O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim

CHM va FM signallarning chastota tanlovchi zanjirlardan o‘tishi

1. 
   Radiostansiya 4,25 m to„lqinida chastota modulatsiyasini qo„llagan holda ishlamoqda. Modulatsiyaning eng yuqori chastotasi F_m=100 kGs, burchak modulatsiyasi indeksi m=0,1.
   

Topshiriq: shu stansiyaga sozlangan tunerda konturning asilligi, modulatsiya indeksining kamayishi 3 dB dan oshmasligi uchun qanday bo„lishi kerak?

2. 
   

K (i )
2Q /[1 i(
/ ₀ ]
uzatish funksiyali

rezonans kuchaytirgich kirishiga chiziqli chastotaviy modulatsiya-

langan
s(t)
E cos( ₀t
^{t 2 / 2), 0} impuls signal berilgan.

Kontur parametrlari: Q=50, ω_r=10⁶ rad/s, Δω₀=10⁴ rad/s; signal parametrlari: E=0,1 V, ω₀=ω_r, β=10⁷ rad/s², τ_i=4 ms.
Topshiriq: berilgan masala shartlarida oniy chastota usuli qo„llanilishi tekshirilsin.

3. 
   Oldingi masalada chiqish impulsi og„uvchisining o„zgarish qonuni aniqlansin.
   

Uslubiy ko‘rsatmalar va javoblar

1. 
   Berilgan modulatsiya m=0,1 indeksida ChMT spektrida uchta spektral tashkil etuvchilarni hisobga olsa bo„ladi: f₀, f₀±F, shuningdek burchak modulatsiyasi indeksi birinchi yon chastota amplitudasiga proporsional. Konturda modulatsiya indeksining kamayishi 3 dB dan oshmasligi uchun quyidagi shart bajarilishi kerak:
   

[1+(2FQ/f_r)²]^1/2=1,

ya‟ni, Q=f_r/(2F).

Bu holda f_r=f₀=c/λ=70,6 MGs, F_m=100 kGs va
Q=70,6·10⁶/100·10³=353.

2. 
   Oniy chastota usulining qo‟llanilish shartlari Ω/Δω<<1 va
   

ω_d /Δω≤1. Chiziqli-chastotaviy modulatsiya uchun Ω kattalik ostida 2π/τ_i qiymatni tushunish mumkin, ω_d ostida esa βτ_i/2 qiymatni. Shunday qilib, yuqorida keltirilgan shartlarga asosan,

Ω/Δω=2π/(τ_i Δω)≈0,075; ω_d /Δω=βτ_i/(2Δω)=1.

Demak, tahlil qilish uchun oniy chastota usuli qo„llanilishi mumkin.

3. 
   Konturni signalning o„rtacha chastotasiga (ω_r=ω₀) aniq sozlaganda va EYuK chastotasining f ₀−f_d dan f ₀+f_d gacha oraliqlarda chiziqli o„zgarganida chiqishdagi amplitudalarning og„uvchisi
   

U_chiq (t) 2 Q
^, 0 d
(t)

U_chiq(t) og„uvchi kuchaytirgich ACHX sining shaklini ko„rsatadi (11.1-rasm).


U_chiq(t), V

0 1 2 3 4 t, ms.

11.1-rasm. Kuchaytirigich ACHXsi