Odam anatomiyasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
223. Umirtqa pog’onasining boylamlari, 
ligg. columnae vertebralis; oldindan 
ko’rinishi. (Bel soxasi. Frontal kesim, I
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
va II bel umirtqalarining tanalari olib 
tashlangan.) 
 
 
 
 
 
Umirtqa pog’onasining boylamlari 
Umirtqa pog’onasining boylamlari, 
ligg. 
columnae vertebralis,
ni uzun va kaltaga 
ajiratish mumkin (ras. 222 – 227). 
Umirtqa pog’onasining uzun boylamlariga 
quyidagilar kiradi: 
1. Oldingi bo’ylama boylam, 
lig. longi 
tudinale anterius, 
(ras. 221, 224, 226), 
atlantning oldingi do’mbog’idan boshlanib, 
umirtqalar tanasining oldingi va qisman yon 
yuzalaridan o’tib, I va II dumg’aza 
umirqalarining 
suyakusti 
pardasida 
yakunlanadi.
Oldingi 
bo’ylama 
boylam 
umirtqa 
pog’onasining pastki soxalarida sezilarli 
darajada yo’g’on va baquvvatdir. U umirtqalar 
tanasi 
bilan 
nozikkina, 
umirtqalararo 
disklarning tog’ayusti pardasi (perixondriy), 
perichondrium,
ga esa mustaxkam brikib, 
umirtqa tanasining yon tomonida – suyakusti 
pardasiga qo’shilib ketadi. Bu boylamning 
chuqur tolalari qo’shni umirqalarni bir biriga 
bog’lagani, yuzaki tolalari esa xar 4 – 5 – 
umirtqalarni bir biriga bog’laganligi uchun 
chuqur tolalar kaltaroqdir. Oldingi bo’ylama 
boylam umirtqa pog’onasining xaddan ziyod 
orqaga bukilib ketishini chegaralab turadi.
2. Orqa bo’ylama boylam
, lig. longitudinale 
posterius
(ras. 228; ras. 224, 227), umirtqalar 
tanasining orqa tomonida, umirtqa kanali ichida 
joylashadi. 
Bu 
boylam 
aksisning 
orqa 
yuzasidan boshlani, yuqorigi ikki bo’yin 
umirtqasi ro’parasida yopqich membrana, 
membrana tectoria
, ga davom etadi. Boylam 
pastki 
tomonda 
dumg’aza 
kanalining 
boshlang’ich qismigacha yetib boradi. Orqa 
bo’ylama 
boylam 
oldingi 
bo’ylama 
boylamning aksi bo’li, umirtqa pog’onasining 
yuqori soxalarida kengroqdir. U umirtqalararo 
disklarga mustaxkam yopishgan bo’lib, 
disklarga yopishgan qismi umirtqa tanalariga 
yopishgan qismiga nisbatan kengroqdir. Orqa 
bo’ylama boylam umirtqa tanalari bilan 
nozikroq brikkan bo’lib, bu boylam bilan 
umirtqa tanasining orqa yuzasi oralig’ida venoz 
tugunlari yotadi. bu boylamning yuzaki tolalari, 
oldingi boylamniki singari chuqur tolalariga 
nisbatan uzunroqdir.
Umirtqa pog’onasininig kalta boylamlari 
sindesmozlardan tashkil topgan bo’lib ular 
quyidagilardir: 
1. Sariq boylamlar, 
ligg. flava
(ras. 229; ras. 
220, 223, 224), atlantdan dumg’azagacha bo’l