bilan 
xarakterlanadi.
Joyning relvefi esa topografik xaritalarda tekislikni gorirontal 
tekislik bilan kesganda hosil bo'lgan proeksiyasini aks ettiruvchi 
rejadagi gorizontallar bilan ko'rsatiladi. Har bir gorizontal qabul 
qilingan sath (odatda, dengiz sathi)ga nisbatan 
m a’lum bir 
balandlikni bildiradi.
Gorizontallam i aks ettiruvchi reja shaharsozlikda rejalash va 
qurish loyihasi uchun hamda ko'pgina boshqa turdagi injenerlik 
masalalarini yechishda asos bo'lib xizmat qiladi.
Belgilar.
Reja gorizontallari oraliqlaridagi belgilarning haqiqiy 
aniqligi, qidirayotgan nuqtaning ikkala gorizontalga to'g'ri chiziqli 
perpendikular o'tkazib, interpolatsiyalash natijasida aniqlanadi.
Loyiha-reja ishlarini bajarishda, b a’zida qo'shim cha relyef 
chiziqlari o'tkazish bilan relyefni yanada maydalashtirish 
talab 
etiladi. Relyefni yanada aniqligini oshirishga, uning orasidan sun’iy 
ravishda qo'shim cha relyeflar o'tkazish bilan erishib bo'lmaydi 
Bunday holatda albatta joy uchun qo'shim cha nivelirlash ishlari 
yoki boshqa m a’lum otlar zarur bo'ladi. Ba’zi hollarda, hududni 
dastlabki tayyorlash bosqichida rejada relyef yiriklashtiriladi. 
Bunda, masalan, 0,5 m o'tkazilgan gorizontallar orasidan bittadan 
gorizontal olib tashlanadi. Bunday reja joyning faqatgina xarakterli 
shakllari haqida tasaw u r beradi.
1.2.1. Vertikal rejalashtirish va uning vazifalari
Vertikal rejalashtirish hududni qurilish, rejalash, qurish va 
obodonlashtirish talablaridan kelib chiqqan holda tabiiy relyefni 
qayta shakllantirish, o'zgartirish va moslashtirish ishlarini o'zida 
mujassamlashtiradi. 
Vertikal 
rejalashtirish 
maxsus tuziladigan 
loyihalar asosida tuproqni bir joydan ikkinchi joyga ko'chirish bilan 
amalga oshiriladi.
Hududni 
injenerlik 
tayyorlash 
ishlari 
vazifasi 
barcha 
talablardan kelib chiqqan holda relyefning eng maqbul yechimini 
topishdan iboratdir.
Vertikal rejalashtirish materiallari shahar hududida ko‘chalar; 
binolar, yer osti kommunikatsiyalari va boshqa turdagi inshootlami 
loyihalashda relyef haqida dastlabki m a’lumot hisoblanadi.