O’quv qo‘llanma “Durdona” nashriyoti Buxoro 2022

Gaz – Sharq mamlakatlarida taxminan 62 sm dan 91,5 sm ga teng
bo’lgan uzunlik o’lchov birligi.
Dinor – o’rta asrlarda Arab xalifaligi hududida ishlatilgan tilla pul.
XIV asrda Movarounnahrda bir dinor ikki misqol kumushga teng
bo’lgan. Bir misqol 4,53-4,55 grammni tashkil qilgan.
Dirham - o’rta asrlardagi arab kumush tangasi.
XIV asrda Movarounnahrda dirham 3g`1 (uchdan bir) misqol
og`irlikdagi kumush tanga bo’lgan. Og`irligi 3,12 grammga teng.
Dong - biron narsaning oltidan bir qismi; dinor yoki dirhamning
oltidan bir qismiga to’g`ri keladi (bir dirham 2 qirot, bir qirot 0,19 gr.
ga teng), XIV – XIX asrlarda bir Buxoro dongi 0,8 kg. ga teng
bo’lgan.
Jav – og`irlik o’lchovi, arpa donasi, 0,045 grammga teng bo’ladi.
Zar’ – uzunlik o’lchovi, 107 sm. ga teng.
Zira’ – masofa o’lchovi, taxminan 79,8 sm ga teng.
Istor – og`irlik o’lchovi. Тo’rt yarim (21 gr) misqolga teng.
Kurux – masofa o’lchovi, taxminan 2 km.
Nimcha – og`irlik o’lchovi, 400 gr. dan ortiq.
Тanob – O’rta Osiyo xonliklarida ekin maydonini o’lchash uchun
ishlatiladigan yuza birligi. 1 tanob 3600 m.kv.

---

---

224
Farsax (farsang – parsang, porasang) – Sharqda, jumladan O’rta

Osiyoda qadimdan ishlatilib kelgan masofa o’lchov birligi. Bir farsax
9-12 ming qadamga yoki 6-8 km. ga teng bo’lgan.
Chaksa – O’rta Osiyo hududida qadimdan to ХХ asr boshlariga qadar
ishlatilib kelingan og`irlik o’chlov birligi. Тurli joyda turlicha vaznni
bildirgan. Хo’jand atroflarida qariyb 1 kg, Namanganda – 5,3 kg,
Qo’qon atroflarida – 4,6 kg yoki 5,1 kg bir chaksa hisoblangan.
Jarib – 958 kv.m.ga teng yer maydoni.
Konstitutsiya - lot.) tuzum, qoida, qonun. Davlatning asosiy qonuni;