O’zbekist

Schyotning tashqi ko‘rinishi.

Debet "Schyot nomi yoki raqami" Kredit

6
Schyotlarda mol-mulk va uning manbasining hisobot davri boshi hamda

oxiridagi holati aks ettiriladi. Schyotlarga hisobot davrining boshiga ma'lumotlari buxgalteriya balansining aktiv va passiv qismlari moddalaridan olib yoziladi. Ushbu ma'lumotlar qoldiq yoki saldo deb ataladi. Ayrim hollarda ba'zi bir schyotlarda saldo bo‘lmasligi ham mumkin. Debet va kreditda aktiv yoki passsivlarning tarkibidagi o‘zgarishlar aks ettiriladi. Hisobot davri ichida schyotning debet qismida yozilgan summalar debet oborot, kredit qismiga yozilgan summalarni kredit oborot deb ataladi.
Buxgalteriya hisobi schyotlarini turkumlashdan asosiy maqsad amalga oshirilgan xo‘jalik muomalalarini umumlashtirish, olinadigan ma'lumotlarni soddalashtirishdan iboratdir. Shu bilan birga mablag‘lar harakati yuzasidan nazorat ishlarini to‘g‘ri tashkil
qilishni ta'minlashdir.

Buxgalteriya hisobi schyotlarining turkumlanishi

№ Schyotlar turkumlanishi xususiyatlari
1.

Schyotlarning tuzilishiga

ko'ra

2. Ko'rsatkichlarni aks ettirilishiga ko'ra
3. Balansda aks ettirilishiga ko'ra
4.

Tayinlanish -mo'ljaliga ko'ra
Xususiyatlardan kelib chiqqan holda schyotlar tarkibi

(P)
Doimiy schyotlar ^{Aktiv (A) Passiv}
Vaqtinchalik Tranzit schyotlar (T) schyotlar
Balansdan tashqari schyotlar (BT) Sintetik schyotlar Analitik schyotlar Balans schyotlari
Balansdan tashqari schyotlar (BT)
_Asosiy schyotlar _{Passiv schyot (P)}
Kontr-aktiv (KA) Kontr-

schyotlar
_schyotlar passiv (KP) To'ldiruvchi
Taqsimlovchi Yig'ib taqsimlovchi schyotlar Hisobot davrlari bo'yicha
taqsimlovchi Kalkulyatsiya schyotlari
Taqqoslovchi schyotlar

7

Aktiv schyot (A) - bu aktivlarni aks ettirishga mo‘ljallangan schyot bo‘lib,

unda iqtisodiy resurslarning qoldig‘i va ko‘payishi schyotning debetida, kamayish esa kredit bo‘yicha aks ettiriladi.