Odam va uning salomatligi 8 B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

1.
Probirkaning bittasiga distillangan suv, ikkinchisiga ohakli suv quyib
shtativga joylashtiriladi.
2.
Tajriba o‘tkazuvchi (o‘quvchi yoki o‘qituvchi) chuqur nafas olib,
distillangan va ohakli suv quyilgan probirkaga navbat bilan puflaydi. Puflash
8—10 minutdan so‘ng takrorlanadi.
3.
Asta-sekin probirkadagi tiniq ohakli suvning rangi o‘zgarib
xiralashadi, distillangan suvning rangi o‘zgarmaydi. Ohakli suvning rangi
loyqalanib, xiralashib qolishiga sabab shuki, nafas bilan chiqarilgan havo
tarkibidagi karbonat angidrid (CO
2
) ning erigan ohak tarkibidagi Ca (OH)
2
ga ta’siri natijasida CaCO
3
hosil bo‘ladi.

---

64
38- rasm.
A
— V. A. Basovning me’daga fistula qo‘yish usuli;
B
 
— I. P. Pavlovning soxta ovqatlantirish operatsiyasi yordamida
oshqozon shirasini o‘rganish.
VI b o b .
OVQAT HAZM QILISH
SISTEMASI
23- §. Ovqat hazm qilishning ahamiyati
Ø
Organlar, fermentlar va ularning vazifalari
Ovqat hazm qilish murakkab fiziologik jarayon bo‘lib, bunda
ovqat fizik va kimyoviy o‘zgarishlar natijasida mayda zarrachalarga
parchalanib, oshqozon va ichak bo‘shlig‘idan qon hamda limfa
tomirlariga so‘riladi.
Ovqat og‘iz bo‘shlig‘ida tishlar yordamida, oshqozonda va ichak-
larning mayatniksimon hamda peristaltik harakati natijasida
maydalanishi 
fizik o‘zgarish
deb ataladi. Ovqat tarkibidagi oqsil, yog‘,
uglevodlarning fermentlar ta’sirida parchalanishi 
kimyoviy o‘zgarish
deb ataladi. Ovqatni parchalovchi fermentlar uch guruhga bo‘linadi:
1. Proteazalar — oqsillarni parchalovchi fermentlar.
2. Liðaza — yog‘larni parchalovchi ferment.
3. Karbogidrazalar — uglevodorodlarni parchalovchi fermentlar.