O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi tоshkent davlat pedagogika universiteti

1-VARIANT (1-MA’RUZA: TILSHUNOSLIK HAQIDA UMUMIY MA’LUMOT)
1. Shevalar adabiy tildan qaysi jihatlari bilan farq qiladi?
A) fonetik B) leksik C) grammatik D) fonetik, leksik va grammatik
2. Adabiy tilning qanday shakli bor?
A) so‘zlashuv uslubi va kitobiy uslub B) C) og‘zaki adabiy til va yozma adabiy til so‘zlashuv, ilmiy, rasmiy va badiiy uslublar D) xalq shevalari va adabiy til
3. Qaysi qatorda adabiy tilning yozma shakliga xos xususiyat noto‘g‘ri ifodalangan?
A) Yozma nutq kishilar orasidagi bevosita aloqa vositasi hisoblanadi B) yozma shaklda orfografik va tinish belgilariga oid qonun-qoidalarga amal qilinadi C) yozma shakl og‘zaki shaklga qaraganda til taraqqiyotining keyingi bosqichlarida joriy qilingan D) yozma shakl uchun masofa va zamonning ahamiyati yo‘q
4. Hozirgi o‘zbek adabiy tili uchun qaysi lahjaga kiradigan shevalar asos qilib olingan?
A) qarluq lahjasi B) qipchoq lahjasi C) o‘g‘uz lahjasi D) qarluq va qipchoq lahjalari
5. So‘zlarning kelib chiqish, paydo bo‘lish yo`llarini o‘rganuvchi sohaning nomi qaysi qatorda?
A) leksikologiya B) leksikografiya C) frazeologiya D) etimologiya
6. Xalq shevalarining qanday shakli bor?
A) faqat og‘zaki shakli B) faqat yozma shakli C) faqat adabiy til shakli D) umumxalq tili va adabiy til shakli
7. Ijtimoiy hayotda ro‘y bergan o‘zgarishlar hammadan avval va ko‘proq tilshunoslikning qaysi bo‘limida o‘z ifodasini topadi hamda unda ayrim o‘zgarishlar bo‘lishiga olib keladi?
A) orfoepiyada B) leksikologiyada (lug‘at tarkibida) C) grammatikada D) so‘z yasalishida
8. Som-xom tillar oilasiga kirmaydigan til nomi qaysi javobda berilgan?
А) saho В) chan С) sura Д) oysor
9. Hayotimizda adabiy tilning mavqei, ta’siri kuchaygan sari sheva so‘zlarining qo‘llanish doirasi qanday bo‘ladi?
A) sheva so‘zlarining qo‘llanish doirasi kengayadi B) sheva so‘zlarining qo‘llanish doirasi zaiflashadi C) sheva so‘zlarining qo‘llanishi yo‘qola boradi D) B,C