Oliy matematika, statistika va ekonometrika

NAZORAT SAVOLLARI 
1.
Tashqi iqtisodiy faoliyat, uning tarixi va asosiy yo’nalishlari hamda mamlakat iqtisodiyoti taraqqiyotidagi 
rolini tushuntirib bering? 
2.
Tashqi iqtisodiy faoliyat statistikasi metodologiyasi va uning vazifalarini tushuntirib bering? 
3.
Tashqi iqtisodiy faoliyatni tavsiflovchi ko’rsatkichlarni aytib bering?
 
4.
Tashqi iqtisodiy aloqalarning makroiqtisodiy statistikadagi o’rni qanday? 
5.
Import va eksport deganda nimani tushunasiz? 
6.
To’lov balansi deganda nimani tushunasiz? 

---

86 
Tayanch so’z va iboralar
: aholi daromadlari va xarajatlari, shaxsiy daromad, firma daromadi, ish haqi, 
 
1.Aholi daromadning shakllanishi va tarkibi 
 
 
 
 
 
 
 
Shaxsiy daromad 
ayrim kishi yoki oila daromadidir. U YaIM ni taqsimlash orqali hosil bo’ladi.
Bozor qoidasiga binoan har bir kishi ishlab topgan daromadini oladi. Masalan: 
-
ishlab topish qoidasiga binoan ish kuchi egasi ish haqi oladi; 
-
kapital egasi foyda ko’radi; 
-
ko’chmas mulk egasi renta tegadi; 
-
menejerga ham foyda, ham ish haqi tegadi; 
-
puldor foiz oladi; 
-
aktsiyador divident oladi. 
Bu daromadlar birlamchi daromadni tashkil qiladi. U quyidagicha hisoblanadi: 
BD = MBOD + MKD + DBD 
Bu yerda: MBOD – mehnat bilan olingan daromad (ya’ni, ish haqi, menejer, tadbirkor daromadi); MKD – mulkdan 
kelgan daromad (foyda, renta, foiz, dividend); DBD – davlatning birlamchi daromadi (ishlab chiqarishga va importga 
soliq). 
Ishlovchining qo’liga tegishiga qarab ish haqi ikki turga: 
-
umumiy (brutto); 
-
sof (netto) ish haqiga bo’linadi. 
Daromad 
Shaxsiy 
daromad 
Firma 
daromadi 
Davlat 
daromadi