О‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

 
2.
Ruxsat berishga asoslangan siyosat (Permissive Policy): 
Bu ciyosatga 
ko’ra faqat xavfli xizmatlar/ hujumlar yoki harakatlar bloklanadi. Masalan, ruxsat 

---

246 
berishga asoslangan Internet siyosatida qator keng tarqalgan zararli xizmatlar/ 
hujumlardan tashqari Internet trafigining asosiy qismi ochiq bo’ladi. Faqat ken 
tarqalgan hujumlar va zararli dasturlar bloklangani uchun, administrator joriy 
holatdagi zararli harakatlarga qarshi himoyani ta’minlay oladi. Bu siyosatda har 
doim yangi hujumlarni va zararli dasturiy ta’minotlarni tutish va bazaga kiritib 
borish talab etiladi.
 
3.
Paranoid siyosati (Paranoid Policy): 
Paranoid siyosatga ko’ra hamma 
narsa bloklanadi va tizim yoki tarmoqdan foydalanuvchi tashkilot kompyuterlarida 
qat’iy cheklovlar mavjud bo’ladi. Bu siyosatga ko’ra foydalanuvchi Internetga 
umuman ulanmagan yoki qat’iy cheklovlar bilan ulangan bo’lishi mumkin. Bunday 
hollarda, foydalanuvchilar odatda siyosatdagi qoidalarni aylanib o’tishga harakat 
qiladi.
 
4.
Ehtiyotkorlik siyosati (Prudent Policy): 
Ehtiyotkorlik siyosati barcha 
xizmatlar bloklangandan so’ng amalga oshirilib, unda administator tomonidan 
xavfsiz va zarur xizmatlarga individual ravishda ruxsat beriladi. Bu maksimal 
xavfsizlikni ta’minlab, tizim/ tarmoq faoliyatiga oid barcha hodisalarni qayd qiladi. 
 
Maqbul foydalanish siyosati. 
Maqbul foydalanish siyosati tarmoq va veb sayt 
egalari tomonidan qaror qilingan qoidalardan iborat bo’ladi va u hisoblash 
resurslaridan 
to’g’ri 
foydalanishni 
belgilaydi. 
Ushbu 
siyosatda 
foydalanuvchilarning o’z akkauntlarida mavjud bo’lgan ma’lumotlarni himoya 
qilish majburiyati ko’rsatilgan bo’lib, foydalanuvchi tarmoqdan yoki Internetdagi 
kompyuterdan foydalanishida siyosat cheklovlarini qabul qilishi talab etiladi. 
Ehtiyotkorlik siyosati prinsiplar, taqiqlar, qayta ko’rib chiqish va jazo choralarini 
o’z ichiga olib, foydalanuvchini shaxsiy sabablarga ko’ra korporativ resurslardan 
foydalanishini taqiqlaydi. 
Maqbul foydalanish siyosati axborot xavfsizligi siyosatining ajralmas qismi 
hisoblanadi. Bunda, tashkilotlar o’zlarining yangi xodimlariga axborot resurlaridan 
foydalanishga ruxsat berishdan oldin maqbul foydalanish siyosati bo’yicha 
tanishganligi uchun imzo olishadi. Maqbul foydalanish siyosati foydalanuvchilarni 

---

247 
axborot texnologiyalari infratuzilmasida nimalarni bajarish kerak va nimalarni 
bajarmaslik kerakligi haqidagi asosiy jihatlarni o’z ichiga oladi.
Maqbul foydalanish siyosati to’g’ri amalga oshirilganiga ishonch hosil qilish 
uchun administrator doimiy ravishda xavfsizlik auditini olib borishi kerak. 
Masalan,
aksariyat tashkilotlar o’z saytlarida va pochtalarida siyosatga aloqador va diniy 
mavzularda muzokaralar olib borilishini taqiqlaydi. Maqbul foydalanish 
siyosatlarining aksariyatida siyosatni buzganlik uchun jazolar tayinlanadi. Bunday 
jazolar foydalanuvchi akkauntini vaqtincha yopib qo’yishdan tortib qonuniy jazo 
choralarigacha bo’lishi mumkin.