O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy

Metodik tadqiqotlar bosqichlari (Matrusov bo’yicha)

	Bosqichlar	Misollar
1	2	3
1	Tadqiqotning asosiy muammolarini aniqlash (adabiyotlar va maktab tajribasini o’rganish asosida)	1. Darslik bilan ishlash usullari
2	G’oyani olg’a surish	2.O’quvchilarning bilimi va ko’nikmasi quyidagi hollarda yuqori bo’ladi: ular darslikni tuzilishi va metodik jihozi bilan tanish bo’lsa; darslikning metodik jihozlarini ayrim elementlaridan foydalanish usullarini bilishsa; v) o’quvchilarni bilim va ko’nikmalarini tekshirishda, dars jarayonida darslik keng qo’llanilsa; g) dars davomida darslikdagi matn, haritalar, sonlar, rasmlar, jadvallar, savol va topshiriqlar bilan doimiy ishlab borilsa;
3	Asosiy muammoni yechish va g’oyani tekshirish jarayonida vazifalarni aniqlash va shakllantirish	3.Ishni ratsional usullarini aniqlash: -tekst bilan; -sonli materiallar bilan; -harita va rasmlar bilan; -darslikdagi savol va topshiriqlar bilan;
4	Tadqiqot metodini tanlash	Darslikni metodik jihozini tahliliga, darslardagi kuzatishga va eksperimentga tizimli-tarkibli yondoshish
5	Har bir vazifani yechish uchun eksperimental materiallarni tayyorlash	5.Darsning turli bosqichlarida darslikning turli variantlaridagi metodik jihozlanishida o’quvchilarning mustaqil ishlari uchun tematik va dars planini, topshiriqlarini va tarqatma didaktik materiallarni, o’quvchilarni aqliy va amaliy harakatlari tartibi haqida ko’rsatmalar ishlab chiqish va x.k
6	Eksperimentni o’tkazish	6.Eksperimental sinflarda darslik bilan muntazam ish olib boriladi: nazorat sinflarida esa odatdagidek.
7	Tadqiqotni xulosalarini ishlab chiqish	7.Xulosada darslik bilan ishlash o’quvchilarni bilim va malakasiga qanday ta’sir ko’rsatgani, darslik bilan ishlashni qanday usullari yaxshi samara berishi ifodalaniladi.

8

Olingan natijalarni amaliy ahamiyatini ko’rsatish

8.Tadqiqot natijalari o’quvchilar uchun darslik bilan ishlash bo’yicha metodik ko’rsatma tayyorlashda qo’llaniladi.

Oxirgi paytlarda metodik tadqiqotlarda sotsiologik ekspert va matn usullari keng qo’llanilmoqda.

Sotsiologik tadqiqotlarda turli mutaxasisliklar o’rtasida anketa so’rovi o’tkaziladi. Olingan ma’lumotlar statistik-matematik usullar yordamida qayta ishlanadi va ularning natijalarini tahlili asosida gaografiya ta’limi mazmuniga o’zgarishlar kiritiladi.
Ekspert usullari yordamida ishlab chiqilgan muammoni yechish yo’llari aniqlanadi, masalan, geografiya ta’limi mazmuni, o’qitish metodlari va boshqa masalalarni muhokama qilishda qo’llaniladi. Bunda asosan ekspertlar xulosalari tahlil qilinadi.
Test usuli hozirgi davrda eng keng tarqalgan usullardan biri hisoblanadi. Uning natijalari asosida har bir o’quvchining va sinfning bilim darajasini aniq baholash mumkin.