O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. T. Asqarova, G‘. E. Zaxidov, L. F. Amirov makroiqtisodiy siyosat

 
Qisqacha xulosalar 
Makroiqtisodiy barqarorlik, ya’ni iqtisodiyotning barcha sohalarini resurslar 
bilan ta’minlash, to‘la bandlik va narxlarning barqaror darajasiga erishishda yordam 
berish hamda iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirish davlatning eng muhim vazifasi 
hisoblanadi. Iqtisodiyotni barqarorlashtirish
 
– tanglik holatlariga barham berish 
asosida makroiqtisodiy muvozanatni saqlash va ishlab chiqarishni yuksaltirish uchun 

---

56 
shart-sharoitlarni vujudga keltirishdir. Makroiqtisodiy barqarorlashtirish chora-
tadbirlari tizimiga pul emissiyasini cheklash, davlat budjeti taqchilligini qisqartirish, 
ijobiy foiz stavkasini ta’minlash va boshqalar kiradi. 
Inflatsiya
 
ma’lum davr mobaynida mamlakatda baholar o‘rtacha (umumiy) 
darajasining barqaror o‘sishi va pulning xarid qobiliyatini uzoq muddatli pasayishini 
anglatadi. Inflatsiyaning iqtisodiyotga salbiy ta’siri normal iqtisodiy munosabatlarni 
izdan chiqarishida namoyon bo‘ladi.
Inflatsiya darajasi baho indekslari vositasida o‘lchanadi.
Kelib chiqish sabablariga kqra talab inflatsiyasi va taklif inflatsiyasi o‘zaro 
farqlanadi. Inflatsiyaning bu ikki turi ko‘pincha aralash holda yuzaga keladi.
Kutilmagan inflatsiya daromadlarni debitorlar va kreditorlar, aholining turli 
qatlamlari hamda davlat va aholi o‘rtasida qayta taqsimlaydi.
Ishsizlik va inflatsiya sur’atlari o‘rtasidagi teskari bog‘liqlik Fillips egri 
chizig‘ida aks etadi. 
Hukumat Fillips egri chizig‘iga asoslanib qisqa davr uchun ishsizlik va inflatsiya 
darajalarining istalgan kombinatsiyasini tanlashi mumkin. 
Iqtisodiyotni barqarorlashtirish bozor munosabatlarini shakllantirish yo‘lidagi 
muqarrar jarayondir. U eng avvalo tanglik holatlariga barham berishga qaratiladi. 
Tanglik holati inqirozga uchrashning oldini olish uchun ishlab chiqarish, 
chiqarilayotgan tovar va xizmatlarning sifati va turini o‘zgartirish yuzasidan chora-
tadbirlar 
ko‘rishga 
undaydi, 
ishlab 
chiqarish 
xarajatlarini 
kamaytirishga, 
mahsulotning sifati va iste’mol xossalarini yaxshilashga, uning raqobatga 
bardoshligini oshirishga majbur qiladi. Bularning barchasi pirovard natijada bozorda 
talab va taklif o‘rtasida qulay muvozanatni ta’minlashga olib keladi. Kengroq 
ma’noda barqarorlashtirish – bu eng avvalo makroiqtisodiyotda muvozanatni saqlash, 
ishlab chiqarishning keskin pasayishiga va ommaviy ishsizlikka yo‘l qo‘ymaslikdir. 
Shuningdek, u pul qadrsizlanishining oldini olish, to‘lov balansini bir me’yorda 
saqlash sohasida aniq maqsadni ko‘zlab olib boriladigan davlat siyosatidir.