O’zbekiston Respublikasi mustaqilligining qo’lga kiritilishi Mustaqillik Deklaratsiyasining qabul qilinishi

Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolikjamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi. Islom Karimovning
2010-yil 12-noyabrda bo‘lib o‘tgan
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik
palatasi va Senatining qo‘shma majlisidagi
«Mamlakatimizda demokratik islohotlarni
yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini
rivojlantirish konsepsiyasi» mavzusida qilgan
ma’ruzasi amalga oshirilgan islohotlarni sarhisob
qilish hamda jamiyat va davlat hayotining
barcha sohalarini yanada rivojlantirish yo‘nalishlarini belgilab olish
nuqtayi nazaridan muhim ahamiyatga ega bo‘ldi. Ushbu Konsepsiyada
mamlakatimizda fuqarolik jamiyati va huquqiy davlat barpo etish borasida
amalga oshirilgan ishlar mufassal tahlil etilib, bu yo‘nalishdagi demokratik
islohotlarni yanada chuqurlashtirish va izchil davom ettirish bo‘yicha dolzarb
vazifalar belgilab berildi.
Davlat hokimiyati va boshqaruvini demokratlashtirishga asosan Konstitutsiyaning
78, 89, 93, 96, 98-moddalariga o‘zgartirishlar kiritilib, unga
32
asosan Bosh Vazir nomzodi saylovlarda (Oliy Majlis) eng ko‘p deputatlik
o‘rinlarini olgan siyosiy partiya yoki teng miqdorda ko‘p o‘rin olgan siyosiy
partiyalar tomonidan taklif etiladi, Prezident taqdim etilgan nomzodni ko‘rib
chiqib 10 kun muddat ichida Oliy Majlis palatalari tomonidan ko‘rib chiqish
va tasdiqlashi uchun taklif etadigan bo‘ldi.
Sud-huquq tizimini isloh qilish sohasida advokatura instituti takomillashtirildi
va uning mustaqilligi yanada mustahkamlandi. Jinoiy jazolarni
liberallashtirish munosabati bilan jinoyatlar tasnifi o‘zgartirildi. Sanksiya
berish huquqi sudlarga o‘tkazildi.
Axborot sohasini isloh qilish, axborot va so‘z erkinligini ta’minlash
sohasida mamlakatda ushbu sohaga oid 10 ga yaqin qonun hujjatlari qabul
qilindi. «Davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatining ochiqligi
to‘g‘risida», «Teleradioeshittirishlar to‘g‘risida», «Ommaviy axborot
vositalari faoliyatining iqtisodiy asoslari to‘g‘risida», «Ommaviy axborot
vositalarini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash kafolatlari to‘g‘risida»gi
qonunlarni qabul qilish belgilandi.
O‘zbekistonda saylov huquqi erkinligini ta’minlash va saylov qonunchiligini
rivojlantirish sohasida saylov qonunchiligi takomillashtirib, saylov
tizimi izchil va bosqichma-bosqich liberallashtirib borildi. Muddatidan
oldin ovoz berish muammosini hal etish, uchastka saylov komissiyalari
faoliyatining oshkoraligini ta’minlash borasida amaldagi qonun hujjatlariga
o‘zgartirishlar kiritish belgilandi.
Fuqarolik jamiyati institutlarini shakllantirish va rivojlantirish sohasidagi
bir qator qonunlarga o‘zgartirish kiritish, O‘zbekiston Respublikasida
jamoatchilik nazorati to‘g‘risida»gi hamda «Ekologik nazorat to‘g‘risida»gi
qonun loyihasini ishlab chiqish zarurligi ta’kidlandi.
Xalq bilan muloqotning yo‘lga qo‘yilishi. 2016-yilda ilk bor mamlakat
aholisi va hukumatning to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqoti yo‘lga qo‘yildi. Shu
yilning sentabr oyida Bosh vazirning (pm.gov.uz manzilida) virtual
qabulxonasi ochildi. 2017-yilning «Xalq bilan muloqot va inson manfaatlari
yili» deb e’lon qilinishi bu sohadagi ishlarni faollashtirdi.
Prezident Shavkat Mirziyoyevning 2016-yil 28-dekabrdagi «Jismoniy
va yuridik shaxslarning murojaatlari bilan ishlash tizimini tubdan takomillashtirishga
doir chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi farmoniga binoan Xalq qabulxonalari
tashkil etildi. Uning xodimlari esa O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
devonining xodimlari hisoblanishi belgilab qo‘yildi. 2017-yil dekabrda
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasi qabul qilinganining 25 yilligiga bag‘ishlangan
tantanali marosimdagi ma’ruzasida Xalq qabulxonalari negizida, Prezident
huzurida alohida tuzilma – Tezkor davlat xizmatlari agentligini tashkil etish
g‘oyasini ilgari surdi.
Bir yil davomida sinovdan o‘tib, tobora takomillashtirilib borilgan
ushbu mexanizm dunyo hamjamiyatiga chinakam demokratiya yo‘lidagi
muvaffaqiyatlarimizdan biri sifatida namoyish etildi. Shavkat Mirziyoyev
Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida, xalq
hokimiyatini nomiga emas, balki amalda joriy qilish mexanizmlarini
mustahkamlashni global maqsad sifatida belgilab, mamlakatimiz barcha
hududida Prezidentning virtual va Xalq qabulxonalari tashkil etilganini
hamda hozirgi kungacha bir milliondan ortiq fuqarolarimiz bu qabulxonalar
orqali o‘zlarining dolzarb muammolarini hal qilganini ta’kidlab o‘tdi.