Geografiya ta’limi maqsadlari taksonolmiyasi (B.Blum taksonomiyasi asosida) № Geografiya ta’limi maqsadlarining asosiy toifalari Ta’lim maqsadlarining turlarining ta’rifi 1.
Bilish Mazkur toifa geografik bilimlarni eslab qolish va
aytib berishdan iborat. Bu yerda gap aniq
geografik faktlarning mazmunidan biri butun
nazariyalargacha bo’lishi mumkin. Ushbu
toifaning asosiy xususiyati-tegishli ma’lumotlarni
eslab qolishdir.
Geografiyaning nazariy asoslarini bilish. Geografik tadqiqot metodlarini
bilish
tabiiy
va
sotsial-iqtisodiy
obyektlarni
bilish
va
ularni
sinflashtirish. Geografik hodisa va
jarayonlarni
bilish
olamni
idrok
etishning moddiy va ma’naviy shaklda
ifodalanishi bilishi hudud geografik
tavsifining tuzilishini bilishi
2.
Tushuntirish Ushbu toifani ko’rsatgichlari qo’yidagilardan
iborat: geografik ma’lumotlarni bir shaklga
ikkinchi shakldan aylantirish (masalan, sonlarni
haritalarda ifodalash): o’quvchilar tomonidan
ma’lumotlarni bayoni yoki voqealarni kelajakdagi
holati
haqida
tavsiyalar
berish
(masalan,
iqlimmuzlarni rivojlanishi, o’rmonlar, tabiiy
resurslar, aholi, xo’jalik, atrof-muhit va h.k)
tushintirish
(tabiiy
geografik
va
iqtisodiy
geografik qonun va qonuniyatlar, ma’lumotlar,
hodisa va jarayonlar) oddiy eslab qolishdan
ustundir.
Geografik obyektlarni ko’rsata bilish. Geografik voqea va hodisalarni hamda
obyektlarni aniqlay (o’lchay) olishi
geografik
ma’lumotlarni
talqin
(interpretatsiya) qila olishi, geografik
ma’lumotlarni
tasvirlay
olishi.
Geografik
voqea
va
hodisalarni,
qonuniyatlarini, nazariyalarni tushuntira
olish.
Atrof-muhitni
o’zgarishini
bashorat qila olish (ekstropolyatsiyalar).
3.
Qo’llash Geografik metodlarni, umumiy tushunchalarni,
qoidalarni qo’llash. Bunga quyidagilar kiradi:
qoida, metod, tushuncha, nazariya, qonuniyatlar.
Tegishli ta’lim natijalari bilimlarni tushuntirishga
nisbatan yuqori darajada bilishni talab etadi.