O’zbekiston respublikasi oliy talim vazirligi samarqand veterinariya medisinasi instituti tabiiy va ilmiy fanlar kafedrasi

N
S
bug‘lari molekulalarning o‘rtacha kvadrat tezligi 323 m/s 
bo‘lsa, temperaturasi qancha bo‘ladi? 
39. Qanday temperaturada konsentratsiyasi 
3
25
10
4
.
2


m
bo‘lgan gazning bosimi 
116 kPa bo‘ladi?
40. Normal holatdagi 1sm
3 
hajmdagi gaz molekulalrining harakat energiyasi 
nimaga teng? 

---

101 
41. Hajmi 3l bosimi 0.9 atm bo‘lgan ikki atomli gaz molekulalarining o‘rtacha 
kinetik energiyasini aniqlang? 
42. Hajmi 1litr bo‘lgan kolbada normal sharoitda azot gazi bor. Kolbadagi 
hamma molekulalarinig o‘rtacha kinetik energiyasini aniqlang. 
43. Kislorod va azot(1) oksidni ideal gazlar deb hisoblab, ularning
Cp 
va
Cv
solishtirma issiqlik sig‘imlarini hisoblang. 
44. Ikki atomli gazning o‘zgarmas bosimdagi va o‘zgarmas hajmdagi 
solishtirma issiqlik sig‘imlarining farqi 263 J/KGK ga teng. Bu gazning 
molekulyar massasini toping. 
45. Gazning molyar og‘irligi 
mol
J /
10
16
3


va 
33
.
1

x
ga teng, o‘zgarmas bosim 
va hajmdagi solishtirma issiqlik sig‘imlarini aniqlang. 
46. Solishtirma issiqlik sig‘imliri C
v
=0.75kal/g.grad. va C
p
=1.25 kal/g.grad 
bo‘lgan gazning molyar og‘irligini aniqlang. 
47. 2 kg suvni bug‘latib hosil bo‘lgan bug‘ni 150
0
C gacha isitiladi. Shu 
bug‘dagi suv molekulalarining harakati to‘la kinetik energiyasini aniqlang. 
48. Zichligi 
3
4
/
10
62
,
1
sm
g


, bosim 1 atm va temperaturasi 27
0
C bo‘lgan gazning 
molyar og‘irligini aniqlang. 
49. 18
0
C temperaturadagi balonda 
26
10
4
,
2

ta molekula bor. Shu balondagi 
hamma molekulalarning harakat kinetik energiyasini aniqlang. 
50. Hajmi 30 

bo‘lgan avtoklavda 0,3 kg suv bor. Agarda avtoklavdagi 
hamma suv 200
0
C da bug‘ga aylangan bo‘lsa, u holda bug‘ning bosimi 
nimaga teng. 
51. Massasi 42 gr bo‘lgan gaz normal sharoitda 220 

hajmni egallaydi. Bu 
qanaqa gaz. 
52. Hajmi 0,2 m
3
bo‘lgan idishda massasi 0,8 kg va temperaturasi 60
0
C bo‘lgan 
qancha kislorod mavjud. 
53. Itning har bir nafas chiqarishi hajmi 300 ml bo‘lsa, u nafas chiqargan havo 
tarkibida qancha dona karbonat angidrid molekulalari mavjud? Havo 
temperaturasi 37
0
C va bosimi 780 mm.sm.ust. ga teng. 
54. Kislorod yostig‘idagi gazning yarmini chiqarib yuborildi. Hodisani 
adiabatik deb hisoblab, gazning oxirgi bosim va temperaturasini aniqlang. 
Yostiqdagi dastlabki bosim 1,5 atm. temperaturasi 20
0
C ga teng. 
55. Normal sharoitda havoning zichligi 0,00129 g/sm
3
Bosim 740 mm.sm.ust. 
ga teng bo‘lganda ham zichlik shunday qolishi uchun havoning 
temperaturasi qanday bo‘lishi kerak. 
56. Temperaturasi 18
0
C bosim 0,05 atm va hajmi 0,1 m
3
bo‘lgan idishda qancha 
dona metan molekulalar bor? Bu molekulalar qanday issiqlik harakat 
energiyasiga ega. 
57. Hajmi 2000 m
3
bo‘lgan cho‘chqaxonadagi ammiak gazining massasi 37,5 
kg. Temperatura 13
0
S bo‘lganda karbon (II) oksidi ammiak gazining normal 
bosimni hisoblang. 
58. Temperatkrasi 37
0
C bo‘lgan 500 ml nafas chiqarilgan havoda 45.5 mg 
karbonat angdirid gazi bor. Shu gazning normal bosimini aniqlang. 

---

102 
59. Temperaturasi 28
0
C va bosimi 100 kg/sm
2
bo‘lgan kislorod gazining 
zichligini aniqlang. 
60. Massa 44g temperaturasi 10
0
C va hajmi 2 litr bo‘lgan karbonat angdrid 
gazining bosimini aniqlang. Hisoblashlar; a) Mendaliev-Klayperon 
tenglamasiga asoslingan. V) Van-der-Vaals tenglamasiga asosan bajarilsin. 
61. Odamning sig‘imi 4.8 litrli o‘pkalarida teperaturasi 37
0
C porsial bosimi 40 
mm. sm.ust ga teng bo‘lgan karbonit angdirid gazidan qancha gramm 
bo‘ladi? 
62. It qonidagi havo pufagining diametri 0.04 mm. Shu pufakda havo qanday 
bosimga ega? Atmosfera bosimi 750 mm. sm. ust It qonining sirt taranglik 
koeffitsenti 60 dina/sm. 
63. Diametri 200 mkm bo‘lgan kapilyarda siydik 138 mm balandlikka
ko‘tariladi. Siydikning sirt taraglik koeffitsenti qancha? 
64. Tuproqdagi kapilyar diametri 600 mkm bo‘lsa suv shu tuproqdagi 
kapilyarda qancha balandlikka ko‘tariladi. 
65. Suvli keng idishga kapilyar naycha tushirilgan, undagi suvning sathi 
idishdagi suvning sathidan 2 mm balandda bo‘ladi. Kapillyar naychaning 
ichki radiusi 0.5mm ga teng. Kapillyar naychadagi meniskning egrilik 
radiusi 0.5 mm ga teng. Kapiiyar naychadagi meniskning egrilik radiusini 
toping. Suv to‘la ho‘llovchi deb hisoblansin. 
66. Sovun pufagi ichidagi havoning bosimi atmosfera bosimidan 1mm. sm. ust 
ga katta. Pufakning diametri nimaga teng? Sovun eritmasining sirt taranglik 
koeffitsenti 0.046 N/m ga teng. 
67. Tuproqdagi kapilyarda suv ko‘tarilish balindligi 125 mm bo‘lsa bu kapillyar 
diametri nimaga teng. 
68. Cho‘chqa suyagi 20 sm uzunlikka ega bo‘lib, uning tashqi diametri 35 mm 
ga suyak devorining qalinligi 3mm ga teng. Suyakka o‘q bo‘yicha 8 kN 
kuch qo‘yilgan. Suyakning uzayishini aniqlang. 
69. Operatsiya stoli 4 ta diametri 3 sm li po‘lat oyoqda turibdi. Stolning 
balandligi 80 sm. agarda stol ustiga massasi 200 kg bo‘lgan hayvon qo‘yilsa, 
stol oyoqlari qanchaga qisqaradi. 
70. Po‘lat trosda 1 tonna yuk osilganda uzilib ketmasligi uchun uning dimetri 
eng kami bilan qancha bo‘lishi kerak. 
71. Tirsak suyagining tashqi diametri 15 mm. uning mustahkamlik chegarasi 
10
8
Pa. Suyak devori qalinligi 3 mm. o‘q bo‘yicha qanday kuch qo‘yilganda 
suyak uziladi. 
72. Ko‘ndalang kesimining yuzi 10 sm
2
bo‘lgan sterjenni 0
0
C dan 30
0
C gacha 
isitganda cho‘zilmasligi uchun uning uchlariga qanday kuch qo‘yish kerak. 
73. 1 mm radiusli po‘lat simga yuk osilgan. Sim 20
0
C da qancha chuzilgan 
bo‘lsa, bu yuk ta’sirida ham shuncha cho‘ziladi. Yukning og‘irligi topilsin. 
74. Keramzitobetondan qurilgan cho‘chqaxona devorining qalinligi 0,25 m, 
keramzitobeton issiqlik o‘tkazish koeffitsienti