O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Buxoro davlat universiteti

B2B brendi 
Tovar o’lchamlari haqida gap ketganda iste’molchilar va B2B 
mahsulotlari ajablanarli darajada o’xshashdir. B2B brendining 
maqsadi xaridorlarga har doim ham tushunarli bo’lmagan mahsulot 
yoki xizmat to’g’risida mijozlarning xabardorligini o’zgartirishdir. 
Masalan, Intel Inside brendi bilan kompyuter sanoatida inqilob qildi 
va DuPont o’zining avtomobil bo’yog’ini reklama qilish uchun 
NASCAR poygasidan foydalanadi. 

---

18 
Iste’molchi va B2B mahsulotlarining farqi shundaki, B2B 
kompaniyasining odatda bir nechta mijozlari bor. Boshqacha qilib 
aytganda, savdo sheriklari va ishlab chiqaruvchilari uchun bitta 
brendlash dasturi, oxirgi foydalanuvchilar uchun esa boshqa brendlash 
dasturi qo’llaniladi. Masalan, DuPont brendni mustahkamlash va 
o’zaro munosabatlarni o’rnatish uchun har yili 20000 dan ortiq B2B 
"sheriklarini" NASCAR tadbirlariga taklif qiladi. Shunga qaramay, 
tovar marketingida o’lchov tamoyillari universal deb hisoblanishi 
mumkin. 
Ko’rsatkich № 1. Savdo belgilari to’g’risida asosiy ko’rsatkich 
quyidagi savollar yordamida baholanadi: 
[Mahsulot yoki xizmat] haqida gap ketganda birinchi bo’lib qaysi 
[kompaniya yoki mahsulot] nomi esga olinadi? 
Ushbu toifadagi yana qanday nomlarni [kompaniyalar yoki 
mahsulotlar] eshitgansiz? 
Ushbu 
savollar 
tinglovchilar 
mahsulot 
yoki 
xizmatni 
so’ramasdan qancha miqdorda eslab qolishlarini baholashga imkon 
beradi. Bundan tashqari, siz brendning raqobatchilar orasidagi o’rnini 
tushunishingiz mumkin. Ushbu savollar indikativdir, ularning 
mazmuni har bir aksiya uchun belgilanishi kerak. Qo’shimcha savollar 
"tezkor chaqirib olish" sonini ko’paytirishga qaratilgan marketingga 
misol bo’la oladi. Ulardan so’rab, siz harakatni amalga oshirish 
niyatida brend yoki reklama xabarining ta’siri darajasini aniqlashingiz 
mumkin. 
Tovarlarning xabardorligini o’lchash telefonda nisbatan arzon 
intervyular va yetarli ma’lumot to’plash uchun o’tkazilgan 
so’rovnomalar bilan aniqlanadi. Internetdan foydalanish sizning 
natijalaringizni kuzatishda yordam beradi. Brendning ta’sir darajasini 
o’lchashning yana bir usuli - tomoshabinlarning faolligini o’lchash.