«Beshinchisi (oltinchisi, yettinchisi ...) ortiqcha» metodi. «Oshxona
jihozlari», «Qushlar», «Uy hayvonlari va parrandalar» kabi mavzularini o’rganishda
yangi mavzuni mustahkamlash uchun mazkur metodni qo’llash ijobiy natija beradi.
Bunda mavzuga oid to’rtta va taalluqli bo’lmagan (ortiqcha) bitta so’z (tushuncha,
fikr) beriladi. O’quvchilar ana shu so’zni (tushuncha, fikr) aniqlaydilar. Yozuv
ekranda ko’rsatiladi. O’quvchilar ortiqcha so’zni aniqlashadi. Uy hayvonlari: sigir,
qo’y, toshbaqa, ot, it. So’ng bu so’zlar ishtirokida gap tuzish topshirig’i beriladi va
tuzilgan gaplar asosida axloqiy tarbiya beriladi. Namuna: Ot - insonning eng
ishonchli do’sti. O’quvchilar tomonidan tuzilgan gaplar asosida o’quvchilar qalbida
ona tabiatga muhabbat uyg’otiladi, uy hayvonlariga nisbatan ijobiy munosabatda
bo’lishga o’rgatiladi.
«Sirli sandiqcha» metodi. Sirli sandiqcha metodi ham o`quvchining mantiqiy
fikrlashini shakllantirishga yordam beradi. Ushbu metoddan foydalanish uchun
o`quvchilar guruhlarga bo`linadi.O`qituvchi doskaga 4 ta mavzu nomini ilib ular
haqida hech qanday ma`lumot yozmaydi. Masalan, So`z turkumlari‖ mavzusi
o`tilganda Ot, Sifat, Son, Fe`l kabi. Sirli sandiqcha‖da esa so`z turkumlariga oid
ma`lumotlar, misollar yozilgan bo`ladi. O`quvchilar bu ma`lumotlar qaysi so`z
turkumiga tegishli bo`lsa qog`ozni shu so`z turkumi tagiga qistirib boradi.O`qituvchi
bajarilgan ishni tahlil qiladi va rag`bat kartochkalari beradi.Eng ko`p rag`bat
kartochkasi to`plagan guruh g`olib bo`ladi.
Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences (E)ISSN:2181-1784 www.oriens.uz SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7 3(4/2), April, 2023 311
