O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti Ekologiya va geografiya kafedrasi


V-titrlashuchunolinganoqovasuvninghajmi; N



Yüklə 1,79 Mb.
səhifə80/104
tarix18.05.2023
ölçüsü1,79 Mb.
#116552
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   104
Sanoat ekologiyasi

V-titrlashuchunolinganoqovasuvninghajmi;
Nu – titrlashuchunishqor eritmasiningkontsenrasiyasi, mol’/l;
Vu – titrlashgasarflanganishqorninghajmi, ml.

Ko`mirgaadsorbtsiyalanganorganikkislotaningmiqdoriAquyidagiformulabilananiqlanadi:





bu yerda V- adsorbsiyalash uchun olingan oqova suvninghajmi, ml;


m- adsorbsiyalashuchunolinganfaollashtirilganko`mirningmassasi, g.
Suvningtozalashdarajasiε quyidagiformulabilananiqlanadi:



B- variyant.Faollashtirilganko`mirgaorganikspirtlarningadsorbsiyalanishinianiqlash


Reaktivlar va materiallar: tarkibida spirtlarsaqlaganoqovasuvnamunalari, konsentrasiyasianiqspirtli eritmalar, faollashtirilganko`mir, filtrqog’ozi.
Tajhizotlar: 100mllikonusli kolbalar, o`lchovsilindrlari, stalagmometr.


Ishni bajarish tartibi

Kolbagatarkibidaorganikqo`shilmalarsaqlaganoqovasuvidan 20-50 mlolib, unga 1-2 gfaollashtirilganko`mirsolib, yaxshilabaralashtiriladiva 20-30 daqiqadaadsorbsiyalashuchunqo`yiladi. Tadqiq etilayotgan dastlabki suvning sirt tarangligi va ko`mirga adsorbsiya jarayoni oxiriga yetgandan keyin, filtrlab olingan muvozanat eritmasining (filtratning) sirt tarangligi aniqlanadi.


Oldindan kalibrlangan “sirt tarangligi-suvdagi organik moddalarning konsentrasiyasi” bog’liqligi grafigidan foydalanib, sirt tarangligini qiymatlariga qarab, organik qo`shilmalar konsentrasiyasini dastlabki va muvozanatdagi qiymatlari aniqlanadi (2-rasm).

2-rasm. Sirt tarangligining konsentrasiyaga bog’liqlik kalibrlash egri chizig’i.

Suv tarkibidagi ko`pginaorganikmoddalarsuvningsirttarangliginipasaytirishqobiliyatiga ega. Shuninguchunsuvningsirt tarangliginianiqlashsuvdagorganikqo`shilmalariningmiqdorinianiqlashdaqo`llaniladi.


Sirt tarangligi (σ,N/m, J/m) – suyuqlik hajmidagi molekulalar va suyuqlik – havo chegarasidagi molekulalarga ta`sir etuvchi kuchlar hisobiga hosil bo`ladigan va qatlam chegarasi birligiga mos keladigan qo`shimcha erkin energiyadir.
Sirt tarangligini aniqlash usullaridan biri stalagometrik usuldir.
Stalagmometr – shisha quvur bo`lib, uning o`rta qismi kengaytirilgan va tubida kapilyarjoylashtirilgan. Stalagmometrning kengaytirilgan qismi pastdan va yuqoridan bo`lakchalarga taqsimlangan. Suyuqlikning sirt tarangligini aniqlash uchun Stalagmometrning pastki qismi suyuqlikka tushuriladi va uning yuqoridagi belgidan balandroq qilib so`riladi. Stalagmometrnivertikaltarzdajoylashtirib, belgilarorasidagisuyuqlikhajmidantomchilarmiqdorianiqlanadi. Dastlab tomchilar miqdori suv uchun so`ngra, tadqiq etilayotgansuyuqliklaruchunaniqlanadi.
Tadqiq etilayotgansuyuqliklarningsirttarangligiquyidagiformulabilananiqlanadi:

bu yerdaσ -tadqiq etilayotgansuyuqlikning sirttarangligi;


σ 0-distillangantozasuvningsirttarangligi;
n- tadqiq etilayotgansuyuqliktomchilari miqdori;
n0- berilganStalagmometrdadistillangantozasuvtomchilari miqdori.

Quyidagijadvaldasuvningsirt tarangligiσ ningharoratoshishi bilan kamayibborishiko`rsatilgan.





t, 0С

σ , N/m



18
20
25

73,05
72,75
71,97

Olingannatijalarquyidagijadvaldayoziladi





Suyuqlik

Tomchilarmiqdori

σ  , N/m

Konsentrasiya

Disillangansuv










Dastlabkioqovasuv







C0

Adsorbsiyadankeyinsuv (muvozanat eritma)







Cp

Olingannatijalarasosidaadsorbsiyakattaligi (A, mol/g) quyidagiformulabilanhisoblanadi:



bu yerdaC0-dastlabkisuvdagiorganikmoddalarningkonsentrasiyasi, mol/l;



Yüklə 1,79 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   ...   104




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin