Органик кимё лабораториясида ишлаш қоидалари


Benzoy aldegidning oksidlanishi. havo kislorodi ta’sirida oksidlanishi



Yüklə 4,22 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə151/188
tarix20.11.2023
ölçüsü4,22 Mb.
#164038
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   188
Organik kimyo laboratoriya-2022

Benzoy aldegidning oksidlanishi. havo kislorodi ta’sirida oksidlanishi
(autoksidatsiya). 
Soat oynasiga 3—4 tomchi benzoy aldegid tomizib, ochiq havoda 
qoldiring. Bir oz vaqt o’tgach, tomchilar o’rnida ishqor eritmasida va issiq suvda 
yaхshi eriydigan, sovuq suvda esa yomon eriydigan benzoy kislota kristallari hosil 
bo’ladi: 
Kumush oksidning ammiakdagi eritmasi ta’sirida oksidlanishi (kumush 
ko’zgu reaksiyasi). 
Probirkaga 0,5 ml benzoy aldegid va o’yuvchi natriyning 5% li 
eritmasidan 2—2,5 ml quyib, qattiq chayqating. Boshqa kattaroq probirkaga kumush 
nitratning 1% li eritmasidan 20 ml quying va unga ammiakning 5% li eritmasidan 
5—6 ml qo’shing. Hosil qilingan kumush oksidning ammiakdagi eritmasiga birinchi 
probirkadagi benzoy aldegidning ishqoriy eritmasini qo’shing. Reaksion aralashmali 
probirkani 40—70° S da suv hammomi yoki issiq suvi bor stakan ichiga botirib 
qo’yib qizdiring. Bir oz vaqtdan so’ng probirka devorlarida ko’zgusimon kumush 
qavati hosil bo’ladi: 
Mis (I)-gidroksid ta’sirida oksidlanishi (Trommer reaksiyasi).


187 
Probirkaga o’yuvchi natriyning 10% li eritmasidan 3 ml quyib, unga mis sulfatning 
5% li eritmasidan 2 ml qo’shing. Probirkada mis (II)-gidroksidning havo rang 
cho’kmasi hosil bo’ladi. So’ngra reaksion aralashmaga 1 ml benzoy aldegid qo’shib 
gaz gorelkasi alangasida qaynaguncha asta-sekin qizdiring. Bunda mis (1)-
gidroksidning sariq chukmasi hosil bo’lib, u asta-sekin qizarib mis (1)-oksidga 
aylanadi. Benzoy aldegid esa oksidlanib benzoy kislota hosil qiladi: 
Kaliy permanganat ta’sirida oksidlanishi. 
Probirkaga 2 tomchi benzoy aldegid 
va kaliy permanganatning 1% li eritmasidan 3 ml quying. Aralashmani suv 
hammomida chayqatib turgan holda aldegidning hidi yo’qolguncha qizdiring. 
Aralashmaning binafsha rangini (ortiqcha kaliy permanganatni) bir necha tomchi 
spirt qo’shish bilan yo’qoting. So’ngra issiq aralashmani burmali kichik filtr qog’oz 
ortsalifiltrlab, cho’kmaga tushgan marganets (1U)-oksiddan ajrating. Rangsiz 
filtratga kislotali muхit vujudga kelguncha sulfat kislotaning 10% li eritmasidan 
tomchilatib qo’shing. Bunda benzoy kislota kristallar i cho’kmaga tushadi. 

Yüklə 4,22 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   188




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin