O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi X. S h e n n a y e V, T. B a y m u r a t o V sug‘urta ishi

Nazorat va muhokama uchun savollar:
1. Yuridik shaxslar mol-mulkining sug‘urtasida sug‘urta obyekti bo‘lib nima
xizmat qiladi?
2. Yuridik shaxslar mol-mulkini sug‘urtalash bo‘yicha shartnoma nima
asosida tuziladi?
3. Yuridik shaxslarning mol-mulki qanday hodisalarning ro‘y berishi
natijasida yetkazilgan zarardan sug‘urta qilinadi?
4. Mol-mulklarni sug‘urta qilish sug‘urta faoliyati klassifikatorining qaysi
klasslarida ko‘rsatilgan?
5. Yuridik shaxslar mol-mulki sug‘urtasi bo‘yicha tuzilgan sug‘urta
shartnomasiga muvofiq sug‘urtalanuvchi qanday huquqlarga ega?
6. Yuridik shaxslar mol-mulki sug‘urtasi bo‘yicha tuzilgan shartnoma qaysi
holatlarda bekor qilinishi mumkin?
7. Yuridik shaxslar mol-mulki sug‘urtasida sug‘urtachining sug‘urta
qoplamasini to‘lash bo‘yicha majburiyati qachon boshlanadi?
8. Sug‘urta hodisasi ro‘y berganda korxona qanday chora-tadbirlarni amalga
oshiradi?

---

1 3 6
9. Sug‘urta qoplamasi yuridik shaxsga qaysi hujjatlar asosida to‘lanadi?

10. Yuridik shaxslar mol-mulki sug‘urtasini rivojlantirish muammolari haqida
so‘zlab bering.
19-mavzu. Avtotransport vositalari egalarining
uchinchi shaxslar oldidagi fuqarolik
javobgarligi sug‘urtasi
Avtotransport vositalari egalarining uchinchi shaxslar oldidagi
fuqarolik javobgarligini sug‘urtalashning zarurligi va ahamiyati.
Avtotransport vositalari egalarining uchinchi shaxslar oldidagi
fuqarolik javobgarligini sug‘urtalashning asosiy shartlari va
sug‘urta tarifi.
Xorijiy avtotransport vositalari egalarining uchinchi shaxslar
oldidagi fuqarolik javobgarligi sug‘urtasi.
Bozor munosabatlari sharoitida yuridik va
jismoniy shaxslarning uchinchi shaxslar
manfaatiga zarar yetkazish xavfi
kuchayadi. Bu xavfning ro‘y berishi natija-
sida yetkazilgan zararni qoplash yuzasidan
zarar yetkazgan shaxslarning javobgarligini
sug‘urta qilish mamlakatimizda o‘z rivo-
jini topmoqda. Ana shunday javobgarlikni sug‘urta qilishning keng
tarqalgan turlaridan biri — transport vositalari egalarining uchinchi
shaxslarga zarar yetkazish fuqarolik javobgarligini sug‘urtalashdir.
Ma’lumki, transport yuqori xavfni keltirib chiqaruvchi
manbalardan biri hisoblanadi.
Transport haydovchisi transport vositasini boshqarish
jarayonida uchinchi shaxslarning muayyan manfaatlariga,
sog‘lig‘iga zarar yetkazishi mumkin.
Yo‘l transport hodisasi natijasida zarar ko‘rgan shaxslar, ko‘p
holatlarda aybdorlardan zararni undirib ololmaydilar. G‘ayri qonuniy
harakat tufayli yuridik yoki jismoniy shaxslarning sog‘lig‘i, hayoti
yoki mol-mulkiga yetkazilgan zarar aybdor shaxs tomonidan to‘liq
hajmda qoplanishi lozim. Qonun hujjatlarida zararni to‘lash maj-
buriyati zarar yetkazuvchi bo‘lmagan shaxsga yuklatilishi mumkin.
Zarar yetkazgan shaxs agar zarar o‘z aybi bilan yetkazilmaganligini
isbotlasa, zararni to‘lashdan ozod etilishi mumkin.