Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi o‘zbekiston respublikаsi rаqаmli texnologiyalаr vаzirligi o. O. Zaripov, M. O. Atajonov


 Xalq xo‘jaligi iste’molchilarida kondensator batareyalar



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə20/33
tarix13.12.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#174817
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   33
64cdee9c20fea REAKTIV QUVVAT. 2-qism.monografiya. (1)

4.4. Xalq xo‘jaligi iste’molchilarida kondensator batareyalar 
quvvatini hisoblash usullari 
 
Eng ko‘p reaktiv energiyani iste’mol qiluvchilar: 
- to‘liq yuklanmagan elektr dvigatellar; 
- elektr payvandlash apparatlar; 
- induksiyali va yoyli pechlar;
- kuch o‘zgartgichlar. 
Asosiy elektr energiya iste’molchilarining quvvat koeffitsientlari. 


66 
4.1-jadval 
Iste’molchi 
Sosφ 
Tgφ 
0% 
Yuklangan standartli
25% 
asinxron eleketr
50% 
dvigatellar
75% 
100% 
0,17 
0,55 
0,73 
0,80 
0,85 
5,80 
1,52 
0,94 
0,75 
0,62 
Cho’g‘lanma lampalar 
≈1 
≈0 
Lyuminessentli lampalar 
≈0,5 
≈1,73 
Gaz zaryadsizlanishli lampalar 
0,4-0,6 
≈2,29-1,33 
Qarshilik pechlar 
≈1 
≈0 
Induksiyali pechlar (kompensatsiyali) 
≈0,85 
≈0,62 
Dielektrik qizdirishli qurilmalar 
≈0,85 
≈0,62 
Kontaktli elektr payvandlash apparatlar 
0,8-0,9 
0,75-0,48 
Statik yoyli, yoyli payvandlash bir fazali 
apparatlar 
≈0,5 
≈1,73 
Yoyli aylanuvchi payvandlash yoyli 
apparatlari 
0,7-0,9 
1,02-0,48 
Yoyli payvandlash uchun o‘zgartgichlar va 
transformatorlar 
0,7-0,8 
1,02-0,75 
Yoyli pechlar 
0,8 
0,75 
Tiristorli kuch o‘zgartgichlar 
0,4-0,8 
2,25-0,75 
Kondensator batareyalar quvvatini hisoblash 
Elektr energiyadan foydalanilganlik hisobi asosida hisoblash: 
Kondensator batareyalar quvvatini quyidagi usullarda hisoblash 
mumkin: 
-eng ko‘p to‘lov hisobi berilgan biror oyni tanlab (eng ko‘p to‘lov 
miqdori kVAr.s);
-oy davomida elektr qurilma necha soat ishlaganini aniqlash;
-kondensator 
batareyalar(Qc) quvvatini formula bo‘yicha 
hisoblash: 
 
bir oy uchun hisob bo‘yicha kvar.s/bir oy davomida 
ishlatilgan soatlar soni 


67 
Misol. 
Iste’molchilar haqida ma’lumot: 
- yil ohirida (dekabr) oyidagi reaktiv energiyasi. 
Eng ko‘p to‘lov hisobi: 
-to‘lovga qo‘yilgan, 70000 kVAr.s qiymati: 
-elektr qurilmalar bir oy davomida ishlagan soatlar soni: 
katta yuklamada + eng yuqori iste’moli ≈ 350 soat
Qc (kondensator qurilmalar) 
Pasaytiruvchi transformatorning ikkilamchi chulg‘amlarida olib 
borilgan, o‘lchov natijalari asosida: P (kVt) va cosφ ni hisoblash 
Ifoda 
Reaktiv quvvat Qc ni hisoblash uchun kerakli kompensatsiyalovchi 
qurilmaning P (kVt) va tgφ ning miqdorini bilish zarur. 
Bu parametrlar transformatorning ikkilamchi chulg‘amlari 
chiqishida o‘lchanadi. 
Qc (kondensator qurilmalari) = P (kVt) x (tg φ aniqlangani – talab 
qilinadigan tg φ) = P (kVt) K 
Koeffitsient K qiymati 5.2-jadvaldan olinadi 
Misol. 
800 kVA quvvatli (YuK/PK) pasaytirish podstansiyasidan elektr 
ta’minoti amalga oshiriladigan, elektr qurilmani ko‘rib chiqamiz. Elektr 
qurilma quvvat koeffitsientini quyidagi miqdorgacha o‘zgartirish talab 
qilinadi: 
- birlamchi chulg‘amda cosφ = 0,928 (tgφ = 0,4) 
-yoki cosφ = 0,955 (tgφ = 0,31) ikkilamchi chulg‘ami quyidagi 
parametrlardan iborat: 
- ta’minlovi: 400 V, fazlari 50 Gs 
- P = 475 kVt 
- cosφ (ikkilamchi chulg‘amda) = 0,75 (yoki tgφ = 0,88) 
Qc (kondensator qurilmalari) = P (kVt) (tg φ1 o‘lchangani – talab 
qilinadigan tg φ2)

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   33




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin