Onako’krakdan boqishda uchraydigan qiyinchiliklar Ko’krakning to’lishishi

Dori-darmonlar va narkotiklar
10
 
Ona qabul qilayotgan ba’zi dori-darmonlar uning sutiga o’tishi mumkin. Qabul 
qilish vaqtida emizish mutlaqo ma’n etiladigan dori vositalari juda kam. Shunga 
qaramay, bolaga nojo’ya ta’sir qilishi mumkin bo’lgan ayrim dorilar mavjud – ularni 
qabul qilishda vaqtincha emizmaslik yoki boshqa xavfsizroq muqobilini topishni 
talab qilishi mumkin. Quydagi jadvalda JSSTning asosiy dori vositalarining o’n 
birinchi namunaviy ro’yxatidagi dori vositalaridan foydalanish bo’yicha qo’llanma 
berilgan. 
Ko’krak suti bilan emizib boqish va ona tomonidan qabul 
qilinadigan dori vositalari 
Tavsiyalar 
Dori vositalari 
Emizish vaqtida qo’llash 
mumkin emas 
O’simtaga qarshi dorilar (antimetabolitlar); 
Radioaktiv moddalar (emizishni vaqtincha 
to’xtatib turish) 
Emizishda davom eting 
Nojo’ya ta’sirlari 
bo’lishi mumkin 
Bolaning uyqusini 
nazorat qilib boring 
Ayrim psixiatrik va talvasaga qarshi 
preparatlar (individual mos keladigan preparatni 
tanlang) 
Agar iloji bo’lsa, boshqa 
doridan foydalaning 
Xloramfenikol, tetratsiklin, metronidazol, 
xinolon antibiotiklari (masalan, siprofloksatsin) 
Bolada sariqlik kelib 
chiqishini nazorat qilib 
boring 
Sulfanilamidlar, dapson sulfametoksazol 
Qtrimetoprim (kotrimoksazol), ulfadoksin Q 
pirimetamin (fansidar) 
Boshqa doridan 
foydalaning (laktatsiyani 
kamaytirishi mumkin) 
Estrogenlar, shu jumladan, tarkibida estrogen bor 
homiladorlikka qarshi dorilar (kontratseptivlar), 
tiazid diuretiklar, ergometrin 
Odatiy dozada qabul 
qilinsa, xavfsiz 
Bolaning holatini 
kuzatib boring 
Eng ko’p ishlatiladigan dorilar 
Analgetiklar va isitma tushiradigan dorilar: 
paratsetamol, atsetilsalitsil kislotasi, 
ibuprofenni qisqa muddat qabul qilish; 
morfin va petidinning tasodifiy dozasi 
Antibiotiklar: ampitsillin, amoksitsillin, 
10
Ахмедова Д.И., Шамансурова Э.А. Эмизикли ва эрта ёшдаги болаларниовқатлантириш ўқув қўлланмаси 
Тошкент 2014 й., 203 бет 

---

kloksatsillin va boshqa penitsillinlar, 
eritromitsin 
Silga qarshi dorilar, moxovga qarshi dorilar 
(yuqorida dapsonga qarang) 
Bezgakka qarshi dorilar (mefloxin, 
fansidardan tashqari) 
Antigelmintlar, zamburuqqa qarshi dorilar 
Bronxolitiklar (masalan, salbutamol), 
kortikosteroidlar, antigistamin dorilar, 
antatsidlar, diabetni davolashda 
ishlatiladigan dorilar, aksariyat gipertenziyaga 
qarshi dorilar, digoksin 
Yod, temir, vitaminli qo’shimchalari 
 
Tabiiy ovqatlantirilganda dori vositalar (Tatochenko V.K., 2000) 
 
Qarshi ko’rsatma 
Ishlatmaslik yoki juda 
ehtiyotkorlik bilan qabul
qilish 
Extiyotlik bilan qabul
qilish 
Amfetaminlar 
Bromkriptin 
Dietilstilbestrol 
Immunodepressantlar 
Tavegil 
Meprobamat 
Metamizol 
Oltin preparatlari 
Litiy preparatlari 
Yo’talga qarshi dorilar 
Yod tuzlari 
Tetratsiklinlar 
Tiouratsil 
Fenindion 
Xloramfenikol 
Siklosporin 
Simetidin 
Ergotamin 
Antraxinonlar 
kuchsizlantiruvchilar (sano, 
shol/om, itshumurt po’stlo/i) 
Bromidlar 
Vitamin D 
Metaklopramid 
Metronidazol 
Narkotiklar 
Oral kontratseptivlar 
Psixotrop dori vositalari 
Rezerpin 
Salitsilatlar (aspirin) 
Fenobarbital 
Estrogenlar 
Aminazin 
Anestetiklar 
Antibiotiklar 
Antigistaminlar 
(tavegildan tashqari, u 
qarshi ko’rsatilgan) 
Antikoagulyantlar 
Antitireoid dori vositalari 
Vitaminlar 
Galoperidol 
Gipotenziv dori vositalari 
Indometatsin 
Kodein 
Siydik haydovchi dorilar 
Mushak relaksantlari 
Paratsetamol 
Prednizolon 
Talvasaga qarshi 
YUrak glikozidlari 
Eufillin 

---

Shunday qilib, cutkadagi ko’krak cuti miqdori ko’p hollarda onaning somatik 
holati ovqatlanishidan tashqari, uning kun tartibini tuzilishiga, oiladagi emizikli ona 
atrofida tashkil kilingan ijtimoiy-ruxiy muhitga, bundan tashqari boshqa oila 
a’zolarining ham bolani ko’krakdan boqish naqadar muhimligini bilishi kabi, hamda 
ularning tibbiy madaniyati (va onaning ham) ta’siri nihoyatda katta. Shuning uchun 
emizikli bolalar va onalarga ham kundalik varaka t o’tilgani va varakada bola va 
onadagi barcha o’zgarishlar doimo birgalikda kiritilib borishi kerak. Bu varakalar 
o’rnida WELLSTART INTERNATIONAL taklif kilgan kundaliklarni keltiramiz 
(ayrim bizning qo’shimchalar bilan ).