Oila tipologiyasi. Oilaning ko‘plab tipologiyalari mavjud: psixologik, pedagogic, sotsiologik. Ijtimoiy pedagogikaning faoliyati, vazifalari kompleks tipologiyasi javob beradi, u jamiyatda ijtimoiy moslashuvi darajasi bo‘yicha farq qiladigan oilaning 4 kategoriyadagi tiplarini ajratishni ko‘zda tutadi:
Yuqori darajasi – mustahkam oilalar.
O‘rtacha darajasi – xavfi bor oilalar guruhi.
Past darajasi – notinch (baxtsiz) oila.
Juda past darajasi – asotsial oilalar.
Tinch, baxtli oilalar -o‘z vazifalarini bajara oladilar; ijtimoiy pedagog yordamiga deyarli muhtoj emas. Bunday oilalar moslashish qobiliyati hisobiga, ya’ni moddiy, psixologik va boshqa ichki imkonoyatlariga aoslangan qobiliyati hisobiga o‘z bolasining talab-ehtiyojlariga tezlikda moslashib oladi va uni tarbiyalash, rivojlantirish masalalarini muvaffaqiyatli hal etadi. Muammolar paydo bo‘lgan hollarda ularga ijtimoiy pedagogning bir martalik yordami (maslahati) etarli bo‘ladi.
Xavfi bor guruhi oilalari- qoidalardan bir qancha chetlanishi bilan ifodalanadi (to‘la bo‘lmagan oila, kam ta’minlangan oila va shu kabilar) bular oilaning moslashish qobiliyatini pasaytiradi. Ular bolalarni tarbiyalash vazigfasini ko‘p kuch ishlatib bajaradilar, shuning uchun ijtimoiy pedagog oila holatini kuzatib borishi kerak va kerak bo‘lganda o‘z vaqtida yordamini taklif etishi zarur.
Notinch oilalar- bu hayot faoliyati biror bir sohasida yoki bir vaqtda bir nechtasida past ijtimoiy mavqe’ga ega bo‘lgan oilalar, masalan, oila daromadi past darajada, yomon psixologik muhit, oilada madaniyat darajasi past. Bunday oilalar ularga yuklatilgan vazifalarni bajara olmaydilar, ularning moslashish qobiliyati past, bolani oilaviy tarbiyalash jarayoni katta qiyinchiliklar bilan o‘tadi, natijasi kam bo‘ladi. Bunday turdagi oila uchun ijtimoiy pedagog tomonidan faol davomiy yordam kerak bo‘ladi.
