Innovatsiyalar dolzarb, muhim ahamiyatga ega bo`lib, bir tizimda shakllangan yangicha yondashuvlar. Ular tashabbuslar va yangiliklar asosida tug`ilib, ta’lim mazmunini rivojlantirish uchun istiqbolli bo`ladi, shuningdek, umuman ta’lim tizimi rivojiga ijobiy ta’sir ko`rsatadi. Innovatsiya — ma’lum bir faoliyat maydonidagi yoki ishlab chiqarishdagi texnologiya, shakl va metodlar, muammoni yechish uchun yangicha yondashuv yoki yangi texnologik jarayonni qo`llash, oldingidan ancha muvaffaqiyatga erishishga olib kelishi ma’lum bo`lgan oxirgi natijadir. Bugun ta’lim tizimidagi innovatsiyalarni quyidagicha tasniflash ma’qullanmoqda:
Faoliyat yo`nalishiga qarab (pedagogik jarayondagi, boshqaruvdagi).
Kiritilgan o`zgarishlarning tavsifiga ko`ra (radikal, modifikasiyalangan,
kombinasiyalangan).
O`zgarishlar ko`lamiga ko`ra (lokal, modulli, tizimli).
Kelib chiqish manbaiga ko`ra (shu jamoa uchun ichki yoki tashqaridan
olingan). Innovatsiyaning maqsadi- sarflangan mablag` yoki kuchdan eng yuqori natija olishdan iborat. Boshqa turli — tuman o`z-o`zidan paydo bo`ladigan yangiliklardan farqli o`laroq, innovatsiya boshqariluvchi va nazorat qilinuvchi o`zgarishlar mexanizmini tashkil etadi. Ta’lim tizimidagi har qanday yangilik innovatsiya bo`la olmaydi. Shu sababli «novatsiya» va «innovatsiya» tushunchalari o`rtasidagi asosiy farqlarni ko`rsatib o`tish zarur. Buning uchun islohat faoliyatining aniq shakli, mazmuni va ko`lami asos bo`lib xizmat qiladi. Agar faoliyat qisqa muddatli bo`lsa va yaxlit tizim xususiyatiga ega bo`lmasa, o`z oldiga muayyan tizimdagi faqat ba’zi elementlarini o`zgartirishni vazifa qilib qo`ygan bo`lsa, u holda biz novatsiyabilan muloqot qilayotgan bo`lamiz. Agar faoliyat ma’lum konseptual yondashuv asosida amalga oshirilayotgan bo`lsa va uning natijasi o`sha tizim rivojlanishiga yoki uning prinsipial o`zgarishiga olib kelsagina innovatsiya deya olamiz. Har ikkala tushuncha mezonlari quyidagicha: novatsiya amaldagi nazariya doirasida amalga oshiriladi, ko`lam va vaqt bo`yicha chegaralanadi, metodlar yangilanadi va natijasi avvalgi tizimni takomillashtiradi. Innovatsiya esa tizimli, yaxlit va davomli bo`ladi, ma’lum amaliyotda yangi faoliyat tizimini loyihalaydi, amaliyot subyektlari pozisiyalarini to`la yangilaydi. Bunda faoliyatning yangi yo`nalishlari ochiladi, yangi texnologiyalar yaratiladi, faoliyatning yangi sifat natijalariga erishiladi, natijada amaliyotning o`zi ham yangilanadi. Innovatsiyaning amaliyotga kiritilishi innovatsion jarayonlarda amalga oshiriladi.
