O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. T. Asqarova, G‘. E. Zaxidov, L. F. Amirov makroiqtisodiy siyosat

XVTQ = (OVZ/YTI) x 100foiz (1) 
Bunda: 
XVTQ – xalqaro valyutaviy to‘lovga qobillik; 
OVZ- oltin-valyuta zaxiralari; 
YTI – bir yillik tovar importi. 
Agar ushbu ko‘rsatkich 50 foizni tashkil qilsa va undan yuqori bo‘lsa 
mazkur mamlakat xalqaro miqyosda valyutaviy to‘lovga qobil hisoblanadi. 
Ikkinchi uslubga ko‘ra, agar mamlakat 3 oylik tovarlar importini qoplashga 
etadigan oltin-valyuta zaxirasiga ega bo‘lsa, xalqaro miqyosda valyutaviy to‘lovga 
qobil hisoblanadi. 
6. Mamlakatda valyutaviy cheklashlarning mavjudligi yoki yo‘qligi. 
Bunda to‘lov balansining joriy operatsiyalar bo‘limi bo‘yicha va 
kapitallarning harakati bilan bog‘liq bo‘lgan valyuta operatsiyalari bo‘yicha 
valyutaviy cheklovlarning mavjudligi yoki mavjud emasligi ko‘zda tutiladi. 
7. Milliy valyuta bozori va oltin bozorining rejimi. 

---

253 
O‘zbekiston Respublikasida oltin savdosiga nisbatan davlat monopoliyasi 
mavjud. Shu sababli, milliy oltin bozori mavjud emas. 
8. Xalqaro hisob-kitoblarni amalga oshirish tartibini belgilash. 
Odatda, Markaziy bank tomonidan xalqaro hisob-kitoblarni amalga oshirish 
tartibi, hisob-kitob shakllaridan foydalanish mexanizmi belgilab beriladi. 
9. Mamlakatda xalqaro valyuta munosabatlarini tartibga soluvchi va nazorat 
qiluvchi davlat organlari. 
O‘zbekiston Respublikasining “Valyutani tartibga solish to‘g‘risida”gi 
qonunining 10-moddasiga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki 
O‘zbekiston Respublikasida valyutani tartibga soluvchi davlat organidir. 
Ushbu Qonunning 18-moddasiga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi hududida 
barcha hisob-kitoblar va to‘lovlar milliy valyutada amalga oshiriladi. 
Mazkur Qonunning 20-moddasiga muvofiq, O‘zbekiston Respublikasi 
Markaziy banki, Moliya vazirligi, Davlat soliq qo‘mitasi va Davlat Bojxona 
qo‘mitasi O‘zbekiston Respublikasida valyutani nazorat qiluvchi organlardir.