Ortopedi kliNİĞİ hemşİrelik rehberi
Yüklə 314,84 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İSKELET SİSTEMİ 5 ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ HASTALIKLAR
- Belirtileri
- Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı
- 3.EL-BİLEK KANALI HASTALIĞI (KARPAL TÜNEL SENDROMU, CTS)
- Ameliyat öncesi hemşirelik bakımı
- Tedavi
- 5.TENİSÇİ ve GOLFÇU DİRSEĞİ
- Total kalça protezi ameliyatında hemşirelik bakımı
- TKP ameliyatı öncesi hemşirelik bakımı
|
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TEPECİK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
2013 Derleyen: Hem. Nurgül
ŞENOL Düzenleyen: Doç. Dr. Önder KALENDERER Hem.
Ayşen ÖZEL Hem. Dilek TURAN Bilimsel Danışman: Doç.Dr. Önder KALENDERER
1 ÖNSÖZ
Hemşirelik bilim ve sanattan oluşan bir sağlık disiplinidir. Ekonomik ve sosyal değişimler, hemşireliğin profesyonelleşme süreci, yeniliklerin getirdiği değişimler, bakımda kaliteyi artırma gereksinimi hemşirelerin bilgilerini güncellemeleri zorunluluğunu getirmiştir. Bu nedenlerle Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi hemşirelik hizmet içi eğitimi kapsamında hemşirelik bakım hizmetlerinin kalitesinin artırılması ve meslektaşlarımızın çalıştığı birimlerdeki uygulamalarında kaynak olabilmesi amaçlı bu rehber hazırlanmıştır. Etkinliğini ve saygınlığını bilgi birikiminden alacağına inandığımız meslektaşlarımıza bu rehberi hazırlarken, zor çalışma koşulları altında vakit ayırıp derleme yapan değerli hemşirelerimize, bilimsel danışmanlığı ile katkıda bulunan değerli hekimlerimize, hemşirelik mesleğine her konuda destek olan, özellikle bu rehberlerin hazırlanması sırasında her türlü imkanı sağlayan Başhekimimiz Prof. Dr. Orhan Gazi Yiğitbaşı ve çalışmalarımızda her zaman yanımızda olan Başhemşiremiz Gülşen İpekoğlu’na teşekkürlerimizi sunarız. Hemşireler bakımın belirleyicisi ve biçimlendiricisidirler… Ayşen Özel Dilek Turan Önder Kalenderer 2 ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİNİN İLGİ ALANLARI 4 İSKELET SISTEMİ 4 ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ HASTALIKLAR 5 A-YETİŞKİNLERDE GÖRÜLEN ORTOPEDİK HASTALIKLAR 5 1. EL BİLEĞİ BÖLGESİ GANGLIONLARI (KİSTLERİ) 5 2. TETİK PARMAK 5 3. EL-BİLEK KANALI HASTALIĞI (KARPAL TÜNEL SENDROMU, CTS) 6 4. DUPUTYREN KONTRAKTÜRÜ 8 5. TENİSÇİ VE GOLFÇU DİRSEĞI 8 6. OMUZ KAPANI HASTALIĞI 9 7. DONMUŞ OMUZ 10 8. KALÇA OSTEOARTRİTİ (KİREÇLENMESİ) 10 TOTAL KALÇA PROTEZİ 11 9. MENİSKÜS YIRTIKLARI 22 10.DİZDE KİREÇLENME (GONARTROZ) 24 DİZ PROTEZİ 25 11.HALLUKS VALGUS 31 12.TIRNAK BATMASI 32 B-ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN ORTOPEDİ HASTALIKLARI 33 1. DOĞUŞTAN KALÇA ÇIKIĞI (DKÇ) 33 2. BEYİN FELCİ (SEREBRAL PALCI) 36 3. KAMBURLUK (KİFOZ) 38 İÇİNDEKİLER 3 4. SKOLYOZ (OMURGA EĞRİLİĞİ) 39 5. PERTHES 40 6. POLİDAKTİLİ 41 7. ÇOCUKLARDA ESNEK DÜZTABANLIK 42 8. KEMİK TÜMÖRLER 42 A-YETİŞKİNLERDE GÖRÜLEN TRAVMATOLOJİ HASTALIKLAR 43 1. BURKULMA 43 2. ÇIKIK 43 3. KIRIK 43 4. BOYUN ZORLANMALARI 45 5. TEKRARLAYICI OMUZ ÇIKIKLARI 45 6. ULNAR SİNİR SIKIŞMASI 47 7. FEMUR İNTERTROKANTERİK KIRIKLARI 48 B-ÇOCUKLARDA SIK GÖRÜLEN TRAVMATOLOJİ HASTALIKLARI 50 1. KÖPRÜCÜK KEMİĞİ KIRIĞI 50 2. DİRSEK ÜSTÜ (SUPRAKONDİLER KIRIK) 51 ALÇILAR 52 TRAKSIYONDAKI HASTA BAKIMI 54 AMELİYAT ÖNCESİ HEMŞİRELİK BAKIMI 60 AMELİYAT SONRASI HEMŞİRELİK BAKIMI 63 KOMPARTMAN SENDROMU 64 YAĞ EMBOLİSİ SENDROMU 65 VENÖZ TROMBOEMBOLİ 66 KAYNAKLAR 67 4 ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ Ortopedi genel cerrahinin bir dalı olarak başlamıştır. İnsan vücudunun özellikle mekanik fonksiyonları ile uğraşan bir tıp dalı olarak da tarif etmek mümkündür.
Günümüzde tıbbi yaklaşımlar ve teknolojideki gelişmeler ortopedi de büyük ilerlemeler sağlamış ve çok geniş bir yelpazeyi kapsayan kas-iskelet sistemi hastalıklarının tedavisinde ortopedinin özelleşmiş ilgi alanları ortaya çıkmıştır. • Ayak cerrahisi • El cerrahisi • Omuz cerrahisi • Omurga cerrahisi • Kalça cerrahisi • Diz cerrahisi • Çocuk ortopedisi • Artroplasti • Travma cerrahisi • Spor yaralanmaları • Artroskopi • Mikrocerrahi • Periferik sinir cerrahisi • Tümör cerrahisi
5 ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ HASTALIKLAR
1.EL BİLEĞİ BÖLGESİ GANGLİONLARI (KİSTLERİ) Sık olarak ganglion kistleri el bileğinin üst bölümünde oluşur(dorsa ganglionlar). Ancak bazen el bileğinin arka bölümünde nabız alınan bölge ile başparmağın arasında da ortaya çıkabilirler. Bazense parmakların eklemleştiği alanlarda ya da parmakların dip noktalarında görülebilirler. Oluşum mekanizmasını başlatan sebepler bugün için halen bilinmemektedir. Kadınlar da erkeklerden daha sık olarak görülür ve en sık olarak el bileğinin üzerine sürekli yük uygulamak zorunda kalan jimnastikçilerde görülür. Belirtileri Ganglion içindeki kistik yapı eklemden geçen sinir dokuların üzerine bası yapacak kadar büyüdüğü zaman ağrı oluşturabilirler.
Takip: Zaman içerisinde kendiliğinden kaybolabileceği için doktor kontrolu altında belli bir süre beklenebilir. Tespit: Aktivite ile ganglion boyu artacağı için, bunun sonrasında sinir basısına bağlı ağrı gelişebileceği için bir el bilekliği veya alçı tespiti ile takip önerilebilir. Aspirasyon: Ganglionun ağrıya yol açtığı durumlarda veya hareket kısıtlılığı yaratacak kadar büyüdüğünde, ganglion içindeki sıvı aspirasyon ile dışarı çekilebilir. Yukarıda anlatılan tedavi yöntemleri sonrasında ganglionun verdiği hareket kısıtlılığı ve ağrı giderilemediği zaman ganglionun çıkarılması gerekir. Ancak unutulmaması gereken nokta bu işlemin ardından ganglionun tekrarlayabileceğidir. Bu işlem sonrasında birkaç gün için ağrı, şişlik gibi problemler ile karşı karşıya kalınabilir.
Tetik çekme hareketi esnasında ortaya çıkan bir durumu belirtmek üzere kullanılmıştır. Parmaklarda tetik hareketinin yapılmasından sorumlu olan tendon ve yatağının etkilendiği bilinmektedir. 6 Belirtileri Parmağın tetik çeker pozisyonda kitli kalmasıdır. Bu durum genellikle 40 yaşın üzerinde ve diyabetli, romatizmal hastalığı bulunan kişilerde rastlanılan bir olaydır. Ancak her yaşta hatta yeni doğanlarda dahi görülebilir. Genç yaşlarda avuç içlerini fazla kullanan sporcularda (off -road bisiklet-motosiklet kullanıcıları, dağcılar gibi) görülebilir. Tedavi Tedavinin amacı şişliği indirmek ve yakalama hareketini sağlamaktır. 1. aşama tedavi; şişliği gidermeye yönelik ilaç tedavisi, istirahat amaçlı parmak atelleri oluşturur. Ani ve yeni başlayan vakalarda uygundur. Eğer şikâyetler gerilemez ise 2.aşamada tendonun kalınlaşmış bölgesine lokal kortizon enjeksiyonu yapılır. Diyabetli ya da romatizmal hastalığa bağlı bu durumun geliştiği kişilerde, kronik (3 aydan fazla yakınması olan) vakalarda ve sık kilitlenme olan vakalarda ise tedavi cerrahidir.
• Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır. • Hastanın yemek ve sıvı almasına hemen başlanabilir. • Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır. • Ameliyat sonrası hastaya el egzersizleri önerilir. • Hasta yaklaşık 2 hafta sonra ve dikişleri alınınca normal aktivitelerine dönebilir. 3.EL-BİLEK KANALI HASTALIĞI (KARPAL TÜNEL SENDROMU, CTS) Karpal tünel sendromu, el bileğinin bir hastalığıdır. Bilekteki karpal tünelden geçen median sinirin sıkışması sonucu ortaya çıkar.
• Geceleri ellerde ortaya çıkan ve zaman içinde giderek şiddetlenen uyuşmalar ve ağrılar olur (uykudan uyandıracak kadar) ve bu ağrılar kola, omuza yayılabilir. • Avuç içinde ve parmaklarda his kaybı veya elektrik çarpması hissi oluşabilir. Özellikle baş, işaret ve orta parmaklarda görülür. • Elde kuvvet kaybı olabilir (tutamama, tutulan şeyleri düşürme). • Eli sallamakla bu ağrılar hafifl eyebilir. 7 En sık nedeni aşırı kullanmaya bağlı bant kalınlaşmasıdır. Özellikle bileğine yük vererek senelerce çalışan kimselerde, daktilo-bilgisayar kullanlarda, örgü ören ve yoğun ev işleri yapan ev hanımlarında, oto tamircileri gibi el bileğini çok kullanan kişilerde sık ortaya çıkar.
Başlangıçta, • Aşırı kullanmayı engellemek, el bileğine aşırı yük binmesine neden olacak işlerden kaçınmak • Ağrı kesiciler ve antienfl amatuar ilaçlar • Bilek egzersizleri • El bileği atelleri, gece atelleri • Lokal ya da sistemik kortizon enjeksiyonları çoğu kimse için yeterli olmaktadır. Ameliyat öncesi hemşirelik bakımı • Psikolojik hazırlık • Fizyolojik hazırlık • Yasal hazırlık • Ameliyat öncesi eğitim
• Hastanın ameliyet sonrası ANT takibi alınır. • Hastanın yemek ve sıvı alması hemen başlanabilir. • Ağrısı olduğunda hekim önerisi ile ağrı kesici yapılır. Ameliyat sonrası öneriler • Daktilo ve bilgisayar kullanırken, zaman zaman ellerin istirahat ettirilmesi • Ev işlerinde bileğe çok güç binen durumlarda dikkatli olunması • Gece uykuda bileğin üstüne yatılmaması • Özellikle geceleri ellerde uyuşmalarla uyanılıyor ise, uyku bölünüyorsa el-bileği kanalı hastalığı başlangıcı sayılması • Ameliyat sonrası hastaya el egzersizleri önerilmesi • Hastaya yaklaşık 2 hafta sonra dikişlerinin alınması ile normal aktivitelerine dönebileceğinin belirtilmesi Tedavisi mümkün olan bu hastalıkta basit bir cerrahi girişim kalıcı çözüm sağlayabilir.
8 4.DUPUTYREN KONTRAKTÜRÜ El ayasında yer alan fasya adı verilen bir katmanın kalınlaşması ile ailesel geçiş gösteren bir hastalıktır.
Bu hastalıkta elin parmaklarının hareketini sağlayan tendonlar, kalınlaşma nedeniyle hareketlerini kaybedebilir. Bu hastalığın ailesel olduğu, sigara kullanımı, damar hastalıkları ile ilişkisi, epilepsi ve diyabet ile bağlantılı olduğu bilinmektedir.
Tedavide zaman zaman steroid enjeksiyonları ağrılı olan nodüller için kullanılsa da ana tedavi cerrahidir.
• Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır. • Hastanın yemek ve sıvı almasına hemen başlanabilir. • Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır. 5.TENİSÇİ ve GOLFÇU DİRSEĞİ Tenisçi dirseği dirsek dış kısmındaki çıkıntı çevresinin ağrılı bir hastalığıdır. Golfçu dirseği aynı problemin dirseğin iç kısmında olanıdır.
Ağrı dirsek dış tarafından aşağı doğru yayılır. Ağrıyı özellikle yakalama hareketi ve ağırlık kaldırma arttırır. Tenis oynayanlarda sık görüldüğü için bu isim verilmiştir. Tenis, golf dışında boyama, tornavida kullanma, yakalama gibi birçok aktivitede bu tür zorlanmalar olabilir.
İlk olarak kolu dinlendirme, buz uygulaması, ödem giderici ilaç kullanımı önerilir. Ani ve şiddetli başlangıçta alçı veya hazır ateller dinlendirme amacıyla diğer tedavilerle beraber kullanılabilir. 2-3 hafta içinde o bölgeye kortizon bazlı enjeksiyonlar yapılır. Yakınmalar geçer geçmez önkol adeleleri için germe ve kuvvetlendirme egzersizleri başlanmalıdır. Tekrarlamasını önleyen ve iyileşmenin tamamlanmasını asıl sağlayanın egzersiz tedavisi olduğu unutulmamalıdır. Hekim yeniden spora veya olayı başlatan aktiviteye dönüldüğünde koruyucu dirseklik kullanılmasını önerebilir. Geçmeyen vakalarda ameliyat kesin bir çözüm sağlayabilir. 9 Ameliyat sonrası hemşirelik bakımı • Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır. • Hastanın yemek ve sıvı alması hemen başlanabilir. • Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır. 6.OMUZ KAPANI HASTALIĞI (TORASİK OUTLET SENDROMU, TOS) TOS ismini köprücük kemiği ile 1. kaburganın arasındaki boşluktan alır. Bu dar geçiş yolu kola giden ana damarlar, ana sinirler ve bazı adeleler tarafından doldurulur. TOS, bu aralıkta veya çıkışında damar ve/veya sinirlerin basıya uğraması sonucu çıkan rahatsızlıkların bütününe verilen addır. TOS; yaralanma, hastalık veya doğuştan anomaliler nedeniyle olabilir. Kötü duruş pozisyonu, şişmanlık bu hastalık belirtilerini belirginleştirir.
Kol ve elde soğukluk, çabuk üşüme, çabuk yorulma şikâyetleri olur. Muayenede o kolda tansiyon daha düşük, nabız daha hafif alınabilir. Bu yakınmaların şiddeti bası miktarı ile doğru orantılıdır. Net tanımlanamayan ağrılar olur. Bu ağrılar boyun, omuz, kol ve ele yayılabilir. Hastanın beraberindeki psikolojik sorunlar nedeniyle genellikle tüm problemleri psikolojik sanılarak hastalık atlanılabilir. Hastaya önerilerimiz 1. Köşe germe egzersizi; Bir duvar köşesine yarım metre uzakta durunuz. Omuz genişliğinde her bir elinizi bir duvara koyunuz. Köşeye doğru göğsünüzde bir gerilme hissedene kadar eğiliniz. 5 saniye tutunuz. 2. Boyun germe; Sol elinizi başınızın üstüne, sağ elinizi omuzunuzun arkasına koyunuz. Başınızı boyun sağında gerilme hissedene kadar sola çekiniz. 5 saniye tutunuz. Sonra diğer tarafta tekrarlayınız. 3. Omuz çevirme; Omuzlarınızı yukarı, arkaya ve aşağı gererek çeviriniz. 4. Boyun çekme: Boynunuzu düz olarak geriye bastırınız. Bu sırada çene seviyesini koruyunuz. 5 saniye tutunuz. Tedavi Yukarıdaki önlemlere rağmen 3 ay içinde belirgin iyileşme bulguları yoksa cerrahi tedavi önerilir.
10 7. DONMUŞ OMUZ Kolun baş üzerine kaldırma konusunda zorluk varsa, diğer omuza dokunamıyor veya kol arkaya götürülemiyorsa, omuz hareketlerinde bir kısıtlanma var demektir. Donmuş omuz genellikle tek omuzda olur. Belirtiler Hareket kısıtlılığı “Donmuş Omuz” hastalığında ilk belirtilerdir. Donmuş omuz hastalığının nedeni bilinmemektedir. Donmuş omuz aynı zamanda omuz ekleminin bir kırık veya ameliyat gibi nedenlerle uzun süre tesbit edilmesi sonucunda da gelişebilir. Donmuş omuz yavaş ve sinsice gelişir. Hastalık genellikle 3 aşamada gelişir. I. Aşama; Geceleri daha fazla olmak üzere ağrı vardır. II. Aşama; Ağrı azalmaya başlar ve kol hareketleri ağrısız hale gelir. Ancak hareket kısıtlılığı artmıştır. III. Aşama; İlerleme durur. Hastaların bir kısmında hareket yeteneğinde dereceli bir artış olur.
1- İlaç ve egzersiz tedavisi. Egzersizler ağrılı olabilir ancak düzenli yapmak omuzda hareket kısıtlılığının gelişmesini engelleyebilir. Egzersizlere başlamadan omuzu ısıtmak - sıcak uygulamak ağrıyı azalttığı gibi hareket açıklığını arttırır. Egzersiz sonrası ise enfl amasyonu azaltmak için soğuk-buz uygulaması yapılır. 2- Fizik tedavi; Omuz hareketlerinde kısıtlılığın artmaya devam ettiği durumlarda zaman geçirmeden başlanmalıdır. Fizyoterapi sırasında ev egzersizlerine uymak fizik tedavi süresini azalttığı gibi etkisini de arttırır. 3- Eklem içi kortikosteroit uygulaması 4- Genel anestezi altında manüplasyon 5- Omuz artroskopisi
• Hastanın ameliyat sonrası ANT takibi alınır. • Hastanın yemek ve sıvı almasına hemen başlanabilir. • Ağrısı olduğunda ağrı kesici yapılır. 8. KALÇA OSTEOARTRİTİ (KİREÇLENMESİ) Kalça eklemi ağırlığınızı taşıdığı için aşınma ve bozulmaya en sık uğrayan eklemlerdendir. Bu durum tıpta osteoartrit, günlük kullanımda kireçlenme
11 olarak adlandırılır ve kalçanın en sık rastlanılan hastalığıdır. Tüm eklemlerde olduğu gibi kalça ekleminin hem topu hem de yuvası kıkırdakla kaplıdır. Bu kıkırdak yapı bu iki kemiğin birbiri üzerinde ağrısız ve minimal sürtünme ile kaymasını sağlar. Bu kıkırdağın bozulması, aşınması ve yer yer kaybolmasına osteoartrit veya kireçlenme denir.
İlk belirtiler sabah kalkıldığında kasıkta ve uyluk ön-iç tarafında ağrı ve rahatsızlık hissidir. Ağrı aktiviteyle artar, istirahatle azalır. Bu belirtiler kalça hastalıklarının birçoğunda olabilir. Tedavi edilmeyen osteoartritler yıllar içinde ilerleyerek ağrısız yürümeyi imkânsız hale getirir. Bu durumda gittikçe adelelerde de zayıfl ık ve yetmezlik oluşur Ailelerde bir yatkınlık görülebilir. Fakat gelişimi ileri yaşlarda şişman, kaza sonucu kıkırdağı yaralanmış kişilerde daha sıklıkla görülür. Hastaya önerilerimiz Osteoartritin erken devrelerinde cerrahi olmayan tedaviler hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. • Kalçayı fazla kullanmaktan kaçınılmalıdır. • Düzenli fizik aktivite yapılmalıdır (özellikle yüzme, su aerobiği, salon bisikleti adele kuvvetini korur ve eklem hareket açıklığının korunmasına yardımcı olur). • Anti-romatizmal, anti-enfl amatuar ilaçlar kullanılabilir. • Geceleri yeterli derecede uyunmalıdır. • Fazla kilolar varsa verilmelidir. • Baston kullanımı önerilmelidir. Tedavi Kalça osteoartritinin kesin tedavisi total kalça protezidir. TOTAL KALÇA PROTEZİ • Kalça kireçlenmesi • Kalça kırıkları • Avaskuler nekroz durumlarında uygulanır. 12 En sık soru protez yapım yaşı ve ne kadar ömrü olduğudur. Burada hastanın kişisel özellikleri; yaş, cinsiyet, ağırlık ve hareket seviyesi belirleyicidir. İyi ellerde yapılması şartıyla hastaların %98’inde protez en az10 yıl dayanır. Günümüz modern cerrahi tekniği ve protezleri ile protez ömrü 20-25 yıla çıkmıştır. Kalça protezinin iyi ellerde yapılması kadar ameliyathane ve ameliyat sonrası bakım hizmetleride çok önemlidir. Bu ameliyatın en önemli komplikasyonu % 1-2 oranında görülen enfeksiyondur. Hastaların ameliyatın ertesi günü yürümelerine, 2. gün tuvalete oturmalarına izin verilir. Dikişler ortalama 15 günde alınır ve sonrasında banyoya izin verilir. Hasta ameliyatın ertesi gününden itibaren kalça-diz bükme ve adele güçlendirme egzersizlerine başlanır. Bu egzersizler kalça fonksiyonlarının tamamen kazanılmasına kadar devam eder. Genellikle 6. haftada tüm kalça fonksiyonları geri döner. Kalçada şişlik ve protezin varlığını hastalar 3-6 ay hissedebilirlerse de yürüme ilk haftadan sonra ağrısızdır. Hastlar 3-6 ay içinde protez varlığını tamamen unutmaktadırlar Total kalça protezi ameliyatında hemşirelik bakımı Total Kalça Protezi (TKP) ameliyatında hemşirelik bakımının temel amacı; hastanın alışageldiği yaşam biçimine en yakın koşullarda yaşamını sürdürmesi, oluşabilecek komplikasyonları önlemeye yönelik hastayı rahatlatıcı önlemlerin alınması ve fiziksel, psikolojik ve sosyal yaşamında mümkün olan en kısa zamanda kendi kendine yeterli duruma gelmesine yardımcı olmaktır. TKP ameliyatı öncesi ve sonrası hasta eğitimi, bireyin anksiyetesini azaltıp durumuna uyum sağlamayı ve iyileşme sürecine bireysel katılımı amaçladığından; hastanede kalış süresini kısaltıp bireye ve kuruma ekonomik kazanımlar sağlayacağı gibi, verilen bakımın gerçek anlamda bireysel olmasında da önemli olacaktır.
Ameliyat öncesi dönem, ameliyat edilmek için hastaneye kabul edilen bireyler için en travmatik dönemlerden biridir. Çünkü birey ameliyat gibi yaşamı tehdit edebilen bir olayı beklerken olabilecek pek çok şeyden korkmakta ve şiddetli anksiyeteden acı çekmektedir. Ameliyat öncesi dönemde pek çok hastanın korku ve endişe deneyimlemesi, ameliyat sırasında ne beklendiği, ne olabileceği ve ne zaman olacağı konusunda hastalara yeterli bilgi verilmemesinden kaynaklanmaktadır. TKP ameliyatı öncesinde korku, anksiyete ve bilgi eksikliğinin yanı sıra bireyler sıklıkla ağrı da yaşamaktadırlar. Psikolojik
13 hazırlık ve ameliyat öncesi eğitimlerle ve alınacak tıbbi önlemlerle, hastaların ameliyatlarıyla çok daha kolay baş edebilmeleri sağlanabilmektedir. TKP ameliyatı olacak hastaların ameliyat öncesi yaşadıkları durumlar ve hemşirelik müdahaleleri aşağıda açıklanmıştır. Bilgi eksikliği: Ameliyat öncesi olası komplikasyonları yaşamalarını önlemek amacıyla hemşire tarafından hastalara gereksinimleri olan eğitimin yapılması ve onların bu sürece katkılarının sağlanması gerekir. Bu amaçla ameliyat öncesi dönemde hastalara; derin solunum, öksürme, dönme ve ekstremite egzersizleri uygun zamanlarda ve hastanın anlayacağı şekilde öğretilerek, olası solunum ve dolaşım sistemi komplikasyonlarını yaşamalarının önlenmesi sağlanmalıdır Hasta ve yakınlarının bilgi eksikliği ve buna bağlı anksiyete yaşamasını önlemek amacıyla ameliyat, ameliyatın hangi amaçla uygulanacağı, ameliyat öncesi ve sonrası yapılması gereken egzersizler, ortalama hastanede kalma süresi, ameliyat sonrası dönemde gerekli ilaçlar, önlemler ve olası komplikasyonlar konusunda bilgilendirilmeleri gereklidir Korku ve Anksiyete: Hastalar cerrahi girişimin kendileri için gerekli/zorunlu olduğunu kabul etseler de, bu durumda anksiyete kaçınılmaz bir yaşam deneyimi olabilmektedir. Bu dönemde yeterli psikolojik hazırlık yapılamaması / yapılmaması; hastanın cerrahi girişim stresine uyum gösterememesine, cerrahi girişime ilişkin sorularının yanıtsız kalması; anksiyete ve korkunun oluşması ve cerrahi girişimi erteleme kararını almasına, cerrahi girişim sonrası dönemde iyileşmenin gecikmesi ve komplikasyonların oluşmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle cerrahi girişim öncesi dönemde psikolojik hazırlıkta hastanın kendini ifade etmesine fırsat verilmesi, cerrahi girişimle ilgili gerekli açıklamaların yapılarak hastanın rahatlatılmasını gerektirmektedir. Hastanın bilgilendirilmesi, açıklamalarla güvenin kazanılması ve iletişim yolunun daima açık tutulması, endişe ve korkuların azaltılmasında yardımcı olmaktadır. Bireyler arasında farklılıklar olmasına karşın, ameliyat öncesi hastaların tümü ameliyattan korktuklarını ifade etmektedirler. TKP ameliyatı olacak hastalar sıklıkla; ölmekten, sakat kalmaktan, ailesine eskisi gibi yetememekten, iş yapma potansiyelini kaybetmekten, ameliyat sonrası ağrı yaşamaktan, anesteziden uyanamamaktan ve anestezinin etkisi altında iken kontrolsüz olmaktan korkmaktadırlar. TKP ameliyatı olacak hastanın psikolojik hazırlığı, bu süreçte yer alan sağlık ekibi üyelerinden her birinin kendi üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeleri ve işbirliği içinde olmaları ile mümkündür. Hasta bakımındaki rolü ve işlevi Yüklə 314,84 Kb. Dostları ilə paylaş:
|