Organik kimyoni endi boshlaganlar uchun maslahatlar

Br Br
31 | Alkenlarning olinishi (monogalogenli alkanlarga KOH 2 xil ta`siri):
Monagalogenli hosilalarga ishqorning spirtdagi eritmasi ta`sir ettirilganda vodorod galogenid ajralib chiqadi va alken hosil bo`ladi:
CH₃-CH₂-CH₂-Cl+KOH_{(spirtli eritma)}→CH₃-CH=CH₂+KCl+H₂O

CH₂ – Cl K CH₂

| + | → ||
CH – H OH CH + KCl + H₂O
| |
CH₃ CH₃
Agar suvli eritma bo`lsa spirtlar hosil bo`ladi(Bu alkenlarning olinishiga kirmaydi, o`xshash reaksiya bo`lganligi uchun tushuntirib ketilayapti.)

CH₃ – CH₂ – CH₂ – Cl + K – OH_{(suvli eritma)} → CH₃ – CH₂ – CH₂ – OH + KCl

32 | Alkadiyenlarning olinishi (Lebedev reaksiyasi, degidrogenlash)
1. 1928-yilda akademik Lebedov yuqori temperaturada etil spirtdan katalizator(MgO;ZnO) ishtirokida va yuqori temperaturada(400-500℃) butadiyen-1,3ni olgan:
2CH₃CH₂OH→CH₂=CH-CH=CH₂+H₂+2H₂O
2. Alkanlarni temperaturada katalizator bilan qizdirib sanoatda olinishi:
CH₃-CH₂-CH₂-CH₃→CH₂=CH-CH=CH₂


33 | Alkinlarning olinishi (Karbidlardan, CH₄ dan)
1.Asetilenni karbidlardan olish:
CaC₂+2H₂O→Ca(OH)₂+C₂H₂
2.Metanni yuqori temperaturada(1500^o) qizdirib olish(piroliz):
2CH₄→ C₂H₂+3H₂


34 | Arenlarning olinishi (Sikloalkanlarni degidrogenlash)
Rus olimi N.D.Zelenskiy ba`zi bir nav neftdan ajralib chiqadigan siklogeksandan benzol hosil bo`lishini isbotladi:

Uning hosilalari ham siklogeksanni hosilalaridan olinadi:
C₆H₁₁CH₃→C₆H₅CH₃+3H₂↑