Onako’krakdan boqishda uchraydigan qiyinchiliklar Ko’krakning to’lishishi

Emizikli onalarning bir kunda iste’mol qilishi kerak bo’lgan ozuka 
mahsulotlari. 
Mahsulotlar guruh-lari
Bir porsiyasiga to’/ri keladi
Taklif kili-
nayotgan eng mi-
nimal porsiya-lar 
soni
1
2
3
4
Oqsil li mahsulot
Mushaklar, suyaklar,
qon va nerv tolalari
uchun oqsil , temir,
rux. V guruhi vita-
minlar manbai.
Usimlik oqsil i bi-lan 
kletchatka tushib, u
obstipatsiyani 
ol-dini 
oladi
Xayvon oqsil i
30 g qaynatib
pishirilgan
xayvon yoki par-
randa gushti 30 g
yoki 1/3 stakan
ballik1 tuxum 2 
sosiska2 bulak
gusht qonservasi
Usimlik oqsil i
1/2 stakan pishi-
rilgan nuxat, lo-
viya 30 g 1/4 sta-
kan 
yeryongOq, 
ko’nga
bOqar yoki
kovOq
urugi (pistasi) 2
osh 
koshik
(ZOg)
eryongoq yo/i
7
Juda bo’lmasa
har kuni bir
porsiya usimlik
oqsil i
Cut mahsulotlari
Suyaklar, tishlar mus-
taxkamligini, mushak
va nervlar ishini, qon
ivishni 
mu’tad-
dillashtirish 
uchun 
240 g cut yoki
yog o’rta 1,5 sta-
kan cutli osh 45 g 
yoki 1/3 stakan
kirilgan 
pish-
loq1,5-2 bulak
yumshatilgan
4 osh koshik (20g)
quruq pishloq (par-
mezan), 2 st 
suzma 1st cutli 
krem 
yoki 
puding1,5 st cutli
z

---

kerak bo’lgan oqsil
va kalsiy manbai 
pishloq
yoki 
shirobchali
muz-
qaymOq 
(morojyon - noe)
Non mahsulotlari,
butqalar, don maxsu
lotlari nerv tola-lariga 
nergiya va ularni 
mustaxkam-lash
uchun (Ulevod-lar va B 
guruh 
vita-minlarini 
son 
uchun 
temir 
manballar Shu jumla-
dan don mahsulotlari
bilan tushadigan klet-
chatka sabziyatni oldi-
ni oladi. 
1 bulak non 1 
bulochka 
1/2
izyum 
bilan
pishiril-gan 
Qo’l
cha non 1 kichkina
mayiz-li obi non 
3/4 stakan quruq 
xlo-pyalar 1/2 st. 
butqa
1/2 st guru ch
1/2 stakan lapsha
yoki spagetti
blinchik 
yoki 
vaflya
1 pishirilgan bu- 
lochka 8 o’rta cha 
krekerlar 
3 
st 
makkajuxuri pu-
fakchalari
7
Eng kamida cut-
kada 
don 
mahsulot-laridan 
pishiril-gan 
4 
porsiya taom
G vitaminiga boy
leva va sabzavotlar
Sasalliklarni oldi- ni
olish, sogayish,
Gemirni uzlashti-rish 
va x.k. uchun lo-zim 
bo’lgan vit S manbai. 
Qabziyatni oldini 
olish uchun kletchatka 
manbai hamdir
180 ml apelsin
yoki greypfr o’t
sharbati
1 apelsin
1/2 greypfr o’t
2 mandarin
1/2 stakan pishi-
rilgan yoki pish-
magan karam
1/2 st. gul karam
1/2 st. shirin ka-
lampir yoki tomat
gaoresi
1
shtamin A ga boy
meva va sabzavotlar
3 dona pishgan
abrikos yoki 1/4
stakan bargak 1/4
katalup kovuni
1/4 mango 1 ur-
tacha kattalik-dagi 
yoki 1/2 st. kesilgan 
sabzi
1/2 stakan pishi-
rilgan nuxat
1/2 stakan pishi-
rilgan kovOq
1/2 pishirilgan
kartoshka
1

---

Boshqa meva va 
sabza-
yutlar
180 mg meva shar-
bati 
(ilgari 
kur-
satilmagan bulsa)
1 dona o’rta cha
kattalikdagi yoki
1/2 stakan olma,
banan, shaftoli,
noq, pomidor 1/2
stakan olcha yoki 
uzum 1/2 stakan 
ananas yoki tarvuz
1/2 stakan kuru k
meva (abrikos-
dan tashqari) 
1/2 stakan kesib
maydalangan
sab-
zavotlar (lavlagi.
kuk nuxat, seldri.
makka, baklajon,
piyoz, kartoshka) 
1 stakan salat
3
Tuyinmagan yo/lar
1/2 dona o’rta cha 
kattalikda 1 choy
koshik margarin
(5 g) 1 choy koshik
mayonez
1 
choy 
koshik 
usim-lik moyi, 2 
choy koshik
uchun ara-lashma 
10 ml
3
Eslatma: Kerak bulsa kundalik porsiyalar sonini orttirish mumkin. 
Emizikli onalarning tula qonli ovqatlanishini ona va bola uchun ularni surab istemol 
qiladigan tarkibida yetarli ozuka ingredientlarni t o’tuvchi mahsulotlaridan tanlab 
olib tuzish ko’proq xollarda tavsiya etiladi. 
Hamma xollarda quyidagi tartiblarga rioya kilgan ma’qulroq. 
A. Kunda eng kamida 3 marta ovqatlanish 
B. Har doim bolani emizayotganda cut yoki sharbatlarni iste’mol qilish .
V.Har bir ovqatlanishda eng kamida 1 porsiya cutli mahsulotlar va quyidagi 
mahsulotlardan 2 porsiyadan istemol kilgan ma’Qo’l : 
1. Oqsilli mahsulotlar. 
2. Non, butqa va dukkakli donlardan tayerlangan taomlar 
3. Meva va sabzavotlar 
Ayniqsa onaning kuzi yorilgandan So’ng ishtaxasi past bulsa (ayniksa 
dastlabki 2 xaftada), bunda yuqori energetik kiymatga ega bo’lgan mahsulotlarni, 
ya’ni cutli kokteyl, pishloq, yongoq, quruq mevalar va pistalarni kiritilgani 
ma’qulroqq. 

---

Ayrim xollarda emizikli onalar kundalik ratsionni kengaytirish hisobiga 
(ayrim xollarda kam harakat evaziga) ularning massa ko’rsatkichlari ortib ketishidan 
shikoyat qiladi. Bunday xollarda quyidagi tadbirlarni taklif qilish mumkin. 
Oqsil tutuvchi mahsulotlarni koplash uchun: 
• Ballik va parranda gushti boshqa gushtlardan afzal va ularni istemol 
kilmasdan avval albatta terisini olib tashlash. 
• Barcha kovurilgan ovqatlardan voz kechish (ayniksa ballik, parranda 
gushti kotletalari va x.k.) 
• Faqat yo/siz gushtlarni istemol qilish
• Ozuka mahsulotlarini faqat qaynatib yoki dimlab pishirish (kovurmaslik). 
Tarkibida ko’p miqdorda yo/ tutuvchi va qayta ishlov berilgan gusht 
mahsulotlarni (kolbasa, sosiska, tushyon ka) istemol kilmaslik. 
• Kundalik ratsionidagi yeryongoq, yeryongoq yo/i, yongoq va pistalarni 
miqdorini cheklash. 
Cut maxulotlaridan: 
• Tarkibidan yo/i olingan yoki yo/i kam cut istemol qilish
• yegsizlantirilgan cutdan tayyorlangan pishloq 
• Kundalik ratsionda shirin cut mahsulotlari - mevali yogurt , shoqolad, cut, 
muzqaymoq, puding kabilarni kamaytirish. 
Non, krupa, va don mahsulotlaridan : 
• Faqat dondan tayyorlangan non va yormalar shirin non mahsulotlarini 
kamaytirish 
• YO/ kushilgan mahsulotlarni kamaytirish (krekerlar, shirinliklar, shakolad 
va x.k.). 
Meva va sabzavotlar: 
• Sharbatidan kura mevasini istemol qilish ma’qo’lroq. 
• Qand kushilgan meva sharbatlarini kamaytirish. 
• YO/ yoki margarin kushilgan meva va sabzavotlarni kamaytirish. 
• Kovurilgan sabzavotlarnya isgemol kilmaslik (masalan kartoshka). YO/ va 
shirinliklar: 
• Sariq yo/ va margarinni istemol qilish ni kamaytirish 
• Kovurilgan gazzaklarni kamaytirish. 
• Shirinliklarni cheklash 
• Tarkibida qand t o’tuvchi gazlangan suv va ichimliklarni kamaytirish. 
Shuni esda tutish kerakki, laktatsiya jarayoniga onaning nafaqat sifatsiz, tomonlama 
ovqatlanishi, ballki kundalik ratsionining energetik kiymati o’rta cha bo’lishi ham 
salbiy ta’sir kursatadi.