hududlarini tashkil
qilish
mantiqi rivojlanayotgan
mamlakatlar iqtisodiyoti bilan belgilangan edi. O‘tgan asrning 60-yillari o‘rtalarida
bu yerda sanoat eksportini rag‘batlantirish va xorijiy kapital oqimi yordamida
bandlik darajasini oshrish zaruriyati tug‘ilgan edi.
Texnika kiritish
hududlari uchinchi avlod
hududlari
hisoblanadi
(70-80-
yillar). Ular stixiyali tarzda
hosil
bo‘ladi yoki maxsus ravishda davlat yordamida
yirik ilmiy markazlar atrofida tashkil
qilinadi
. Ularda yagona soliq va moliyaviy
tizimdan foydalanuvchi milliy va xorijiy tadqiqotchilik, loyixa, ilmiy-ishlab
chiqarish firmalari jamlanadi.
Eng ko‘p texnika kiritish
hududlari
AQSH, Yaponiya, Xitoyda faoliyat
ko‘rsatmokda. AQShda ularni texnoparklar, Yaponiyada-texnopolislar, Xitoyda-
yangi va ilg‘or texnologiyalar
hududi
deb ataladi.
Jahonda eng mashhur va AQShda eng yirik «Silikon Velli» nomli texnopark
jahon
hisoblash
texnikasi vositalari va komp’yuterlar ishlab chiqarishining 20 %ini
beradi. Umuman AQShda 80 dan ortiq bunday
hududlar
mavjud. Yaponiyada
mahsus
hukumat
dasturlari doirasida ilg‘or ilmiy tashkilotlar asosida yigirmaga
yaqin texnopolislar tashkil
qilingan
. Xitoyda
ham
bunday
hududlar
odatda
davlatning ilm va texnikani rivojlantirish rejalarini amalga oshirish paytida tashkil
qilinadi
. 90-yillarning o‘rtalaridan boshlab Xitoyda 50dan ortiq yangi va ilg‘or
texnologiyalarni rivojlantirish
hududlari
ishlamoqda.
Turli moliya-iqtisodiy, sug‘urta va boshqa xizmatlar ko‘rsatuvchi firma va
tashkilotlar uchun tadbirkorlik faoliyatining imtiyozli sharoitlari yaratiladigan
hududlar
servis
hududlari deb ataladi.
Servis
hududlar
qatoriga
offshor