9.10. Q o ‘l-oyoqlar tuzilishining patologiyasi. Anonixiya - tirnoqlarning rivojlanmay qolishi bilan xarakterlanadi, u ba’zan
qo ‘l va oyoq panjalarining anomaliyalari - bir-ikki yoki undan
k o ‘ra ko ‘proq barmoqlarning bo ‘lmasligi bilan birga davom etadi.
K o‘pincha gipotireoz va qoshlarning bo‘lmasligi belgilari bilan
birikkan holda ham irsiylanadi. Dominant
va retsessiv tipda nasllanadi.
Braxidaktiliya - (kalta barmoqli) bar-
moqlar distal falangalarining rivojlanmay
qolishiga aloqadordir. Bu kasallik dast-
lab Amerikada topilgan. Istisno tariqa-
sida odamning qo‘l va oyoqlarida oltidan
to ‘qqiztagacha barmoqlar bo‘lishi mumkin,
ya’ni polidaktiliya. U negroid irq kishilari-
da yevropoidlardagiga qaraganda deyarli 10
baravar ko‘p uchraydi (34-rasm). Bu kasal
lik ko‘p belgilari bilan Marfan sindromiga
qarama-qarshi b o iib , bemorlami past bo‘yliligi, bosh suyagini bra-
xitsefaliyasi, tana, qo‘l-oyoqlarning kalta boiishi bilan xarakterlanadi.
Tish va yurak anomaliyalari kuzatiladi. Kasallik Marchezani tomoni
dan 1939-yilda ta’riflangan. Dominant va retsessiv tipda irsiylanadi.
Sindaktiliya - panjalar normal bo‘lib ikkita yoki undan ko‘ra
ko ‘proq barmoqlar yumshoq yoki suyak to ‘qimalarining qo‘shilib
ketishidir (35-rasm). Besh xil
tipi uchraydi:
a) birinchi tipi (zigodak-
tiliya) - 3 va 4-barmoqlaming
qo‘shilishi, 2-3 oyoq barmoq-
lari orasida pardalaming b o ii
shi yoki butunlay qo‘shilgan
boiishi bilan xarakterlanadi;
35-rasm. Sindaktiliya. b) ikkinchi tip (sinpolidaktiliya) - 3^1 qo‘l barmoqlarining
qo‘shilishi va4-barmoqning yonida qo‘shimcha barmoqning bo‘lishi,
oyoqda esa 4—5 barmoqlar qo‘shilib 5-barmoqning yonida qo‘shimcha
barmoqning bo‘lishi kuzatiladi;
