O`zbekiston davlatchiligi tarixi” fani bo`yicha O`quv – uslubiy majmuasi tuzuvchi: B. Ismailov

Soliq tizimi. Ko‘pgina manbalar Amir Temur va temuriylar davrida O‘rta Osiyo va boshqa hududlar soliq tizimi ma’lum me’yorga tushirilganligini bayon qiladi. Temuriylar davrida soliqning asosiy turi xiroj bo‘lib, ziroatchilar kanday er mulklarida yashashi ekin ekishlariga qarab xiroj to‘laganlar. Ular, asosan, to‘rt turga bo‘linadi;

1. 
   Davlat erlarida ishlovchi ziroatchilar;
   
2. 
   Xususiy mulk erlarida ishlaydiganlar;
   
3. 
   O‘z erida ishlovchilar;
   
4. 
   Vakf erlarida ishlovchilar.
   

Xiroj mahsulot yoki pul bilan olingan. Xajmi hosilning yarmi miqdorigacha borgan. Savdogarlar va xunar mandlar, chorvadorlardan zakot solig‘i olingan. Mag‘lub shahar aholisidan jiz’ya olingan. CHegara hududlarida bojxonalar bo‘lib, chetdan keladigan savdogarlardan boj undirilgan. Mahalliy savdogarlar tagjoy, bog‘dorlar tanobona to‘laganlar.


Adabiyotlar:
1. Азамат Зиё. Ўзбек давлатчилиги тарихи: (Энг қадимги даврдан Россия босқинига қадар). T.: Шарқ. 2000.
2. Сагдуллаев ва бошқалар. Ўзбекистон тарихи: давлат ва жамият тараққиёти. T., 2000.
3. Сагдуллаев А.С., Мавлонов Ў. Ўзбекистонда давлат бошқаруви тарихи. -Т., 2006.
4. Ртвеладзе Э.В. История государственности Узбекистана. – Т.: Узбекистан. 2009.
5. Эшов Б.Ж. Ўзбекистонда давлат ва маҳаллий бошқарув тарихи. – Т.: Янги аср авлоди, 2012.

1 Сагдуллаев А.С., Мавлонов ЎюМ. Ўзбекистонда давлат бошқаруви тарихи. Тошкент, Академия, 2006. Б. 24-28, 35.

1 Davlatchilikning paydo bo’lishi va rivojlanishiga turlicha yondoshuvlar, nazariyalar, davlatchilik tiplari va shakllari masalalari bo’yicha batafsil ma’lumot olish uchun so’nggi yillarda qiyosiy tahlil etilgan quyidagi ishlarga qarang: Аскаров А.А., Ширинов Т.Ш. Ранняя городская культура эпохы бронзы юга Средней Азии. – Самарканд: Институт археология АН РУз, 1993. – С. 132-140; Кашанина Т.В. Происхождение государства и права. Современные трактовки и новые подходы. – М.: Знание, 1999. – С. 51-103, 316-332; Ртвеладзе Э.В. ва бошқ. Қадимги Ўзбекистон цивилизацияси: давлатчилик ва ҳуқуқ тарихидан лавҳалар. – Тошкент. Адолат, 2001. – 10-58 бб; Сагдуллаев А.С. ва бошқ. Ўзбекистон тарихи: давлат ва жамият тараққиёти. – Тошкент. Академия, 2000. – 16-43 бб. Шайдуллаев Ш.Б. Илк давлатларнинг археологик белгилари // O’zbekiston tarixi. Тошкент. 2002. №3, 3-10 бб. va boshq.