200
o’rtasidagi bog’lanishlar. Ijtimoiy-iqtisodiy hodisalarni statistik o’rganishda
mutlaq va nisbiy
ko’rsatkichlarni birgalikda (kompleks) qo’llash zarurligi.
Markaziy tendentsiya ko’rsatkichlari va ularning tasnifi. Analitik o’rtachalarning turlari:
arifmetik, gormonik, geometrik,
kvadratik, kubik o’rtachalar.
Ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarda o’rtachalarni qo’llash masalalari. O’rtacha arifmetik xossalari.
O’rtacha arifmetikni “shartli moment” usuli yordamida hisoblash.
Tuzilmaviy o’rtachalar turlari va ulardan statistik tadqiqotlarda foydalanish. Mediana mohiyati
va uni taqsimot qatorlarida hisoblash tartibi. Mediana xossasi va uni qo’llash masalasi. Nisbiy
joylashuvning miqdoriy o’lchovlar: kvartil; kvintil; detsil; pertsentil. Moda mohiyati va uni taqsimot
qatorlarida hisoblash tartibi. Moda va mediana intervalli variatsion qatorlarda hisoblash. Ma’lumotlar
qatori assimmetriyasi. O’rtacha miqdor, moda va medianani taqqoslash
orqali assimmetriyasini
aniqlash.
3 -mavzu. Vaqtli qatorlar
Vaqtli qatorlarini analitik tahlil qilish ko’rsatkichlari: mutlaq o’zgarish, o’zgarish sur’ati,
qo’shimcha o’zgarish sur’ati, bir foiz qo’shimcha o’zgarishning mutlaq mohiyati, o’zgarish (foiz)
punkti. Vaqtli qatorlarida o’rtachalarning darajasini hisoblash usullari. O’rtacha xronologik, oddiy va
tortilgan o’rtacha arifmetik. O’rtacha o’zgarish va qo’shimcha o’zgarish sur’ati.
Vaqtli qatorlarida asosiy tendentsiyalarni aniqlash usullari:
oraliqlarni yiriklashtirish,
sirg’anchiq o’rtachalarni hisoblash va analitik tekislash. Vaqtli qatorlarida trend tenglamasini tuzish
va uning ishonchliligini baholash.
Vaqtli qatorlarni stastistik o’rganishda xorij tajribasi.
Dostları ilə paylaş: