Hozirgi kunda ma’lum otlam i ruxsatsiz chetga chiqib ketish yoMlari quyidagilardan iborat: - elektron nurlami chetdan turib o ‘qib olish;
- aloqa kabellarini elektromagnit toMqinlar bilan nurlatish;
- yashirin tinglash qurilmalarini qoMlash;
- masofadan rasmga tushirish;
- printerdan chikadigan akustik to ‘lqinlarni o ‘qib olish;
- m a’lumot tashuvchilami va ishlab chiqarish chiqindilarini o ‘g ‘irlash;
- tizim xotirasida saqlanib qolgan m a’lumotlami o ‘qib olish;
- himoyani yengib m a’lumotlami nusxalash;
- qayd qilingan foydalanuvchi niqobida tizimga kirshi;
- dasturiy tuzoqlami qoMlash;
- dasturlash tillari va operatsion tizimlarning kamchiliklaridan foylalanish;
- dasturlarda maxsus belgilangan sharoitlarda ishga tushishi mumkin bo‘lgan
qism dasturlaming mavjud boMishi;
- aloqa va apparatlarga noqonuniy ulanish;
- himoyalash vositalarini qasddan ishdan chiqarish;
- kompyuter viruslarini tizimga kiritish va undan foydalanish.
Ushbu yo'llardan deyarli barchasining oldini olish mumkin, lekin kompyuter
viruslaridan hozirgacha qoniqarli himoya vositalari ishlab chiqilmagan.
Avtomatlashtirilgan axborot tizimlarida himoyalash zaruriyati Axborot - kommunikatsiyalar texnologiyalarining ommaviy ravishda kogozsiz
avtomatlashtirilgan asosda boshkarilishi sababli axborot xavfsizligini ta’minlash
murakkablashib va muximlashib bormokda. Shuning uchun xam avtomatlashtirilgan
axborot tizimlarida axborotni himoyalashning yangi zamonaviy texnologiyasi paydo
bulmokda. DataQuest kom paniyasining m a’lumotiga kura, 1996— 2000 yillarda
axborot himoyasi vositalarining sotuvdagi xajmi 13 mlrd. AQSh dollariga teng
bo‘lgan.
Axborotni himoyalash tizimi Axborotning zaif tomonlarini kamaytiruvchi axborotga ruxsat etilmagan
kirishga, uning chiqib ketishiga va yukatilishiga tuskinlik kiluvchi tashkiliy, texnik,
dasturiy, texnologik va boshka vosita, usul va choralaming kompleksi —
