O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi falsafa ma’ruzalar matni

Mustaqillik – falsafiy dunyoqarash yangilanishining asosi.
Istiqlolga erishganimizdan buyon tarixan qisqa davr 
o’tgan bo’lsa-da, mustaqil taraqqiyot mamlakatdagi ulkan imkoniyatlarni ro’yobga chiqarishning yagona va muhim 
omili ekani o’zining to’liq isbotini topdi. Zero faqat mustaqillikkina har bir xalqqa o’z falsafasini erkin rivojlantirish, 
takomillashtirish imkonini beradi. 
Bugungi kunda mustaqillikni mustahkamlash jarayoni mohiyatini va falsafiy asoslarini o’rganish muhim ahamiyat 
kasb etmoqda. Bunda asosiy masala shundan iboratki, mustaqillik odamlar dunyoqarashining mazmun-mohiyati va 
asosiy yo’nalishlariga yangicha nuqtai nazardan qarashni taqozo etadi. Ularni yangi mazmun bilan boyitishni, istiqlol 
talablari asosida o’rganishni zaruratga aylantiradi. 
Bunda ayniqsa, Prezidentimizning quyidagi fikri nihoyatda muhim: «Bizning tushunishimizcha, qotib qolgan eski 
aqidalardan voz kechish — o’z tarixiy o’tmishimizdan voz kechish degani emas. Bu — bir yoqlama va tor fikrlashdan 
voz kechish demakdir». Aynan bir yoqlamalikdan qutulgan keng qamrovli dunyoqarash asosida bugungi yangilanishni 
to’g’ri anglash mumkin. Shu sababdan ham, bugungi kunda ko’p qirrali va murakkab hodisa bo’lgan falsafiy 
dunyoqarashning milliy davlatchilik hamda kishilarning g’oyaviy etukligini ta’minlash ehtiyojiga xizmat qiladigan 
jihatlariga e’tibor kuchaymoqda. 

---

Shu bilan birga, mustabidlik zamonidagi tafakkur qulligi, doimiy tazyiq, xalqning o’z tarixiy ildizlaridan ajratib 
qo’yilgani bilan bog’liq holatlarning hozirgi dunyoqarashdagi o’zgarishlar jarayonlariga ta’siriga ham e’tibor berish 
lozim. Ilm-fan sohasidagi tub o’zgarish va yangilanishlar jarayoni to’g’risida ham shunday deyish mumkin. Aynan 
mustaqillik dunyoqarashimizni mustabidlik sirtmoqlaridan xalos etdi. Aslini olganda, ushbu mavzuni o’rganish ham 
istiqlol sharofatidir. 
Mustaqil taraqqiyot ma’naviy yangilanish borasidagi asosiy omil ekani har qanday mamlakat, jumladan O’zbekiston 
uchun ham tarixiy qonuniyatdir. Shu bilan birga, istiqlolning ma’no-mohiyatini kishilarga to’g’ri anglatish, ularni 
mustaqillik bergan imkoniyatlarni amalga oshirishga jalb etish bilan bog’liq nazariy va amaliy faoliyat ham nihoyatda 
muhim. 
Mustaqillik yillarida