O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi jalilova s. X., G`Ayibova n. A

.Samimiylik:
quyidagi savollarga “ha” javobi bo‘lsa: 6,24,36; “yo‘q” javobi 
bo‘lsa: 12,18,30,42,48,54; 
2. Ekstraversiya-introversiya
shkalasi bo‘yicha: 
“Ha” -1,3,8,10,13,17,22,25,27,39,44,46,49,53,56; 
“Yo‘q”- 5,15,20,29,32,34,37,41,51; 
3.Emotsional-barqarorlik
shkalasi: “Ha” – 2,4,7,9,11,14,16,19,21,23, 
26,28,31,33,35,38,40,43,45,47,50,52,55,57. 

---

164 
Javoblarning ishonchlilik darajasini aniqlovchi shkaladan olingan javoblar 5 
baldan yuqori bo‘lsa, demak sinaluvchi samimiy javob bermagan hisoblanib, 
natijalarning to‘g‘ri chiqishiga kafolat berilmaydi. 
 
V.M.RUSALOVNING “TEMPERAMENT XUSUSIYATLARINI 
ANIQLASH” METODIKASI 
Ko‘rsatma:
Quyida berilgan savollarga “ha” yoki “yo‘q” deb aniq javobni 
bering. Samimiy bo‘ling. Javoblarning yaxshi yoki yomoni bo‘lmaydi, shunday 
ekan ko‘p o‘ylab o‘tirmasdan javob bering. 
Temperament xususiyatlarini baholash metodikasi savollari: 
1.
Serharakat qishimisiz? 
2.
Doimo sizni qiziqtirgan suhatga, hech ikkilanmay qo‘shilib keta 
olasizmi? 
3.
Katta davralarda holi bo‘lishni yoqtirasizmi? 
4.
Doimo nima bilandir shug‘ullanish yoki nimadir qilish istagi paydo 
bo‘ladimi? 
5.
Sust gapirasizmi? 
6.
Ko‘ngli tez og‘riydigan kishilar qatoriga kirasizmi? 
7.
Do‘stlaringiz bilan tortishib qolganligingiz sababli, tez-tez uxlay 
olmaslik holatlari bo‘ladimi? 
8.
Doimo bo‘sh vaqtingizda nima bilandir shug‘ullanishni xohlaysizmi? 
9.
Sizda kishilar bilan suhbat jarayonida o‘ylamasdan gapirib qo‘yish 
holatlari tez-tez sodir bo‘lib turadimi? 
10.
Suhbatdoshingizning tez gapirishi sizning g‘ashingizga tegadimi? 
11.
Agar ko‘p vaqtgacha kishilar bilan suhbatlashishi imkoniyati bo‘lmasa, 
o‘zingizni baxtsiz his qilgan bo‘larmidingiz? 
12.
Belgilangan uchrashuv yoki maktabga kech qolgan paytlaringiz 
bo‘lganmi?
13.
Sizga tez yugurish yoqadimi? 

---

165 
14.
Siz yomon baho, o‘qituvchilarning yoki ota-onangizning tanbehini 
og‘ir boshdan o‘tqazasizmi? 
15.
Uzoq muddatli diqqat va sabr-toqatni talab qiluvchi ish bilan 
shug‘ullanish siz uchun osonmi? 
16.
Tez gapirishga qiynalasizmi? 
17.
Sizda uyga berilgan vazifani yoki topshiriqni talab darajasida 
bajarmagan bo‘lsangiz, bu haqida xavotirlanish holatlari tez-tez bo‘lib turadimi? 
18.
Sizda ko‘pincha suhbat jarayonida bir-biriga qarama-qarshi fikrlar 
tug‘iladimi? 
19.
Sizga chaqqonlik va tezlikni talab qiluvchi o‘yinlar yoqadimi? 
20.
Siz uchun biron vazifaning yangicha echish variantlarini topish 
osonmi? 
21.
Agar suhbat vaqtida sizni noto‘g‘ri tushunsalar, bundan 
xavotirlanasizmi? 
22.
Murakkab va mas’uliyatli vazifalarni bajonidil o‘z bo‘yningizga 
olasizmi? 
23.
O‘zingiz tushunmagan narsalar haqida gapira olasizmi? 
24.
Sizga, tezkor maromda (temptda) bir necha odamlar bilan gaplashish 
osonmi? 
25.
Sizga bir vaqtning o‘zida bir necha yumushni bajarish osonmi? 
26.
Do‘stlaringizga o‘ylamay gapirib qo‘yishingiz oqibatida, ular bilan 
nizoli vaziyatlarga borib qolgan paytlaringiz bo‘lib turadimi? 
27.
Siz sodda, odatiy, ortiqcha kuch talab etmaydigan ishni yoqtirasizmi? 
28.
Agar biron bir ishni noto‘g‘ri bajaraganingizni tasodifan bilib 
qolsangiz, kayfiyatingiz tez tushib ketadimi? 
29.
Sizga bir joyda o‘tirib qilinadigan ish yoqadimi? 
30.
Sizga notanish odamlar bilan munosabatga kirishish osonmi? 
31.
Biron narsani gapririshdan oldin, uni o‘ylab ko‘rishni lozim deb 
topasizmi? 
32.
Sizning barcha odatlaringiz ijobiymi? 

---

166 
33.
Siz ishlayotganingizda qo‘llaringiz tez harakat qiladimi? 
34.
Notanish kishilar davrasida, munosabatga kirishishga shoshmasdan, jim 
turasizmi?
35.
Topshiriqni echishda bir usuldan, boshqasiga tez o‘tib keta olasizmi? 
36.
Sizga yaqin kishilarningizning munosabati yomonmi? 
37.
Sergap kishimisiz? 
38.
Sizga tezkor reaksiyani talab qiluvchi ishni bajarish osonmi? 
39.
Siz, doimo erkin, tutilib qolishlarsiz gapirasizmi? 
40.
Sizni o‘qish va ishingiz bilan bog‘liq narsalar xavotirga soladimi? 
41.
Agar kishilar sizning shaxsingizdagi kamchiliklarni ko‘rsatishsa, xafa 
bo‘lasizmi? 
42.
Sizda biron bir mas’uliyatli ish bilan shug‘ullanish istagi bormi? 
43.
Siz barcha ishlarni sekin va shoshmasdan bajarishni yoqtirasizmi? 
44.
Sizda boshqalarga oshkor etishni istamaydigan fikrlar tug‘iladimi? 
45.
Siz ko‘p o‘ylab o‘tirmasdan o‘zga kishiga uni noqulay, qiyin vaziyatga 
solib qo‘yadigan savollar bera olasizmi? 
46.
Tez harakatlanish sizga yoqadimi? 
47.
Siz shug‘ullanayotgan ishingiz bilan bog‘liq yangi g‘oyalarni tez o‘ylab 
topasizmi? 
48.
Sizda qandaydir muhim, mas’uliyatli suhbat oldidan vahimaga tushish, 
xavotirlanish holatlari bo‘ladimi? 
49.
Siz haqingizda, berilgan topshiriqni tez bajaradi, deyish mumkinmi? 
50.
Mustaqil ishlashni yoqtirasizmi? 
51.
Sizning ichki holatingizni yuzingizdan payqash mumkinmi? 
52.
Bergan va’dangizni doimo bajarasizmi? 
53.
YAqinlaringizning sizga nisbatan munosabatidan xafa bo‘lasizmi? 
54.
Bir vaqtning o‘zida faqat bir ish bilan shug‘ullanishni yoqtirasizmi? 
55.
Tezlikni taqazo etadigan o‘yinlarni yoqtirasizmi? 
56.
Nutqingizda to‘xtashlar (pauzalar) qilishni yoqtirasizmi? 
57.
Davraga “jonlanish” kiritishni yoqtirasizmi? 

---

167 
58.
O‘zingizda biron bir qiyin ishni bajarishga istak va ortiqcha kuchni
sezasizmi? 
59.
Diqqatingizni bir narsadan boshqasiga ko‘chirishingiz qiyinmi? 
60.
Biron bir muhim ishning amalga oshirilmaganligidan ancha vaqtgacha 
kayfiyatingiz tushib yurgan holatlar bo‘lganmi? 
61.
Ishingiz siz xohlagandek bo‘lmayotganligidan, uyquingiz qochgan 
holatlar tez-tez bo‘lib turadimi? 
62.
Sizga katta davralarda bo‘lish yoqadimi? 
63.
Do‘stlaringiz bilan orani ochiq qilar ekansiz, hayajonlanasizmi? 
64.
Bor kuchingizni saflashni talab qiluvchi ishga ehtiyoj sezasizmi? 
65.
Tez-tez jahlingiz chiqib, o‘zingizni tutib tura olmaysizmi? 
66.
Bir vaqtning o‘zida bir necha ishni bajarishni yoqtirasizmi? 
67.
Katta davralarda o‘zingizni erkin tuta olasizmi? 
68.
Etarlicha o‘ylab o‘tirmasdan, birinchi tasurot asosida xulosa chiqara 
olasizmi? 
69.
Biron ishni bajarish jarayonida o‘zingizga nisbatan ishonchsizlikni hissi 
paydo bo‘ladimi va u sizni xavotirga soladimi? 
70.
Siz sekin ishlaysizmi? 
71.
Bir ishdan boshqasiga tez kirishib keta olasizmi? 
72.
Ovoz chiqarib tez o‘qiy olasizmi? 
73.
Goho g‘iybat qilib turasizmi? 
74.
Do‘stlaringiz davrasida kamgapmisiz? 
75.
Sizni qo‘llab-quvvatlovchi va taskin beruvchi kishilarga nisbatan 
ehtiyoj sezasizmi? 
76.
Bir vaqtning o‘zida turli ishlarni bajonidil bajarasizmi? 
77.
Tezkor ishlarni bajonidil bajarasizmi? 
78.
Bo‘sh vaqtingizda kishilar bilan muloqotga qilishga shoshasizmi? 
79.
Sizda tez-tez ishingizda biron narsa ko‘ngildagidek bo‘lmasa, 
uyqusizlik bo‘ladimi?
80.
Bahs paytida qo‘llaringiz titraydimi? 

---

168 
81.
O‘z fikringizni aytishdan oldin, ancha vaqt ruhan tayyorlanasizmi?
82.
Tanishlaringiz orasida sizga umuman yoqmaydiganlari bormi? 
83.
Engil ish bilan shug‘ullanishni ma’qul ko‘rasizmi? 
84.
Sizni xafa qilish osonmi? 
85.
Odatda siz davralarda birinchi bo‘lib gap boshlaysizmi? 
86.
Ko‘proq kishilar orasida bo‘lishni istaysizmi? 
87.
Avval o‘ylab, keyin gapirishga moyilmisi? 
88.
O‘z ishingiz yoki o‘qishinigiz borasida ko‘p xavotirlanasizmi? 
89.
Agar transportda tekshirishlaridan qo‘rqmaganinigizda doimo ortiqcha 
yukingiz uchun haq to‘lagan bo‘lar edingizmi? 
90.
Kechalar va davralarda o‘zingizni jiddiy tutasizmi? 
91.
Ishingizda sodir bo‘lib turadigan omadsizliklarni bo‘rttirishga 
moyilmisiz? 
92.
Sizga tez gapirish yoqadimi? 
93.
Bexosdan xayolingizga kelgan o‘yni oshkor etishdan o‘zingizni ushlab 
turish osonmi? 
94.
Sekin ishlashni ma’qul ko‘rasizmi? 
95.
Ishda sodir bo‘lgan ko‘ngilsizliklardan xavotirga tushasizmi? 
96.
Sizga kishilar bilan sekin va xotirjam gaplashish yoqadimi? 
97.
Xatolaringizdan tez-tez xavotirlanasizmi? 
98.
Uzoq vaqt va mehnatni talab qiluvchi ishni yaxshi bajarishga 
qodirmisiz? 
99.
Siz o‘ylab o‘tirmasdan, notanish kishiga shaxsiy masala yuzasidan 
yordam so‘rab murojaat qila olasizmi? 
100.
Siz ko‘pincha kishilar bilan muloqotda o‘zingizga ishonchsizlikni 
his qilasizmi? 
101.
YAngi va siz uchun notanish bo‘lgan ishni bajarishni bo‘yningizga 
olishingiz osonmi? 
102.
Agar uzoq vaqt gapirsangiz charchab qolasizmi?
103.
SHoshmasdan, ortiqcha zo‘riqishsiz ishlash sizga yoqadimi? 

---

169 
104.
Doimo yuqori darajadagi e’tibor va diqqatni bir narsadan 
boshqasiga ko‘chirishni talab qiluvchi har turli ish bilan shug‘ullanish sizga 
yoqadimi? 
105.
Uzoq vaqt o‘zingiz bilan yolg‘iz qolishni yoqtirasizmi?