Zid hukmlarning birida qaysidir belgi tasdiqlansa, boshqasida xuddi
shu belgi inkor etiladi. Bu hukmlar bir vaqtning o‘zida ham chin, ham
yolg‘on bo‘lishi mumkin emas, biri chin bo‘lsa, ikkinchisi yolg‘on.
Masalan, «O‘zbekistonning har bir fuqarosi bilim olish huquqiga ega»
(chin), «Ba’zi O‘zbekiston fuqarolari bilim olish huquqiga ega emas»
(yolg‘on).
Uchinchisi istisno qonuni muayyan bir masala qo‘yilganda «ha» yoki
«yo‘q» degan aniq javobni talab etib, qandaydir oraliq, amaliyotda
yechilishi mumkin yoki mavjud bo‘lmagan javoblarni inkor etadi. Shu
bilan birga, uchinchisi istisno qonuni berilgan hukmlarning qaysi biri chin
ekanligini belgilamaydi.
Chunki hukmning chinligi, ya’ni voqelikka mos kelish-kelmasligi
amaliyotda aniqlanadi. Qonunning ahamiyati haqiqatni topishga yo‘nalish
berishidadir. Masalaning yechimi ikki xil bo‘lishi mumkin, faqat ulardan
biri chin bo‘lishi zarur. Bu qonun masalaning aniq yechimini talab
etadigan huquqiy amaliyot uchun juda ahamiyatlidir. Huquqshunos ishni
albatta «yoki – yoki» ifodasi orqali, ya’ni yo aybdor, yo aybdor emas
shaklida yechishi lozim.
Dostları ilə paylaş: